09

Dit artikel hoort bij: de Vliegende Hollander 12 | 2023

2023 in vogelvlucht

Jaaroverzicht Koninklijke Luchtmacht

x
Leestijd: 8 minuten

2023 is ook voor de Luchtmacht vliegensvlug voorbijgevlogen. In dit overzicht kijkt de Vliegende Hollander terug op een bewogen jaar met onder meer de NAVO-luchtruimbewaking vanuit Polen, de C-130-inzet bij de aardbeving in Turkije en bij de evacuaties uit Soedan. Maar natuurlijk ook de commando-overdracht naar luitenant-generaal André Steur en zijn ‘Vertrekpunt’.

Tekst: Michael Simon | Achtergrondfoto: sergeant-majoor Aaron Zwaal

Bewaking Baltisch luchtruim

Onder de naam Guardian Lightning II strijkt in januari een detachement van zo’n 170 personeelsleden en acht F-35’s van 322 Squadron neer op vliegbasis Malbork in Noord-Polen.

Op het programma staat onder meer trainen met bondgenoten en luchtruimbewaking. De Vliegende Hollander vliegt mee en doet verslag. Meer lezen? Bekijk dan dit artikel.

Foto: sergeant-majoor Jan Dijkstra

Aardbevingsmissie met impact

Commandant 336 Squadron luitenant-kolonel Maurice Schonk kijkt terug op een heftige medische evacuatie na de aardbeving in Turkije in februari. “Een kind van acht jaar met ledematen die moesten worden geamputeerd…”

“In Irak en Afghanistan heb ik veel meegemaakt, maar in Turkije beleefde ik dingen die weinig commandanten ervoeren.” Meer lezen? Bekijk dan dit artikel.

Foto: sergeant-majoor Cristian Schrik

Oefeningen onder Arctische omstandigheden

Het CLSK neemt van half februari tot half maart deel aan grootschalige oefeningen op de Noordflank van de NAVO, onder meer met een C-130, (deze) Cougar en NH90.

Tijdens Arctic Forge 23 wordt onder meer geoefend op samenwerking met internationale partners en het opereren onder arctische omstandigheden. Meer lezen? Bekijk dan dit artikel.

Foto: sergeant Jasper Verolme

Realistische computeroefening

Samen met internationale partners oefenen Nederlandse grondgebonden luchtverdedigers in maart hun operationele vaardigheden tijdens Joint Project Optic Windmill 2023.

Zevenhonderd deelnemers uit elf landen dompelen zich drie weken lang onder in de digitale oefening. “Zodra een vijandelijk projectiel zich aandient, gaat bij velen de bloeddruk omhoog.” Meer lezen? Bekijk dan dit artikel.

Foto: kapitein Jeroen Verburg

Commando-overdracht

Tijdens een ingetogen ceremonie op Vliegbasis Gilze-Rijen neemt luitenant-generaal André Steur op 14 april het commando van de Koninklijke Luchtmacht over van luitenant-generaal Dennis Luyt.

Steur is blij om na zijn Haagse jaren terug te zijn bij de Koninklijke Luchtmacht. "De beste luchtmacht in de wereld”, benadrukt hij. Meer lezen? Bekijk dan dit artikel.

Foto: sergeant-majoor Cristian Schrik

Vliegerkruizen en Kruis van Verdienste

Cougar-vlieger kolonel Jorik ter Veer, Lynx-tactical coordinator luitenant ter zee 1 Eric en Lynx-vlieger luitenant ter zee 2OC b.d. Yvonne ontvangen op 3 april het Vliegerkruis. Lynx-boordschutter/sensor operator sergeant Mark krijgt het Kruis van Verdienste.

Ter Veer krijgt het voor zijn inzet in Uruzgan in 2009, de Lynx-bemanning voor hun optreden bij de ontzetting van het vrachtschip Taipan op 5 april 2010. Meer lezen? Bekijk dan dit artikel.

Foto: sergeant Gregory Fréni

Evacuatie uit Soedan

Een samengesteld detachement van Defensie heeft eind april en begin mei twee weken lang de handen vol aan de evacuatie van Nederlandse burgers en Nederlands ambassadepersoneel uit Soedan.

