11

Dit artikel hoort bij: de Vliegende Hollander 12 | 2023

8 Dingen die je wilt weten

.

F-16-trainingscentrum voor Oekraïense en Roemeense vliegers geopend

In Roemenië is op 13 november het European F-16 Training Centrum (EFTC) geopend. De leslocatie is bedoeld om Roemeense en Oekraïense vliegers op te leiden tot F-16-vlieger. Minister van Defensie Kajsa Ollongren en haar Roemeense collega Angel Tîlvăr namen de opening voor hun rekening.

De Roemeense luchtmacht beschikt zelf sinds 2016 over de F-16 toen het zeventien stuks overnam van Portugal. Op 28 november nam het land de eerste van 32 F-16’s over die het van Noorwegen kocht. Een F-16-opleidingslocatie in eigen land is een belangrijke mijlpaal.

Nederland nam het initiatief om het EFTC op te zetten en stelt daarvoor achttien F-16’s ter beschikking. De jachtvliegtuigen blijven eigendom van Nederland. De eerste vijf kwamen op 7 november aan op vliegbasis Feteşti in Roemenië, zie dit artikel. 

Op 29 augustus is al bekendgemaakt dat Lockheed Martin de trainingen van vliegers en het onderhoud aan de vliegtuigen verzorgt. Het trainingscentrum gebruikt de toestellen eerst voor een opfriscursus van de ingehuurde F-16-instructeurs. Daarna volgt de training aan Oekraïense en Roemeense vliegers. Er wordt alleen in NAVO-luchtruim gevlogen.

Samen met Denemarken en met steun van de Verenigde Staten heeft Nederland de leiding om de Europese inspanningen voor F-16-capaciteit voor Oekraïne te coördineren. Op 20 augustus maakten Nederland en Denemarken de overdracht bekend van hun F-16’s. De Deense premier zei dat Denemarken negentien van hun 43 F-16's zal overdragen, waarbij de eerste zes rond het nieuwe jaar zullen worden afgeleverd, gevolgd door acht in 2024 en vijf in 2025.

Foto: sergeant-majoor Christian Schrik

Foto: sergeant-majoor Christian Schrik

Foto: Centru F-16 86ab Romania

Foto: Gerben Zevenbergen

Foto: Gerben Zevenbergen

Foto: Gerben Zevenbergen

Nieuw Multinational Helicopter Training Centre in Portugal

Een trainingscentrum dat voortkomt uit de drie helikopter-trainingsprogramma’s die het European Defense Agency (EDA) de afgelopen tien jaar runde. Dat is het Multinational Helicopter Training Centre (MHTC) dat op 28 november op Airbase No. 1 Sintra in Portugal is geopend.

Bij het nieuwe trainingscentrum zijn momenteel veertien Europese landen aangesloten. Hun doel is het verbeteren van de internationale samenwerking tussen helikoptereenheden. Nederland is één van de aangesloten landen en het levert ook een wapeninstructeur voor de vaste staf van het MHTC. De samenwerking is gericht op het verbeteren van de Europese helikopter-interoperabiliteit en het verbeteren van bemanningen en gelinkt personeel in de tactieken van moderne oorlogsvoering en operaties. Met de drie eerdere EDA-opleidingsprogramma’s zijn tussen 2009 en 2023 2.325 vliegtuigbemanningsleden en 15.000 militairen getraind en opgeleid. Afbelding: EDA

Boek beschrijft geschiedenis Vliegbasis Woensdrecht

Een bijzondere boekpresentatie op de luchtmachtstaf in Breda op 6 december. Auteur luitenant-generaal b.d. Dirk Starink overhandigde hier ‘De voorgeschiedenis van het nieuwe Air Support Command’ aan Commandant Luchtstrijdkrachten luitenant-generaal André Steur.

Militair historicus en voormalig Bevelhebber der Luchtstrijdkrachten Dirk Starink bood het boek aan namens commodore Erwin van Beljouw, Commandant Air Support Command (ASC) in oprichting. In zijn werk beschrijft Starink op zorgvuldige wijze de geschiedenis van Vliegbasis Woensdrecht, vanaf 1932 tot heden; de aanloop naar het ASC. Paar tipjes van de sluier: in 1932 kocht de gemeente Woensdrecht het vennengebied rond De Eendenkooy, met het oog op ontginning voor de landbouw. De burgemeester wilde het terrein echter liever als vliegveld bestemmen, wat in 1935 zijn beslag kreeg. Het veld bleek niet rendabel, zou gesloten worden, maar werd in september 1939 gevorderd door het Ministerie van Oorlog. De Luftwaffe nam het over in 1940 en gebruikte het intensief, wat geallieerde bombardementen uitlokte. Kort na de bevrijding van Zuid-Nederland streek de Royal Air Force neer op Woensdrecht, met onder andere het Nederlandse No.322 (Dutch) Squadron RAF. Waarvoor het veld tussen toen en nu allemaal werd gebruikt, komt eveneens aan bod in het boek. Auteur Starink heeft overigens al meer werken op zijn naam staan. Zo publiceerde hij in 2009 al een boek over het Logistiek Centrum Woensdrecht.

Alle collega’s van het toekomstige commando ontvangen het boek binnenkort. Dit als dank voor hun inzet in opmaat naar de activering van het ASC in 2024. Foto: Miriam De Vries-Mieras

Eerste F-35 voor Belgische luchtmacht

10 december 2023 was een belangrijke voor de Belgische Defensie. Meer dan veertig jaar na de oplevering van de allereerste F-16 Fighting Falcon keerden de zuiderburen terug naar Fort Worth. Daar presenteerde Lockheed Martin de eerste Belgische F-35A Lightning II.

