Top-opleiding niet meer exclusief voor vliegers

Nederland mag de F-16 dan hebben afgestoten, de Belgen vliegen nog steeds met de bijna onverwoestbare Fighting Falcon.

In mei begonnen ze eraan, de 29 cursisten aan de Weapons Instructor Course (WIC), die deze weken letterlijk en figuurlijk een hoogtepunt beleeft op Vliegbasis Leeuwarden. Vandaag sloot het internationale gezelschap de ‘intensiefste cursus voor fighter operators’ af.

Tekst: Evert Brouwer | Foto's: sergeant-majoor Jan Dijkstra

De WIC zal in de omgeving van de vliegbasis niet onopgemerkt zijn gebleven. Het was de afgelopen weken een af- en aanvliegen van Nederlandse en Noorse F-35’s, Belgische F-16’s en de ‘tegenstanders’, waaronder Duitse Eurofighter Typhoons en een Nederlandse C-130. Missies met zo’n veertig vliegtuigen tegelijk zijn geen uitzondering. Soms worden ze nog aangevuld met Patriot-luchtafweer en andere systemen.

Het zijn dit keer dus niet alleen vliegers die ‘ons’ Air Combat Command (AAC), samen de Noorse Luchtmacht (Luftforsvaret), op de mat brengt. In de WIC 2024 komen zes opleidingen samen. Behalve de jachtvliegers nemen vliegers en sensoroperators van de op afstand gevlogen MQ-9, operators van de Patriot, inlichtingenofficieren en air battle managers (ABM) deel.

Er is zowel overdag als 's nachts gevlogen om de training zo realistisch mogelijk te maken.

De WIC heeft in korte tijd een grote verandering doorgemaakt

Hoofdtaak 1

De opleiding wordt verzorgd door de Weapons School van het 323 Air Combat Development Centre op Vliegbasis Leeuwarden. Dat is een kenniscentrum op het gebied van tactische luchtoperaties. De WIC heeft in korte tijd een grote verandering doorgemaakt. Het is gezien de toestand in de wereld niet zo vreemd, vindt ook hoofdinstructeur WIC majoor ‘Mids’.

“De laatste weapons instructor course was in 2021, dus vóór de Russische inval in Oekraïne. Sindsdien is de focus op Hoofdtaak 1 (het beschermen van ons eigen en het NAVO-grondgebied, red.) komen te liggen. Onze F-35 is daarvoor bij uitstek geschikt, maar zelfs voor dit uiterst geavanceerde platform geldt dat er ondersteuning nodig is.”

Nederland en Noorwegen zijn voor het eerst aanwezig met grote aantallen F-35's. Niet alleen de vliegers kregen training tijdens de WIC, ook het ondersteunende personeel stond paraat.

Combinatie

Het doel is dus meer integratie tussen de verschillende wapensystemen en ondersteunende diensten én het vergroten van het (tactische) leiderschap van de deelnemers. “De huidige situatie en de dreiging in de wereld laten zien dat een jachtvliegtuig of een formatie op zichzelf niet meer in staat zijn om alleen een effect te bereiken”, legt de majoor uit. “Het neutraliseren van de huidige dreiging en het bereiken van bepaalde missiedoelstellingen lukt vrijwel alleen maar als alle domeinen geïntegreerd samen werken. Dan heb ik het over lucht, land, zee, cyber en space.” Dit wordt tijdens de WIC tot op het hoogste niveau beoefend.

De buitenlandse gasten, met van links naar rechts een Duitse Eurofighter Typhoon, Belgische F-16's op de plaat, een Duitse Tornado en tot slot een formatie Belgische F-16's in actie.

Realistische dreiging

De cursisten hadden de eerste vier weken van de WIC theoretische lessen in Nederland. In juli begon de eerste vliegfase, die sinds enkele jaren terug is op de Noorse vliegbasis Ørland. Sinds eind augustus is de opleiding weer op vliegbasis Leeuwarden.

De groep maakte vervolgens in zo’n twee maanden tijd onder meer trainingsvluchten in voorbereiding op de eindoefening. Dat gebeurde boven de Noordzee en in het bestaande militaire luchtruim boven het noorden van Nederland, zowel overdag als ‘s avonds.

Leeuwarden is bij uitstek geschikt voor de eindoefening vanwege de ligging bij de oefengebieden boven de Noordzee en de nabijheid van NAVO-schietrange de Vliehors. “De huidige dreiging maakt de cursus relevanter dan ooit en voor de cursisten is het gevaar ook realistischer dan hij lange tijd geweest is”, besluit majoor ‘Mids’.