alle hens 16-10-2020

Dit artikel hoort bij: Specials 02

Amfibische inhaalslag

Tekst LTZ 2OC (SD) Joost Margés
Foto SM Maartje Roos

Alles uit de kast tijdens Mediterrane Dynamic Mariner

Vaak leer je van tegenspoed, maar het mag ook mee zitten. En daarom wierp de stralende zon een welkom licht op de reusachtige oefening Dynamic Mariner, op de Middellandse Zee, de Franse zuidkust en het eiland Corsica. De afgelopen weken vonden 31 oppervlakteschepen, 37 vliegtuigen en 5.000 militairen uit België, Frankrijk, Griekenland, Italië, Nederland, Spanje en de Verenigde Staten elkaar en voerden zij met name grootschalige amfibische operaties uit. 

Landing op de Franse zuidkust.
Een oefengewonde wordt naar de gereedstaande Cougar gedragen.

Openingsbod van Dynamic Mariner (DM) was een hybride conflict, met zowel statelijke als niet-statelijke actoren. Ieder onderdeel had daarbij een eigen focus. Zo hield de vloot zich bezig met operaties op zee en toegang krijgen tot land. Uiteraard bemoeilijkt door mijnen en geïmproviseerde explosieven. De marinierseenheden richtten zich aansluitend op niet-statelijke actoren aan land.

De aansturing van de gigantische Task Force lag bij de French Maritime Force (FRMARFOR). Deze vloot was opgebouwd uit verschillende taakgroepen. Zoals de Amfibische Taakgroep (ATG), waarbinnen de Nederlandse eenheden opereerden, onder leiding van de commandant NLMARFOR, commandeur Ad van de Sande. Van de Nederlandse schepen had Zr.Ms. Urk echter 2 petten op. Als onderdeel van het NAVO verband Standing NATO Mine Counter Measures Group 2 (SNMCMG2) viel de mijnenjager in het scenario soms onder de ATG, dan weer binnen de eigen SNMCMG2, afhankelijk van de opdracht die het schip op dat moment vervulde.

Zr.Ms. Johan de Witt (r.) in gezelschap van de Franse bevoorrader Var et Marne en het luchtverdedigingsfregat Forbin.
De Cougar-boordhelikopter van 300 Squadron. Op de achtergrond zijn tijdelijke thuisbasis, Zr.Ms. Johan de Witt.

Improviseren en bijspringen

DM was eigenlijk nog grootser opgezet, maar het coronavirus gooide deels roet in het eten. Onder andere het Verenigd Koninkrijk, Portugal en Duitsland zouden meedoen, maar haakten toch af. Wat het scenario betreft, is het grootste gedeelte van het oefenplan voor de acties bij Toulon en Corsica zelfs pas vastgesteld toen we al op zee waren. Improviseren, dus. Kapitein ter zee Eric Mewe, chef-staf NLMARFOR: “Je begeeft je in een dynamische omgeving en dat brengt veranderingen met zich mee. Je moet non-stop on guard zijn om zo goed mogelijk in te springen op de situatie.”

Gelijktijdige bevoorrading op zee van de Johan de Witt (l.) en de Forbin door de Var et Marne.
Commandant Zr.Ms. Johan de Witt, KTZ Walter Hansen.

Bijzondere tijd

Een eerdere grote amfibische oefening, Cold Response 2020, werd gedeeltelijk gecanceld en ook Mare Aperto verdween van de kalender, vanwege corona. Maakt DM dit in 1 keer goed? Kolonel der mariniers Michiel Posthumus, plaatsvervangend commandant NLMARFOR: “We zijn heel blij dat we konden deelnemen aan de oefening. Het bood bijzonder veel trainingswaarde voor de eenheden. Als je alleen al kijkt naar de Johan de Witt, als schip zelf, en de eenheden aan boord, zoals de MBS en de staf van 1 Marine Combat Group (1 MCG), het 300 Squadron, met de Cougar-transportheli, en het Stinger MANPAD-peloton van het DGLC. Het totale pakket had heel veel trainingswaarde. Ik weet niet of we alles ermee goed maken, maar we hebben een grote oefening uitgevoerd, ondanks de bijzondere tijd waar in we leven met corona.”

In volle actie hebben de mariniers nauwelijks oog voor het Franse natuurschoon.

