Hoofd Bureau Training en Evaluatie Fire Unit 1 – 802 Squadron, eerste luitenant Timo Jansen
In een tijd waarin veel militaire veranderingen plaatsvinden, staat uiteraard ook het CLSK bol van de uitdagingen. Daarom kijken we in iedere uitgave van de Vliegende Hollander hoe het ‘ergens’ in de organisatie gaat. Even oplijnen dus, deze keer met Hoofd Bureau Training en Evaluatie bij Fire Unit 1 van het 802 Squadron, eerste luitenant Timo Jansen.
Tekst: Arno Marchand | Foto’s: Kenny Dassen
“Toen ik in 2019 begon bij Defensie, had ik nog nooit van de Patriot gehoord. Het wapensysteem was toen nauwelijks bekend bij het grote publiek. Tegenwoordig weet bijna iedereen waarover ik het heb. De actualiteit heeft ons vakgebied weer relevant gemaakt. Dat merken we elke dag.
Na de KMA volgde ik in 2020 de vaktechnische opleiding (VTO, red.) op het Defensie Grondgebonden Luchtverdedigings Commando (DGLC, red.). In 2021 werd ik geplaatst op mijn eerste functie als Tactical Control Officer, de startplek voor jonge luitenanten binnen het Patriot-domein. Samen met een Tactical Control Assistant – een sergeant met wie ik ook in de opleiding zat – draaiden we mee met de crew en leerden we in de praktijk wat we met het systeem moesten doen, de werkgerelateerde opleiding (WGO, red.).”
‘Toen ik zelf geslaagd was, leidde ik datzelfde jaar al nieuwe mensen op’
Geen ervaring
“Op dit moment ben ik Hoofd Bureau Training en Evaluatie bij Fire Unit 1 van 802 Squadron – het enige Patriot-squadron dat er is. Ik hou me vooral bezig met de getraindheid van het huidige personeel. Daarnaast ben ik bezig om voor de jonge luitenanten en sergeanten die bij ons binnenkomen, het laatste deel van de Patriot-opleiding – de WGO – vorm te geven. Dat betekent voor mij roosters maken en de randzaken daarvoor op papier zetten. Want het personeel dat daadwerkelijk de on-the-job-begeleiding doet, zijn vaak mensen die zelf pas een jaar geleden geslaagd zijn. De theorie van de VTO hebben ze dan al gehad. Die wordt hier op het onderdeel gedaan door sergeant-majoor-instructeurs die daarvoor de juiste papieren hebben. Dat zijn de echt heel ervaren mannen. Toen ik zelf geslaagd was in 2021, moest ik datzelfde jaar al nieuwe mensen opleiden. Er was geen tijd voor het opbouwen van ervaring om die te kunnen doorgeven. En nu heb ik een jaar of vier jaar ervaring en dat vind ik zelf nog steeds niet heel veel.
Die situatie was en is nog steeds uit nood geboren. Het is gewoon best wel een lastige job, de opleiding is heel specifiek met ook nog veelvuldig één-op-één-begeleiding. Daarbij hebben we te maken met flinke personeelsgroei, op zich heel positief. Vroeger had een lichting twee luitenanten en twee sergeanten. Tegen de tijd dat ik zelf klaar was, kwamen er al tien tegelijk binnen. Om die het vak te leren, heb je veel mensen op een eenheid nodig. Dus als je de WGO op het onderdeel doet, dan is bijna de hele fire unit veertien weken bezig om tien mensen op te leiden.”
‘We zitten nu een beetje tussen oorlog en vrede in – wat is dán onze taak?
Minder relevant geweest
“De oorlog in Oekraïne heeft alles veranderd, ook de personeelsgroei. Binnen de hele organisatie staat iedereen ondertussen op ‘aan’. En dat is goed. Maar je merkt ook dat het even duurt voordat zo'n grote organisatie echt op gang is. Met de jaren van bezuinigingen achter ons, kost het tijd om ervaring terug te winnen. Zoals een collega laatst zei: ‘Je kunt op één dag twee decennia ervaring weggooien, maar je krijgt ze niet in één dag terug.’ En helemaal niet bij de Patriot. We zijn de afgelopen decennia wat minder relevant geweest: we hebben paraat gestaan voor het geval dát. Maar we zijn als Patriot-eenheid echt een Hoofdtaak 1-wapensysteem: wij komen in actie als ons luchtruim wordt geschonden. We zijn nu het handboek Patriotaan het herzien, want niet alles was beschreven. We weten wat we moeten doen als het oorlog is en als vrede is. Maar we zitten daar nu een beetje tussenin. Wat is dán onze taak? Wat wordt er van ons verwacht?”
‘Als vacatures zo snel vullen, dan spreekt dat voor zich’
Maatschappelijk belang
“Wat het werk zwaar maakt, is dat alles tegelijk moet. We trainen voor onze eigen paraatheid, leiden mensen op, maken ons klaar voor oefeningen en NAVO-verplichtingen, en ondertussen rennen we eigenlijk allemaal onszelf voorbij. ‘Can-do’-mentaliteit is goed, maar soms vragen we ons ook af: hoe lang hou je dit vol? Daar tegenover staat dat iedereen ondertussen de neus dezelfde kant uit heeft omdat we weer relevant zijn. Dat merk je zéker ook bij de nieuwe aanwas. Als er nu een vacature op werkenbijdefensie.nl komt, dan is die met een dag gevuld voor officieren en met een week voor onderofficieren. De aanwas op dit moment is gewoon echt supergroot. Veel mensen willen hier heel graag werken omdat ze het maatschappelijk belang voelen. Dat merk je ook tijdens de opleiding. Werken bij en met de Patriot is weer interessant geworden. En ik vind het geweldig om daarvan deel uit te maken. Ik hoef niemand over te halen om hier te komen werken. Als vacatures zo snel vullen, dan spreekt dat voor zich.”
Volgende maand lijnen we op met overste Ben Schadron, Hoofd Sectie Export Control en tevens Vakgroepadviseur Vliegtuigonderhoud.
Wil je zelf ook een keer oplijnen om je verhaal te vertellen? Neem contact op via redactie@vliegendehollander.nl. De rubriek staat open voor iedereen, ongeacht rang of functie.
