F-35 bewaakt NAVO-luchtruim tegen Russische dreiging
Scroll naar beneden voor de video
Lees- en kijktijd: 8 minuten
Onder de naam Guardian Lightning II streek een maand geleden een detachement van zo’n 170 personeelsleden en acht F-35’s van 322 Squadron neer op vliegbasis Malbork in Noord-Polen. Die staan daar voor zowel enhanced Air Policing (luchtruimbewaking), als ook om te trainen met bondgenoten. Beide gebeurde al, gepland en ongepland, maar wél zoals verwacht. Detachementscommandant luitenant-kolonelGuido ‘Plebs’ Schols geeft tekst en uitleg bij de foto’s.
Tekst: Arno Marchand Foto’s: sergeant-majoor Cristian Schrik Video en montage: sergeant-majoor Ruud Mol
Voor kerst gaan de containers met materieel al op reis naar Malbork. Daar aangekomen leidt de afdeling infra van het Air Combat Command de genie van de landmacht en de Defensie Uitleen Organisatie bij de opbouw van materieel, neerzetten van het containerpark en inrichting van een Poolse vliegtuighangar. “Op 25 januari was alles gereed. Op die dag kwamen ook de eerste vliegtuigen aan.” Daarna moest alleen het mastenteam nog een paar bliksemafleiders neerzetten. De F-35’s staan deels in de Poolse hangar en deels in de vier tenthangars, verdeeld in twee soorten. Twee zijn er voor de Quick Reaction Alert, de vliegtuigen die meteen kunnen opstijgen zodra Russische toestellen zonder ingediend vliegplan in internationaal luchtruim verschijnen. De afstand naar de Oekraïense grens is een kleine vierhonderd kilometer, maar naar de Russische enclave Kaliningrad slechts tachtig. Daar staan bijvoorbeeld Su-27’s (zie hieronder). Bij aankomst van het detachement zijn de omstandigheden – voor Poolse begrippen – mild. “Anders was de opbouw in drie weken ook niet gelukt. Maar draait de wind naar het oosten, dan wordt het hier echt erg koud. Binnen korte tijd ligt er dan ook een pak sneeuw. Daarop zijn ze hier overigens goed voorbereid met mens en materieel. En ons personeel overigens ook, met extra warme kleding.” Toestellen opereren meest vanaf de flightline, maar als het heel koud is, kunnen ze dat vanuit de hangartent. “De vliegtuigen houden zich erg goed in de kou, boven verwachting zelfs. Luchtvochtigheid is waarschijnlijk de bepalende factor, of het nu koud of warm is. De toestellen hielden zich namelijk ook zo goed toen we vorig jaar vanuit het droge maar warme Bulgarije opereerden.”
Scroll hieronder verder voor het fotoverslag, maar wil je bewegend beeld zien van het F-35-detachement in Polen? Bekijk dan deze video met een interview met detachementscommandant Plebs.
Trainen doen de Nederlandse F-35-vliegers onder andere met hun Poolse collega's op de MiG-29’s die eveneens Malbork als thuisbasis hebben. “Dat is geen vrijblijvend programma. We doen echt high end-trainingen, ook met Amerikaanse F-15’s, Duitse Eurofighters, Franse Rafales, Poolse F-16’s, AWACS, tankvliegtuigen en soms ook Patriot-raketsystemen. Die oefeningen worden door het Headquarters Allied Air Command [AIRCOM, red.] op Ramstein geïnitieerd.” Foto’s: F-35 detachement AIRCOM bepaalt ook welke QRA-eenheid op een melding van Russische toestellen af gaat. Dat kunnen de Poolse MiG-29’s op Malbork zijn, Zweedse Saab Gripens of de Nederlandse F-35’s. De eerste van tot nu toe vier onderscheppingen van de F-35’s is op 13 februari: een IL-20M Coot-A die begeleid wordt door twee Su-27 Flankers. “Toestellen vliegen dagelijks vanuit Kaliningrad. Ze vliegen zonder kennisgeving in internationaal luchtruim; routinevluchten. Ze blijven wel weg van het NAVO-luchtruim, maar wij willen voorkomen dát er iets gebeurt. Daarom vliegen wij er zichtbaar naast.” Foto: F-35 detachement Het detachement op Malbork is een samengestelde eenheid met als kern 322 Squadron en daarbij onder andere een geneeskundig team van drie personen, een brandweerploeg van zeven man die 24/7 paraat staat, twintig Object Grondverdedigers plus vijf hondengeleiders. “Ik ben blij dat ze niets bijzonders te doen hebben, want dat betekent dat alles goed gaat. We hebben ook personeel van 313 Squadron mee omdat zij nu in het opwerktraject van de F-35 zitten.” Nederland strijkt niet voor het eerst neer op de Poolse vliegbasis. Na de annexatie van de Krim door Rusland in 2014, vliegt Nederland ook al vanaf Malbork om het luchtruim van de Baltische Staten te verdedigen: Baltic Air Policing. “Samenwerken met de Polen gaat prima. Een aantal spreekt Engels, sommigen Duits. Bij de opbouw hadden we tolk bij ons die ook bij de afbouw weer meekomt.”
Volgende maand een uitgebreider verslag van het Guardian Lightning II-detachement in Polen.