Integreren van eenheden

NLMARFOR heeft dit jaar de leiding over de ATG 2020 van de NAVO. Was er mogelijk zorg over de geoefendheid, door het wegvallen van eerdere oefeningen? Kolonel Mewe wuift dat weg: “We werken met opgewerkte eenheden die de amfibische skills al bezitten, en hebben al goed geoefend, zoals vorige maand tijdens Continuation Cruise 2020. Het ging nu bij DM om het integreren van deze eenheden.” Ook ranggenoot Posthumus vindt niet dat er onvoldoende geoefend is. Wel benadrukt hij de noodzaak van grootschalig oefenen, zoals tijdens DM. “Er is geen operatie zo complex als een amfibische operatie. Het is dan ook absolute noodzaak dat we die amfibische skills & drills regelmatig trainen. Dat gebeurt ook, en dat gaat goed, maar een oefening met deze omvang doen we het liefst 2 keer per jaar.”

"Er is geen operatie zo complex als een amfibische operatie."

Klinkt makkelijk

De kolonel der mariniers kijkt wat het voorgaande betreft ook zeer tevreden terug op de aanloop van DM, de Wet and Dry Exercise Rehearsal (WADER)-fase. “We beschikten die week over 2 LPD’s met embarked forces, over helikopters, een Franse LCM, best wel wat Ship To Objective Manoevre-assets – op het water en in de lucht – en een voldoende groot oefenterrein. We hebben echt alles kunnen doen wat we gepland hadden, ook door het mooie weer. Een WADER en een Combined Enhanced Training/Force Integration Training (CET/FIT) uitvoeren klinkt misschien makkelijk, maar dat is het allesbehalve. We hebben deze goed en veilig uitgevoerd!

Een uitgerolde aluminium mat maakt het landen van voertuigen veel makkelijker.

Boost voor het moraal

“Aan het begin van de oefening zijn er altijd schuurvlakken en daar doe je dan die CET/FIT voor”, benadrukt Mewe. “De oefenwaarde was al met al zeer hoog. Toch ook mooi dat je hier met je (bijkomende) eenheden – een Stinger MANPAD-peloton, 1MCG, de Surface Assault and Training Group en 300 Squadron, de staf en meer – ‘eruit’ kan om te trainen? Dat geeft een grote boost aan het moraal! Dit is groter en complexer dan normaal en je merkt dat iedereen het daarom erg interessant vindt om te doen.”

Posthumus, ten slotte: “Van toegevoegde waarde was nog dat deze oefening plaatsvond op de Middellandse Zee, met lekker weer. Weeromstandigheden zijn erg belangrijk voor amfibische operaties. En het is ook leuk om een keer in deze regio te trainen. Wie loopt er nou in oktober in een najaarszonnetje door een nationaal park, bij 24/25 graden...?” *

*verslag van de (druilerige) bergtraining te Noorwegen elders in dit magazine.

Nederlandse deelnemers

  • Maritime Battle Staff van NLMARFOR
  • Zr.Ms. Johan de Witt (LPD)
  • Zr.Ms. Rotterdam (LPD)
  • Zr.Ms. Urk (mijnenjager)
  • Marine Combat Group (marinierseenheden)
  • Surface Assault and Training Group (landingsvaartuigen)
  • 300 Squadron (Cougar-transporthelikopter)
  • DGLC (Stinger MANPAD-peloton)
  • 400 GNK Compagnie (Role 2, veldhospitaal)
  • In totaal: 810 militairen.

Behoefte aan verdere integratie

Het Stinger MANPAD-peloton oefende vorige maand nog intensief en succesvol tijdens Continuation Cruise 2020. “Toen had de oefening vooral betrekking op het maritieme domein, ter bescherming van de schepen”, aldus de liaison officier Stinger MANPAD, eerste luitenant Lowieke Kateman. “Tijdens Dynamic Mariner waren wij de tool om amfibische eenheden te beschermen. Dit helpt ons verder met leren optreden binnen een combinatie van maritiem en op land. Wat wij zien als lesson learned is een duidelijke behoefte aan verdere integratie.”

Nieuwe manieren van optreden

Dynamic Mariner bood ook interessante operaties qua inlichtingenverzameling. Zo werd er rekening gehouden met cyber-invloeden en ook veel informatie verzameld. “Binnen de litorale omgeving zijn we aan het kijken naar nieuwe manieren van optreden”, vertelt een betrokkene. “De oefening bood de mogelijkheid om een vijandige, genetwerkte cellenstructuur te analyseren, teneinde mogelijkheden te vinden om de opponent aan te grijpen, zowel kinetisch als non-kinetisch. Deze werden tijdens de oefening gezocht in zowel het fysieke, menselijke als informatie-landschap. Ter illustratie: inlichtingen- verzameloperaties zijn van oudsher voornamelijk gericht op het fysieke landschap.”