Flightplan is leidraad bij invulling Hoofdtaak 1
In een steeds minder stabiele wereld beschrijft Commandant Luchtstrijdkrachten luitenant-generaal André Steur in zijn Flightplan wat nodig is om dát te kunnen brengen wat het NAVO-bondgenootschap nodig heeft: “Afschrikking, met als doel een grootschalig conflict voorkomen en vrede en vrijheid in ons koninkrijk en in Europa behouden.” Hoe kunnen de luchtmachters daaraan maximale invulling geven? De boodschap van Steur is dringend. Mindset en eigenaarschap zijn belangrijke ingrediënten van die boodschap.
Tekst: Arno Marchand | Afbeeldingen: Koninklijke Luchtmacht
‘Als de afschrikking faalt en we vanavond niet kunnen winnen, dan doet de rest er niet meer toe’
‘Een beetje in slaap gedommeld – zonder hard power geen soft power!’
In het Flightplan – zie de intranetlink onderaan deze pagina – kijkt de C-LSK naar de korte en langere termijn, zowel NAVO-breed als toegespitst op de Nederlandse krijgsmacht en daarin de Koninklijke Luchtmacht in het bijzonder. In het voorwoord ervan geeft hij aan dat het al meer dan duizend dagen oorlog is in Europa. “Maar eigenlijk waren de voortekenen van wat zich nu ontvouwt er al veel langer. Dat hebben we veronachtzaamd, we zijn een beetje in slaap gedommeld met z’n allen. Zorgelijk natuurlijk, maar tegelijkertijd een belangrijke les voor de toekomst: zonder hard power, geen soft power! Laten we dat nooit meer vergeten.”
‘Afschrikking, inzet, gereedstelling en dan pas transitie – in die volgorde.’
Het Flightplan bouwt voort op Steurs strategische Vertrekpunt 'Fight Tonight, Fight Tomorrow, Fight Together', dat hij in 2023 presenteert na zijn eerste honderd dagen als commandant. “Dat uitgangspunt blijft onverminderd van kracht, met als doel een grootschalig conflict te voorkomen en vrede en vrijheid in ons koninkrijk en Europa te waarborgen. Met het Flightplan brengen we focus aan, maken we bewuste keuzen in tijd en stellen we duidelijke prioriteiten.”
De C-LSK sluit ondertussen een fysieke aanval op het NAVO-bondgenootschap niet uit. “Die kan van alle kanten komen, via de noordflank, het Balticum, een baggerschip in de Oostzee of via mijn modem. Maar we zouden onszelf tekortdoen als we niet verder kijken dan alleen die dreiging. Bijvoorbeeld de situatie in de Indo-Pacific. Terecht dat mijn Amerikaanse collegae mij regelmatig wijzen op onze gezamenlijke verantwoordelijkheid als het om veiligheid gaat. En dat Europese landen meer verantwoordelijkheid moeten nemen voor hun eigen veiligheid. Helemaal niet zo'n gekke boodschap als je erover nadenkt.”
‘Met geld erbij leeft perceptie dat we er wel weer zijn'
‘Een beperkt voorzettingsvermogen’
De bedreiging van onze vrijheid en veiligheid dwingt Nederland – en dus de luchtmacht – om in eerste instantie de afschrikking op orde te hebben. Dat kan alleen door het luchtwapen gereed te maken voor Hoofdtaak 1. “We zijn een kleine luchtmacht, maar ook een van de beste ter wereld. Een voorbeeld bovendien voor veel andere luchtmachten. Desondanks hebben we een enorme klus te klaren, samen met de andere krijgsmachtdelen en onze bondgenoten. En die klus zit met name in het verbeteren van het voortzettingsvermogen. Dat is een cruciaal aandachtspunt: volhouden, zo lang als nodig is. Nu we er als krijgsmacht flink geld bij krijgen, zou de perceptie kunnen ontstaan dat we ‘er wel weer zijn’.” Maar volgens Steur is dat een misvatting. “Schaarste is nog op veel plekken in de organisatie aanwezig. In de groei naar het volledige militaire vermogen, zoals onder andere de NAVO dat van ons vraagt, moeten we keuzen maken en prioriteren. Als we simpelweg alles wat nu in de plannen staat tegelijkertijd zouden uitvoeren, gaat de opbouw te langzaam en dat helpt ons niet in het verbeteren van ons voortzettingsvermogen en onze slagkracht.”
‘Wat moet nu, wat kan iets later? Prio's stellen op alle niveaus, van soldaat tot generaal’
De C-LSK en zijn commandanten maken daarom een aantal duidelijke keuzes in het Flightplan. “Als ik kijk naar waar de NAVO nu het hardst om vraagt in termen van afschrikking en ‘Fight tonight’, dan verdienen sommige systemen tijdelijk voorrang boven andere, richting volledig militair vermogen in 2030. We kunnen het ons namelijk niet meer permitteren om alles tegelijk te blijven doen. Dus als er schaarste is in mensen, opleidingen of spullen, dan sturen we op basis van de gestelde prioriteiten. Dat is het lastige, maar eerlijke verhaal. Die focus moet bij iedereen goed tussen de oren zitten. Mooi om te zien dat de commandanten over schaduwen heen stapten, om de luchtmacht als team op de kortst mogelijke termijn beter te maken. Trots op deze mensen.”
‘Als de nood aan de man is zullen we er moeten staan, met alles wat we hebben’
‘No points for second best’
“Laat ik duidelijk zijn: er is absoluut geen intentie om wapensystemen of capaciteiten te laten afvloeien. Alle eenheden blijven belangrijk om onze hoofdtaken te kunnen uitvoeren. Maar we kijken wel naar waar de druk het hoogst is en waar voor de korte termijn de grootste behoefte ligt en dat is Hoofdtaak 1. Kortom: 'First things first'. En... adel verplicht! Onze collegae en bondgenoten moeten op ons kunnen rekenen. Zo lang als nodig is. Met alles wat we hebben. Dus als we dingen doen, laten we dat dan goed doen. 'No points for second best.' Keuzen maken dus.
‘Eigenaarschap: Lees het goed en ga ermee aan de rit’
Als het aan Steur ligt, is er geen tijd te verliezen. “Wanneer de afschrikking faalt en er oorlog uitbreekt, kijkt iedereen in eerste instantie terecht naar ons. Een enorme verantwoordelijkheid om samen met de collegae van CLAS, CZSK en KMar een aanval af te slaan, het luchtoverwicht waar nodig te bewerkstelligen en een paar harde klappen uit te delen. Het Flightplan is de leidraad voor wat we nu moeten doen. Vandaag, met elkaar. Lees het goed en praat er samen over. Neem ook de operatielijnen door en sta stil bij de persoonlijke vragen die we je stellen.
Om te komen waar we moeten zijn, heb ik jullie kennis, inzet van capaciteiten en leiderschap keihard nodig. Maar vooral ook: eigenaarschap op alle niveaus. Waar en hoe kun jij – met je team – het verschil maken? De keuzen en consequenties die hierbij horen, dragen we samen, als één team. En áls we voor die vrijheid moeten knokken, kunnen we dat zo nodig vanavond én doen we dat samen. Alleen zó zijn we in staat om te winnen.”
Het Flightplan is te vinden op intranet, op de homepagina van de luchtmacht onder de oranje tegel Flightplan CLSK