Na iets meer dan een jaar rolde het eerste Belgische toestel, met registratienummer FL-001, van de productielijn in de fabriek in Fort Worth. Bij dit belangrijke waren premier Alexander De Croo, Chef Defensie admiraal Michel Hofman en Commandant van de Luchtcomponent generaal-majoor Thierry Dupont aanwezig. “De introductie van dit toestel binnen de Belgische Luchtmacht zal ons in staat stellen onze missies in de komende decennia te blijven vervullen, in samenwerking met onze bondgenoten en partners in de NAVO, de EU en daarbuiten”, aldus admiraal Hofman. In 2024 zullen acht F-35A’s worden geleverd aan het Amerikaans-Belgisch 312th ‘Scorpion’ Fighter Squadron (FS) op Luke Air Force Base. Nederlandse F-35 staan hier voor dezelfde taak bij het 308th FS. Deze toestellen zullen specifiek worden ingezet voor de opleiding van Belgische vliegers en technici. Het opleidingsprogramma start in de zomer van 2024. Het land krijgt in totaal 34 toestellen, een project ter waarde van 4,5 miljard euro. Foto: Jozef Vanden Broeck

F-16 bestaat 50 jaar

Voor de Koninklijke Luchtmacht is 2024 het laatste jaar dat het met de F-16 vliegt. In 1979 krijgt de KLu het eerste toestel afgeleverd, de J-259, die voor het nageslacht bewaard wordt op Vliegbasis Leeuwarden. Zes jaar daarvoor beleeft het prototype zijn roll out in Amerika. Op 13 december 1973 – nu ruim vijftig jaar geleden – wordt de YF-16 voor het eerst aan het publiek getoond.

Het toestel komt ten overstaan van vele honderden genodigden aangetaxiet bij de fabriek van General Dynamics (nu Lockheed Martin) in Fort Worth, Texas. En maand later vliegt de Fighting Falcon – de bijnaam die het toestel later krijgt – voor het eerst.

Foto: General Dynamics

Meer ruimte nodig voor Defensie om veiligheid te waarborgen

De veiligheidssituatie in de wereld verslechtert snel waardoor de krijgsmacht meer dan ooit in staat moet zijn het Nederlands grondgebied en dat van bondgenoten te verdedigen. Ter voorbereiding daarop is voor Defensie meer ruimte noodzakelijk. Die wordt in kaart gebracht via het Nationaal Programma Ruimte voor Defensie (NPRD). De Tweede Kamer is hierover onlangs per brief geïnformeerd.

Er is behoefte aan uitbreiding van oefengebieden, zowel te land, ter zee als in de lucht. Defensie heeft verder behoefte aan nieuw of gerenoveerd vastgoed en aan een betere infrastructuur. Ook moet het ministerie nieuwe vergunningen op orde krijgen. Oefenmogelijkheden buiten Nederland worden steeds beperkter, omdat ook de krijgsmachten van bondgenoten groeien. Dat maakt extra ruimte voor Defensie in Nederland noodzakelijk, ook al geven sommige activiteiten overlast voor omwonenden. Om draagvlak te krijgen, doorloopt Defensie een proces met veel inspraakmogelijkheden. Burgers, maatschappelijke organisaties, overheden en andere belanghebbenden kunnen tot 12 februari 2024 reageren op de ter inzage gelegde NPRD. Daarna volgen onderzoeken en informele gesprekken met belanghebbenden. Meer info over het NPRD lees je in dit artikel dat eerder in de Defensiekrant verscheen. Foto: sergeant-majoor Jan Dijkstra

Eindhoven gaat elektrisch

Vliegbasis Eindhoven beschikt sinds 18 december over twee elektrische platformbussen. Die zijn bedoeld voor passagiersvervoer van de militaire passagiersterminal naar de vliegtuigen op het platform en terug. De nieuwe bussen – rechts op de foto – vervangen twee verouderde dieselbussen. Volgens sergeant-majoor Remco Dekker die deel uitmaakte van de projectgroep die de bussen aanschafte, zijn de bussen een welkome vervanging. “Behalve dat ze een stuk duurzamer zijn, is ook het rijcomfort van de voertuigen van een ander niveau.” Op de foto alle betrokkenen van het project van zowel het Air Mobility Command als de leverancier. Foto: Frank van Beek

Kerstvakantie: naar NMM-tentoonstelling F-16

Het is bijna kerstvakantie en dat betekent dagelijks leuke activiteiten in het Nationaal Militair Museum (NMM). Ontdek bijvoorbeeld alles over de F-16 in de tentoonstelling ‘F-16: 50 Jaar Fast Forward’.

De F-16 Fighting Falcon was bijna een halve eeuw hét icoon van de Nederlandse luchtmacht. Binnen de tentoonstelling wordt ingegaan op het ontstaan en de ontwikkeling van het jachtvliegtuig en op de indrukwekkende techniek en uitrusting. Ook kun je spectaculaire verhalen van F-16-vliegers lezen en beluisteren. Ben je acht jaar of ouder en droom je ervan om vlieger te worden? Volg dan de speciale route ‘F-16: Kids Mission’. Hier krijg je net als een echte vlieger een Data Transfer Cartridge mee en voer je opdrachten uit om je ‘Wings’ te verdienen. De tentoonstelling is te zien tot en met 7 januari 2024. Eerste Kerstdag en Nieuwjaarsdag is het museum gesloten. Voor meer informatie en tickets ga je naar deze site van het NMM.

Foto: NMM

Tekst: luitenant ter zee 2OC (SD) Joost Margés