Tekst kapitein Joris van Duin
Foto Margreet Janssen
Nieuwe robot is lichter, wendbaarder en makkelijker te bedienen
De Explosieven Opruimingsdienst Defensie (EOD) beschikt sinds kort over 15 spiksplinternieuwe bussen en 33 robots. De militairen gebruiken de IED-voertuigen bij het onschadelijk maken van geïmproviseerde explosieven. De wagens kunnen beter accelereren en zijn lichter en groter dan hun voorgangers. Hiermee zijn explosievenruimers bij spoedklussen sneller ter plaatse en hebben ze meer ruimte om veilig te werken. “Dit is een enorme verbetering.”
Met een persoonlijke noot leidt CEO Steven Heersma van VETH Automotive de officiële sleuteloverdracht op woensdag 9 oktober in. Hij staat voor 4 uitgestalde nieuwe voertuigen op de Sergeant-majoor Scheickkazerne in Soesterberg.
“Vorige maand kreeg ik de EOD bij mij thuis op bezoek. Op een stuk land achter mijn huis had iemand een granaat uit de Tweede Wereldoorlog gevonden. Dus ik dacht: leuk, dan krijg ik nota bene de nieuwe bus, die mijn bedrijf heeft gebouwd, op de stoep. Maar even later stond niet de nieuwe wagen, maar een Amarok op mijn oprit”, stelde Heersma enigszins teleurgesteld vast. “Het toeval wil dat er net een wagen van Google Maps voorbijreed. Dus wie mijn adres opzoekt, ziet de Amarok bij mijn huis staan. Dat is dus een kleine klacht naar jullie toe. De volgende keer verwacht ik deze bus te zien.”
Een applausje volgt, waarna de sleutels van de nieuwe wagens symbolisch door de bouwers aan de EOD wordt gegeven. En hoe kan het ook anders, dat gebeurt via de grijparm van de eveneens nieuwe robot, de Telemax Hybride.
‘Er zijn 2 grote veranderingen ten opzichte van de oude bussen’
Daarover straks meer, eerst zoomt adjudant Frank in op de nieuwe bussen. Hij is opvolgend commandant van het IED-peloton. Deze eenheid rukt uit bij meldingen van geïmproviseerde explosieven.
“Er zijn 2 grote veranderingen ten opzichte van de oude bussen”, begint Frank. “Omdat de bus een zwaardere motor heeft, komen we sneller aan op een ‘plaats incident’ en kunnen we dus eerder een analyse maken van de situatie. Een ander pluspunt is de ruimte: hij is groter, waardoor het team dat op pad is veel gemakkelijker kan werken. De bus is nu verdeeld in 2 compartimenten: voorin zit het personeel en staan veelgebruikte spullen, achterin is bedoeld voor het materiaal en de robots. Door de jaren is het materieel waarmee we werken groter geworden. Dat paste niet meer op de ligplanken in de oude voertuigen. De ligplanken zijn nu verstelbaar, waardoor alles keurig op zijn plek ligt.”
‘We gingen terug naar de tekentafel en gaven een soort gebruikersadvies’
Bij een van de bussen wijst Frank nog meer upgrades aan. 2 van de 3 stoelen zijn verstelbaar en kunnen draaien. “Zo kan iedereen tegelijkertijd naar een scherm (waarop bijvoorbeeld camerabeelden van de robot te zien zijn, red.) kijken zonder een hernia op te lopen.” Tegen het dak aan zitten opberglades die in de vorige uitvoering ontbraken en bij de passagier die achter de bestuurder zit, is een uitklapbaar bureautje gebouwd.
Bussen van MAN
MAN is de leverancier van de 15 bussen, terwijl VETH Automotive als hoofdaannemer het interieur verbouwde. Op die manier zijn ze op maat gemaakt voor de EOD. De IED-voertuigen vervangen de oude Volkswagen Crafters, die 10 jaar dienstdeden. Defensie koos voor MAN en VETH Automotive na een Europees aanbestedingstraject.
De bus is volgens Frank helemaal naar wens van de EOD. Al sinds vorig jaar had de eenheid een prototype van de nieuwe bus binnen de gelederen. Na 1,5 maand uitvoerig testen door verschillende teams, kwamen 32 verbeterpunten aan het licht. “Daarmee gingen we terug naar de tekentafel van VETH Automotive, waar we een soort gebruikersadvies gaven. Al die punten zijn toen verholpen en daarmee is de bus volgens mij écht goed gelukt.”
‘Het voertuig moest zo licht mogelijk zijn, want dan zijn we eerder bij noodsituaties’
Een van die verbeterpunten was de stellingen achterin de bus. “Uitgangspunt was: het voertuig moest zo licht mogelijk zijn, omdat we dan eerder bij noodsituaties zijn. Dus de stellingen waren van aluminium. Maar bij het inladen van alle materialen bogen die platen door. Daarom zijn die stellingen toch weer van staal gemaakt.”
Naast de nieuwe IED-voertuigen, heeft de EOD ook 33 nieuwe robots: de Telemax Hybride. Deze vervangt de Telemax. De nieuwe zijn lichter en daarmee wendbaarder, hebben betere camera’s en zijn beter te bedienen door een eenvoudiger bedieningspaneel. Ook heeft de Telemax Hybride een krachtigere grijparm. Veel nieuw materieel dus, waar de EOD tevreden mee is.
'Deze bus wil je dus écht niet op je stoep hebben'
Maar waarom kreeg VETH-CEO Steven Heersma niet deze nieuwe EOD-bus, maar de Amarok op de stoep? Frank glimlacht en legt het uit. “De Amarok gaat naar ‘conventionele’ meldingen, zoals granaten uit de Tweede Wereldoorlog. Met deze bussen gaan we op pad als er mogelijk IED’s in het spel zijn. Daarmee ondersteunen we het justitiële apparaat. Dus stel: bij een huiszoeking vindt de politie iets en ze vertrouwen het niet. Dan zoeken wij uit wat het is. Maar ook bij verlaten en verdachte koffertjes op een station, plofkraken of handgranaten die aan een deur hangen, komen wij in actie. Deze bus wil je dus écht niet op je stoep hebben.”
