Tekst ritmeester Jessica Bode
Foto archief
Islamitische Geestelijke Verzorging steekt collega’s hart onder de riem
De maand van het grote vasten draait om meer dan alleen niet eten of drinken
Voor een groot deel van de Islamitische defensiemedewerkers komt er dit weekend met het Suikerfeest een einde aan de Ramadan. De vastenmaand had vanwege het coronavirus een sober karakter. “Het is normaal gesproken al moeilijk, maar nu werd het nog ingewikkelder.”
Niet gezamenlijk eten na zonsondergang, gesloten moskeeën, geen fysieke gebedsdiensten en een ingetogen Suikerfeest. Maar ook geen feestelijke pakketjes voor uitgezonden eenheden in missiegebieden en geen bijeenkomsten die normaal gesproken door de Islamitische Geestelijke Verzorging (IGV) worden georganiseerd. Denk aan grootse iftar-maaltijden met collega’s, zoals eerder in het Nationaal Militair Museum in Soesterberg.
Op afstand
IGV-hoofd kolonel Ali Eddaoudi legt uit dat het sociale aspect van de Ramadan hierdoor grotendeels is weggevallen. “De maand van het grote vasten draait om meer dan alleen niet eten of drinken. Het is een maand van bezinning. Een maand waarin je aalmoezen weggeeft, maar ook meer aandacht voor elkaar hebt en vaker een luisterend oor biedt. Je ervaart deze periode met dierbaren. Nu moest dat op afstand, dat is toch anders.”
De geestelijke vertelt hoe hij andere jaren tijdens de Ramadan iedere avond naar de moskee ging. “In de vastenmaand ontmoet je elkaar hier iedere avond. Niet alleen voor de gebedsdiensten, maar ook voor de sociale contacten. Simpelweg om elkaar te vragen hoe het gaat. Nu kan dat niet, want de moskeeën zitten dicht. Als alternatief worden diensten online uitgezonden.”
‘Het coronavirus heeft de Ramadan veranderd’
De voordelen
Hoe belemmerend de coronamaatregelen ook waren, kolonel Eddaoudi ziet ook de voordelen. “Opleidingen, oefeningen en missies lagen de afgelopen weken stil. Dit soort fysieke en mentale belasting maakt de Ramadan voor militairen extra zwaar, maar dat was dit jaar niet aan de orde. Wat dat betreft werd het weer makkelijker”, zegt Eddaoudi geamuseerd.
“Alle gekheid op een stokje…”, vervolgt hij. ”…het coronavirus heeft de vastenmaand veranderd. Daarom heeft de IGV geprobeerd om collega’s op andere manieren een hart onder de riem te steken.”
Zo werden Suikerfeestpakketjes opgestuurd met daarin slingers en ballonnen, maar ook lekkernijen en gezinsspelletjes. In plaats van een gezamenlijk gebeden op een fysieke locaties spraken Eddaoudi en zijn collega’s boodschappen in die via Whatsapp werden verspreid. “Die bieden troost en moed, maar we staan in minilezingen van 6/7 minuten vanuit Islamitisch oogpunt stil bij de situatie waarin we nu leven.”
Ook de defensiestaf kreeg een presentje
Ook de defensietop en (plaatsvervangend) commandanten kregen een presentje. “Om hen te bedanken voor de ruimte die collega’s krijgen voor het naleven van hun geloofsovertuiging. Ik heb vaak kritiek, maar ik durf te stellen dat Defensie hierin voorop loopt.”
Defensie heeft Diensten Geestelijke Verzorging. Daaronder vallen de grote diensten (protestanten, humanisten en rooms-katholieken) en de kleine diensten (joods, islamitisch, hindoestaans en sinds kort boeddhistisch).
De Islamitische collega's kunnen behoefte hebben aan iemand die hun levensbeschouwelijke vragen kan beantwoorden of waar zij hun verhaal kunnen doen zonder vooroordelen. “Daar zijn wij specialist in”, benadrukt kolonel Ali Eddaoudi. “Ik merk dat er nog veel behoefte is aan geestelijke verzorging bij het personeel.”
Militairen hebben een uitzonderingspositie binnen de islam. Ze hoeven bijvoorbeeld minder lang te bidden, mogen zich ook symbolisch wassen met zand of stenen en hoeven niet te vasten tijdens oorlogshandelingen. Volgens kolonel Ali Eddaoudi, hoofd van de Islamitische Geestelijke Verzorging, krijgt moslims alle ruimte om naar zijn of haar geloof te handelen. “Er zijn tal van mogelijkheden om het hen zo makkelijk mogelijk te maken. Denk aan speciale maaltijden en gebedsruimtes. Aan de andere kant is het meer hoe je er zelf mee omgaat. Hoe flexibel je jezelf opstelt. Tijdens een patrouille of schietoefening is er soms geen tijd om te bidden, maar dat kan ook ervoor of erna. Het gaat om de intentie.”
In tegenstelling tot de grote, zijn de kleine diensten niet aangeklikt bij eenheden. “Wij werken vraaggestuurd. Het gaat vaak om individuele casussen”, benadrukt kolonel Eddaoudi. “Maar we geven ook regelmatig voorlichting. Bijvoorbeeld aan commandanten van schepen. Want kan een militair wel varen tijdens de Ramadan? Ja, met wat aanpassingen kan dat prima. Onlangs waren we nog bij de marechaussee, om meer te vertellen over de islam en terreur. Maar het kan ook zijn dat we naar het tolkenbureau gaan om vragen te beantwoorden over cultuur. Of naar Paresto voor uitleg over halal-voeding.”