Na eerst de nodige onzekerheden, wordt het ‘een groot succes in een schrijnende situatie’, schetst detachementscommandant luitenant-kolonel Theo Spijksma na de operatie. Meer lezen? Bekijk dan dit artikel.

Foto: sergeant Jasper Verolme

Maximale airpower

Als in 2035 de 5e generatie luchtmacht op poten staat, moet de materieellogistiek van de organisatie een flinke sprong gemaakt hebben, vertelt waarnemend Directeur Materiële Instandhouding kolonel Jan Verhulst.

“Momenteel kunnen we geen operaties ondersteunen waarbij F-35’s, helikopters en Reapers gelijktijdig op verschillende plekken in de wereld worden ingezet. Dat is volstrekt onacceptabel.” Meer lezen? Bekijk dan dit artikel.

Foto: Louis Meulstee

Grootste NAVO-luchtverdedigingsoefening ooit

Air Defender Exercise die midden juni plaatsvindt is met 10.000 man personeel en 220 deelnemende vliegtuigen uit 24 landen de grootste NAVO-luchtverdedigingsoefening ooit.

Duitsland is de organisator van de oefening. Nederland doet net als enkele andere landen mee vanuit eigen land en met kleine delegaties in het gastland. Meer lezen? Bekijk dan dit artikel.

Foto: Luftwaffe

Vertrekpunt C-LSK

“Het zijn spannende en onzekere tijden”, constateert de dit jaar aangetreden Commandant Luchtstrijdkrachten luitenant-generaal André Steur in zijn Vertrekpunt dat hij in juli presenteert.

Een onrustige wereld en een luchtmacht in transitie weerhouden dezelfde luchtmacht er volgens hem echter niet van er te staan wanneer dat nodig is: “Fight tonight, fight tomorrow, fight together. Met een van de beste luchtmachten ter wereld, fantastische mensen en top-of-the-bill spullen.” Meer lezen? Bekijk dan dit artikel

Foto: KLu

Na een druk eerste half jaar wordt het in het tweede deel niet rustiger voor de luchtmacht. Zo zijn het Air Mobility Command en de Multinational MRTT Unit op Eindhoven betrokken bij de repatriëring van Nederlanders uit Israël na de aanslagen van Hamas. Daarna neemt een detachement met C-130’s en mariniers de standy by-taak voor een non-combattant evacuation vanaf Cyprus op zich. Ondertussen gaan ook oefeningen gewoon door.

Bekijk onder de foto de tweede helft van 2023 in de fotocarrousel.

Foto boven: De eerste A330 MRTT is net geland op Vliegbasis Eindhoven. “Tot twintig minuten voordat we het Israëlisch luchtruim invlogen, hebben we nog bekeken of de veiligheidssituatie een landing toeliet”, vertelt de Nederlandse copiloot kolonel Cris van Dijk.

Foto boven: De eerste A330 MRTT is net geland op Vliegbasis Eindhoven. “Tot twintig minuten voordat we het Israëlisch luchtruim invlogen, hebben we nog bekeken of de veiligheidssituatie een landing toeliet”, vertelt de Nederlandse copiloot kolonel Cris van Dijk.

1 juliherdenking en viering jubilea

De in 2008 gesloten Vliegbasis Soesterberg is op een zomerse dag weer even het centrum van luchtmachtactiviteiten op de grond en in de lucht.

Er is een grootse reünie voor zowel (oud-)personeel van de 70-jarige Koninklijke Luchtmacht als leden van de 75-jarige Koninklijke Nederlandse Vereniging Onze Luchtmacht. Ook is er de viering van 110 jaar militaire luchtvaart en de jaarlijkse 1 juliherdenking, deze keer dan op 30 juni. Meer lezen? Bekijk dan dit artikel.

Foto: Hans Keur

Opa’s meesterwerk

Wat als onmogelijk werd geacht, gebeurt op 8 juli toch: een vliegende Fokker D.21 in Nederland. Niet één compleet exemplaar overleeft de Tweede Wereldoorlog.

Totdat ‘opa’ Jack van Egmond bedenkt er weer een te bouwen, volgens de originele bouwtekeningen. Na dertien jaar lukt het. “Opa’s meesterwerk vliegt!” Meer lezen? Bekijk dan dit artikel.

