Oekraïners klaarstomen voor de strijd

‘Ze vechten graag voor hun land’

“Er valt hier en daar best wat bij te schaven, maar als hun motivatie even hoog blijft als nu, komt dat goed.” Sergeant-majoor Wessel van 43 Gemechaniseerde Brigade behoort tot het ‘leger’ (internationale) instructeurs dat tussen begin oktober en deze week Oekraïense militairen trainde voor de strijd tegen de Russen. Dat gebeurde ergens in het oosten van Duitsland. Wessel kijkt met voldoening terug. “Maar ik denk er maar niet aan wat deze mannen straks aan het front kan overkomen.” 

^{Tekst: Jack Oosthoek | Foto’s: sergeant-majoor Barend Westerveld}

De Assault Section Sapper Course, onderdeel van de European Union Military Assistance Mission (EUMAM), speelt zich af onder de vlag van de Europese Unie. Hij staat open voor alle Oekraïners, beroeps- en dienstplichtige militairen. Sinds de start anderhalf geleden zijn circa 65.000 Oekraïners opgeleid. Eind dit jaar hoopt EUMAM circa 75.000 mannen en vrouwen te hebben klaargestoomd. De afgelopen weken gingen er weer 76 ‘door de molen’.

Handvatten en inzichten

De cursus omvat lessen als zelfhulp- en kameradenhulp, wapenkennis, humanitair oorlogsrecht, omgaan met mijnen en metaaldetectoren. Maar ook: hoe lever ik strijd in een stedelijk gebied, het bos, op de hei en in loopgraven? De Assault Section Sapper Course is echter geen volwaardige opleiding. “We reiken de cursisten ‘slechts’ handvatten en inzichten aan. In vier weken kun je een militair nu eenmaal niet volledig opleiden”, legt opleidingsondersteuner eerste luitenant Vincent van 11 Pantsergeniebataljon uit.

Instructeurs uit Duitsland, Nederland, Groot-Brittannië, Litouwen, Slovenië en zelfs Nieuw-Zeeland leiden het lesprogramma in goede banen. Bijgestaan door tolken. “De Oekraïners verstaan Engels tot op zekere hoogte, maar spreken het nauwelijks”, weet Vincent, die het nog maar eens benadrukt: de Assault Section Sapper Course is niet zomaar een oefening, maar een opleiding voor de betonharde werkelijkheid. Immers, de cursisten gaan een oorlog in. “Zoals met eerdere deelnemers is gebeurd, sneuvelen sommigen in de komende maanden misschien wel. Maar voorlopig voelt het fijn om iets ‘echts’ voor ze te kunnen betekenen.”

Betere communicatie

Terwijl Vincent ze gadeslaat, gaan de Oekraïners er volle kracht tegenaan in een oefening in het ‘veroveren’ van een gebouw. Daarin houden zich volgens het oefenscenario Russen schuil. Volgens de luitenant zit het met het moreel van de Oekraïners wel goed. “Ze vechten graag voor hun land, al zeggen sommigen ook: ‘als ik in deze cursus een been breek hoef ik tenminste de oorlog niet in’.”

Tijdens een evaluatie toont een Belgische instructeur zich via een tolk tevreden. De onderlinge communicatie kan echter beter, benadrukt hij. Een Britse instructeur beaamt dat. “The more training, the better it goes.”

Veel ‘kinetischer’

Ook tijdens een training in loopgraven gáán de Oekraïners ervoor. Schuifelend van links naar rechts banen ze zich een weg, waakzaam om zich heen kijkend. Waar zit de vijand? “Questions?”, vraagt instructeur sergeant-majoor Wessel in een pauze. “Na", klinkt het in ’t Oekraïens. “Ze pikken de leerstof goed op. Na elke training krijg ik van veel Oekraïners een ‘boks’. Ja, dit werkt schenkt voldoening, al gaat het er aan het front veel kinetischer (beweeglijker, red.) toe dan hier. Als je hoort wat de Russen voor wapens gebruiken… Die kun je hier niet nabootsen. Ik probeer er maar niet aan te denken wat deze mannen daar kan overkomen.”

Eén van de Oekraïners is de 47-jarige Korneliu. Hij nam vrijwillig dienst om, zoals hij het uitdrukt, ‘de vijand te bevechten’. In de EUMAM-cursus stak hij het nodige op over drones, boobytraps en struikeldraad-systemen. Hij vindt die echter een tikje aan de korte kant waardoor hij niet al te veel tijd heeft om alles tot in de puntjes te leren. “We krijgen veel informatie en hebben daarom gewoon meer tijd nodig om alles goed te leren. Maar zoals gezegd pak ik zeker veel op.” Hoewel vrijwillig aangemeld, voelt Korneliu angst om naar het front te gaan. “Aan de andere kant: vrees is de vijand van een mens en vechten is mijn beroep.”

Enorm gemotiveerd

Soortgelijke gevoelens leven ook bij Iwan, die het militaire pak aantrok om ‘de agressor te stoppen’. Hij voelt zich happy in de Assault Section Sapper Course. “In Oekraïne zal het moeilijk worden om de vijand te vernietigen, maar wij zijn enorm gemotiveerd om dat te doen.”