Omvangrijke verplaatsing van landmacht naar Duitsland voor Bastion Lion
Tijdens de internationale oefening Bastion Lion voeren bataljons van 13 Lichte Brigade deze maand een meerdaagse aanval uit op een oefendorp in Duitsland. De landmachtmilitairen worden hierbij ondersteund door eenheden van genie, artillerie en luchtverdediging. Om het gevecht vol te houden, moeten alle logistieke ketens over honderden kilometers functioneren. Hiervoor rolden vanaf dinsdag honderden militaire voertuigen de Nederlandse wegen op. Op weg naar het Duitse oefenterrein Guz Altmark voor de grootste oefening van de Koninklijke Landmacht dit jaar.
Tekst: Stijn Jaspers | Foto’s: korporaal-1 Max Mostert en Henriëtte Guest

Kazerne Oirschot. Thuisbasis 13 Lichte Brigade. Dinsdagochtend 1 april, 04:30 uur ‘s ochtends. Het eerste voertuig start de motor. In de uren die volgen rijden 1.800 militairen en 450 voertuigen het kazerneterrein af. Hieronder Boxer-pantserwielvoertuigen, Fennek-verkenningsvoertuigen, Manticore-terreinvoertuigen en Bushmasters. De colonne, verdeeld in tientallen zogenoemde ‘pakketten’, is op weg. Zo’n pakket kan samengesteld worden tot twintig voertuigen. Om de tien minuten verlaat een pakket de kazerne. Diezelfde ochtend vertrekken ook militairen en voertuigen vanuit Vredepeel en Coevorden. Aan Bastion Lion doen, inclusief een Duits gevechtsbataljon, ongeveer 4.000 militairen, 1.800 voertuigen en tweehonderd drones mee.

Plannen en (internationaal) samenwerken
De kilometerslange colonne van voertuigen en materieel is niet midden in de nacht uit het niets samengesteld. Hier is een sterk staaltje planning aan vooraf gegaan. De precieze details van Bastion Lion waren pas enkele dagen van tevoren bekend. Het gereedmaken van de colonne kostte vier dagen. Hiervoor werkte de Sectie Verplaatsingen intensief samen met de eenheden van 13 Lichte Brigade. Het Opleidings- en Trainingscentrum Rijden en Bergen (OTCRij) stelde het Verkeersoefenterrein (VOT) van 2,6 kilometer ter beschikking. Op dit terrein groeide de colonne met het uur.

Bastion Lion vindt plaats in Duitsland. Gezien de omvang van de oefening wordt door de Sectie Verplaatsingen 13 Lichte Brigade samengewerkt met het NMCC (National Movement Coordination Centre), het Operationeel Ondersteuningscommando Land (OOCL), en Staf Commando Landstrijdkrachten (CLAS) Verplaatsingen.

Bewaken en beveiligen
De 24-uurs bewaking en beveiliging van de opgestelde voertuigen op het VOT is uitgevoerd door 30 Infanteriebataljon Bewaken Beveiligen Korps Nationale Reserve. Ook de mannen en vrouwen van de Defensie Bewakings- en Beveiligingsorganisatie (DBBO) hadden extra werk. Zij zorgden in coördinatie met de Sectie Verplaatsingen dag en nacht voor een soepele en veilige doorgang van honderden voertuigen op het kazerneterrein in Oirschot.

Doorrijden, geen onderling contact
Eenmaal onderweg stopten de chauffeurs in de colonne alleen op afgesproken punten. Op weg naar Bastion Lion gebeurde dat vier keer. Zo was er een rustpunt in Nederland, eentje bij de Nederlands-Duitse grens en twee in Duitsland. Omdat route en tijden strak gepland zijn, is contact tussen chauffeurs niet nodig. Maar de communicatie is ook tot een minimum beperkt om vijandige ogen en oren niet wijzer te maken. De colonne is op de route gevolgd door Movement Control (MOVCON) die op bepaalde punten stonden opgesteld. Via een GPS-systeem gaven zij locaties, tijden en aantallen voertuigen door zodat het zicht op de verplaatsing altijd 100 procent is.

Wegenverkeerswet, toestemming en begeleiding marechaussee
Een militair konvooi moet zich net als alle andere weggebruikers houden aan de Wegenverkeerswet. Voor een colonne van dit formaat wordt ruim van tevoren toestemming gevraagd. Omdat de militaire planners wel wisten in welke periode Bastion Lion startte, maar niet precies wanneer, zijn voor een ruimte tijd toestemmingen aangevraagd. Daarbij is nauwkeurig het aantal voertuigen, maar ook het gewicht en afmetingen van het materieel aangegeven. Motoragenten van de Koninklijke Marechaussee begeleiden colonnes wanneer deze uit minimaal negen tot maximaal twintig voertuigen bestaan.

Samenwerking bedrijfsleven
In het geval van een gewapend conflict werkt Defensie samen met het bedrijfsleven. Het gaat om bedrijven die snel oproepbaar zijn en rekening houden met het beschikbaar stellen van capaciteit aan Defensie. Voor Bastion Lion zijn gespecialiseerde bedrijven ingeschakeld voor het vervoer van (extreem) zwaar en breed materieel. Met opleggers brengen zij onder andere de Leopard 2-brugleggende tank (Leguaan), brugdelen en veertig containers met spullen naar de rand van het oefengebied in Duitsland. Daar is alles op ‘groen materieel’ geladen en het gebied ingebracht. Precies zoals tijdens een gewapend conflict ook zou gebeuren.

Einde oefening
Op 17 april begint de verplaatsing terug. De werkwijze voor de terugkeer van het personeel en materieel is hetzelfde als die van het vertrek naar Duitsland. De coördinatie vindt plaats vanuit het oefengebied. Eind april moet al het personeel en materiaal weer terug zijn. Bastion Lion is dan ten einde. Maar de oefeningen van een landmacht, die gevechtsgereed is en over voortzettingsvermogen beschikt, stoppen natuurlijk niet in deze tijd van geopolitieke spanningen.
