120mm mortierpeloton van landmacht traint met Korps Mariniers in Noorse bergen
Een gecombineerd 120mm mortierpeloton van de landmacht oefende medio mei in het hoge noorden van Noorwegen. Tussen zelf uitgegraven sneeuwwallen tot wel vier meter hoog, namen de mannen deel aan een Joint Fire Exercise met het Korps Mariniers. Het was voor het eerst dat het mortierpeloton ‘op pad’ ging over de landsgrenzen. “Onze slagkracht is echt wel nodig.”
Tekst: Michael Simon | Foto’s: Cees Baardman, korporaal Eefje Zoetemelk
Metersdiepe sneeuw zover het oog reikt, omringd door hoge bergen en rotswanden die deels in de wolken verdwijnen. Zelfs voor het noorden van Noorwegen ligt er, medio mei, nog altijd veel sneeuw voor deze tijd van het jaar. Mariniers van 1e en 2e Marine Combat Group worden hier onderworpen aan een Mountain Movement Survival Course.
Gelijktijdig met deze drieweekse training vindt ook een Joint Fire Exercise (JFX) plaats, een gezamenlijke oefening van mariniers en de landmacht. Het 120mm mortierpeloton is daarvoor in Noorwegen. Dit samengestelde peloton, van 11 Infanteriebataljon uit Schaarsbergen en 13 Infanteriebataljon uit Assen, is vrij nieuw en voor het eerst in het buitenland.
'Live firing is altijd mooi, maar het is ook goed om ‘out of area’ te gaan'
‘Bommen op het dek’
“Eigenlijk is dit een ‘peloton plus’”, aldus pelotonscommandant eerste luitenant Martijn. “Met 35 man zijn we iets groter dan normaal bij ons het geval is.” Het landmachtpeloton kreeg van de mariniers het verzoek om ter plekke te ondersteunen bij het behalen van certificeringen voor bepaalde eenheden. “Buiten het feit dat live firing altijd mooi is om te doen, is het ook goed om out of area te gaan, zeker in deze omstandigheden en op dit terrein.”
Terwijl het Fire Support Team (FST) de oefening en het terrein overziet, schiet het 120mm peloton ‘de bommen op het dek’, zoals de luitenant dat noemt. “De mariniers hebben zelf 81mm mortieren, maar de impact van 120mm is veel groter, dus zo kan het FST goed zien wat de effecten van welke mortieren zijn.” Martijn is content met de samenwerking. “Beide partijen hebben er wat aan en het is leuk om als luchtmobiel een keer samen te werken met de mariniers. Dat doen we bijna nooit.”
'Blij dat 120mm hier is'
Kapitein der mariniers Ruben is 2IC (tweede in bevel) van 25 RSTA (Recon, Surveillance & Target Acquisition Squadron). Hij legt uit: “Wij trainen hier live fire exercise met 15 én 25 RSTA. Een RSTA bestaat uit verkenningseenheden, drones, mortieren, Fire Support Teams (FST’s) en een Joint Fire Cell, die daar weer boven zit.” Het grote voordeel is volgens hem het combineren. “Een bataljonsoefening is prima, maar hier kunnen we met echte munitie schieten én de verschillende eenheden combineren.”
Voor de mortieroefeningen werken de mariniers samen met het 120mm mortierpeloton. Rode Baret sergeant Niels is om meerdere redenen tevreden over die samenwerking. “Het is voor ons de vierde keer dat we een live fire exercise doen, maar pas de eerste keer op een terrein als dit. Het is leerzaam om te ondervinden wat wel en niet kan in dit gebied. Zowel het samenwerken, als het oefenen in deze omstandigheden is een mooie ervaring voor ons.”
Ruben ziet duidelijk wat de collega’s van 11 Luchtmobiele Brigade toevoegen aan de oefening. “Zij zijn met hun zware mortieren in staat iets écht te vernietigen. Bovendien krijgen wij vanuit het Commando Zeestrijdkrachten maar een x-aantal granaten per jaar. Dus toen zij aangaven mee te willen doen, waren wij superblij. Het integreren van 120mm mortieren in een JFX maakt de training weer een stuk beter.”