Foto: Gerrit Boxem

Woef

Dertig jaar lang is Vliegbasis Woensdrecht hét decor van de hondenbiatlon. Eind augustus valt echter het doek voor dit sportieve luchtmachtevenement voor mens en dier.

Daarom nog één keer nagenieten van de dierlijke duo’s in de Vliegende Hollander. Meer lezen? Bekijk dan dit artikel.

Foto: sergeant-majoor Aaron Zwaal

Het belang van de Invictus Games

De Vliegende Hollander blikt door de ogen van onder meer sergeant-majoor Hille Hillinga en oud-korporaal Robert terug op de Invictus Games 2023 in Düsseldorf.

Natuurlijk is er aandacht voor de sportieve prestaties, maar het gaat vooral om het evenement zelf en de gedachte erachter. Meer lezen? Bekijk dan dit artikel.

Foto: sergeant Gregory Fréni

Taskforce Patriot

Zo’n honderdveertig Nederlandse militairen van 802 Squadron oefenen in september tijdens Spartan Arrow hun procedures met het Patriot-luchtverdedigingssysteem op de NAVO-range op Kreta.

Dat doen ze in nauwe samenwerking met twintig Duitse collega’s. “De perfecte plek om alle procedures tot in de puntjes te oefenen.” Meer lezen? Bekijk dan dit artikel.

Foto: Defensie Grondgebonden Luchtverdedigingscommando

Klaar voor inzet in Middellandse Zeegebied

Defensie staat vanaf eind oktober klaar om in geval van nood vanaf uitvalsbasis Cyprus Nederlanders te evacueren uit het oorlogsgeweld in Israël en de Palestijnse Gebieden.

De luchtmacht speelt met haar C-130’s van 336 Squadron daarin een belangrijke rol. De Vliegende Hollander doet met meerdere verhalen verslag vanuit het Middellandse Zeegebied. Meer lezen? Bekijk dan onder meer dit artikel.

Foto: sergeant-majoor Hille Hillinga

Verbindelaars

De Britse basis RAF Leeming is in oktober gastheer voor Volcanex CIS 23, een jaarlijkse oefening van de 25-jarige European Air Group voor specialisten op het gebied van communicatie- en informatiesystemen.

Zo’n honderd luchtmachtmilitairen en burgermedewerkers uit België, Italië, Nederland, Spanje en gastland het Verenigd Koninkrijk participeren in deze oefening dóór en vóór verbindelaars. Meer lezen? Bekijk dan dit artikel.

Foto: Michel Krijgsman

Zwanenzang F-16’s

Tijdens de laatste internationale oefening met Nederlandse F-16’s in het buitenland haalt 312 Squadron eind oktober boven Italië, Kroatië en de Middellandse Zee alles uit de kast.

De Fighting Falcons worden komend jaar vervangen door de F-35 Lightning II. Dat betekent niet dat de paraatheid van 312 Squadron met de F-16 op een lager peil kan. Meer lezen? Bekijk dan dit artikel

Foto: sergeant-majoor Cristian Schrik

Focus steeds meer op hoofdtaak 1

Een ontwrichtende cyberaanval, vluchtelingenstromen, oorlogsdreiging aan de oostgrens. Voor bescherming van eigen land en bondgenoten zijn steeds meer militairen en materieel nodig.

Wat betekent dat eigenlijk voor Nationale Operaties? De Vliegende Hollander spreekt met drie luchtmachters werkzaam op dat terrein. Meer lezen? Bekijk dan dit artikel.

Foto: Herman Zonderland

Oefenevacuaties met NH90 op Cyprus

Patrouilleschip Zr.Ms. Holland, twee FRISC-motorboten en een NH90 maritieme gevechtshelikopter oefenen midden december voor maritieme non-combatant evacuation operations.

Na vertrek van de C-130 vertegenwoordigen de boordvliegploeg en helikopterbemanning van 860 Squadron de luchtmacht op en rond Cyprus, klaar om in actie te komen als het moet. Meer lezen? Bekijk dan dit artikel in de Defensiekrant.

Foto: sergeant-majoor Cristian Schrik