Vier meter onder de sneeuwgrens
Voor de oefening daadwerkelijk begon, vonden er de nodige voorbereidingen plaats. Die waren een stuk omvangrijker dan was ingeschat, vertelt sergeant Niels. “Toen we hier aankwamen waren we verrast door de hoeveelheid sneeuw. Er lag zoveel dat we het schema van de eerste week helemaal omgegooid hebben, zodat we week twee, zoals gepland, daadwerkelijk met de oefening konden beginnen.”
Op de plek van de oefening zelf is het resultaat van die inspanning te zien. Een lange gang omringd door witte muren, met plek voor vier mortieren. “Daar zijn we twee volle dagen mee bezig geweest”, vertelt pelotonscommandant Martijn. “Op sommige plekken in die stelling zaten we vier meter onder de sneeuwgrens.”
Het was niet alleen maar graven, die eerste week. Het waren vooral de basisbeginselen die het mortierpeloton werden bijgebracht. Daarmee begon meteen de samenwerking. “De mariniers hebben voor ons lessen verzorgd”, legt Martijn uit. “Onder meer over werken met materiaal voor dit terrein: de gouden driehoek voor het geval van lawines, Extreme Cold Weather-tenten en lopen op laplanders.” De rest van week één was ingeruimd om het terrein te leren kennen, maar door dat plan ging dus een dikke streep vanwege de vele graafwerkzaamheden.
Repeteren in NAVO-verband
De oefening in Noorwegen heeft een dubbele functie, legt kapitein der mariniers Rick uit. Hij is trainingsofficier cold weather and mountain. “Door te trainen in deze omstandigheden verkrijg je een set skills en drills waarmee je wereldwijd kan opereren. Aan de andere kant is het ook goed dit terrein te kennen omdat we ook in staat moeten zijn de noordflank van de NAVO te verdedigen. Ik zit meer in de planning en werk intensief samen met het Noorse Allied Training Centre. Die zijn veel in de weer met het faciliteren van allerlei NAVO-eenheden die hier komen. Zij zeggen dan ook: het is geen oefening, het is mission rehearsal, een repetitie.”
Marinier-1 Thomas is goed te spreken over de training in Bardufoss. “In het begin viel met name het marsen me zwaar, maar dat trok snel bij.” Rivercrossings, abseilen, survivallen; het gaat hem goed af. Het is met name de lengte van sommige oefeningen die de twintigjarige marinier uitdagen. “Zeker de marsen, die kunnen soms wel vijf tot acht uur duren. Dan ben je er op een gegeven moment echt wel klaar mee. Het duurt en het duurt maar, de tas begint te zeuren, je voeten gaan pijn doen; dat is even een stuk waar je je overheen moet zetten.”
'Als je dienjaarders als hulpjes behandelt, sla je de plank mis'
Een deel van het peloton mortieristen is dienjaarder. Dit zijn jongeren die vrijwillig een jaar bij Defensie aan de slag gaan. Eerste luitenant Martijn: “We willen dat ze overal ervaring mee opdoen. Dus naast het feit dat ze de mortieropleiding volgen en hun rijbewijzen halen, nemen we ze ook mee naar Noorwegen.” De pelotonscommandant benadrukt het belang van gelijkwaardigheid. “Je kan dienjaarders als een soort hulpjes behandelen en ze de hele tijd jerrycans laten vullen, maar ik wil dat niet bij mijn club. Dan sla je voor wat betreft de bedoeling van het Dienjaar de plank mis. Bij ons draaien ze volledig mee en ze hebben het – mede daardoor – ook echt naar hun zin.”
De uitdagingen zijn uiteindelijk overwonnen. Martijn is content dat zijn eenheid de slagkracht van de 120mm mortier heeft kunnen tonen. “Tot voor kort was de 81mm-mortier de grootste die we bij luchtmobiel hadden. Maar de impact van de 120mm is echt wel heftiger. Als je ziet wat voor impact ons peloton kan hebben; die effecten zijn groot. Wanneer je het gevecht wil voeren zoals we dat hier plannen, dan heb je die slagkracht zeker nodig.”
