Mariniers klaar op Sint Maarten

Mariniers en marechaussee ondersteunen lokale autoriteiten

Na een maandenlange corona-inzet op Sint Maarten keert een deel van de mariniers dit weekend weer terug naar Nederland. De extra bijstand van de marechaussee wordt op een later tijdstip afgebouwd. COVID-19 greep niet drastisch om zich heen in dit deel van het koninkrijk, maar dat betekende niet dat er voor de sterke armen geen werk was.

Vanuit het Korps Politie Sint Maarten (KPSM) kreeg Defensie zo’n 2 maanden geleden het verzoek om meer ondersteuning. Dat leidde er toe dat de standaard aanwezigheid van de marechaussee en de mariniers werd verdubbeld.

Normaliter zijn de mariniers met ruim 25 man vertegenwoordigd op het eiland. De marechaussee met 25 tot 30 personen, waarvan er maandelijks 3 op Saba gedetacheerd zijn en 3 op St. Eustatius. Dat bleek bij de pandemieuitbraak niet voldoende. 

Weinig reactietijd

Zowel eerste luitenant Koos Venema (KMar) als ranggenoot Terry van der Geer (mariniers) startten hun werk op 6 april op het grootste van de 3 SSS-eilanden: Sint Maarten. "In tegenstelling tot het Franse deel, waren we op het Nederlandse anderhalve week echt in lock down”, vertelt Venema, eerste teamleider KMar op Sint Maarten. “Alles was gesloten, ook supermarkten.”

"Bij het afkondigen van de maatregelen was er zeer weinig reactietijd voor de inwoners van Sint Maarten”, vult Van der Geer aan, commandant van het roterende element Korps Mariniers. “Vrij snel ontstonden frustraties en spanningen, simpelweg omdat mensen geen eten hadden."

Mild getroffen

Met een dodental van 15 en ongeveer 80 vastgestelde besmettingen op 40.000 geregistreerde inwoners (en nog zo’n 20.000 tot 30.000 illegalen), is het eiland mild getroffen. Maar het is wel een gigantisch dichtbevolkt eiland, tekent Van der Geer aan. “Dus slaat het virus toe in de arme wijken, waar ze met 15 tot 20 man wonen in een huis ter grootte van een zeecontainer, dan is meteen iedereen ziek. Potentieel een zeer groot gevaar, maar het valt tot nu toe mee. Momenteel zijn er nog zo’n 10 ziektegevallen.”

Toen het coronavirus net ontstond, merkten Venema en zijn collega’s onder de bewoners wel angst: “Veel handen desinfecteren, alleen maar met maskers lopen. Daarop reageerden anderen en wij ook. Het was toen onduidelijk wat er precies wel en niet moest. Op dit moment draagt iedereen op straat een mondkapje. Wij doen dat ook, houden in ons werk afstand en pakken bij controles fysiek zo min mogelijk zaken aan.”

Reactie

De afgelopen 2 maanden zijn zowel de mariniers als de KMar ingezet ter ondersteuning van de lokale politie: handhaven van de openbare orde en veiligheid en de coronamaatregelen. Venema: “We reden patrouilles, controleerden de grens tussen het Nederlandse en Franse deel en het naleven van de avondklok. Bewoners moesten in bezit zijn van een formulier of pas waarmee ze de weg op mochten. In het begin waren er daarvan zoveel, dat het leek alsof iedereen er 1 had.”

Mariniers zijn normaliter primair op het eiland voor ondersteuning van de lokale autoriteiten bij natuurrampen, maar dus nu ook voor ordehandhaving. “Gekoppeld aan agenten haalden we samenscholingen uit elkaar en controleerden op de avondklok”, somt Van der Geer op, “Je maakt echt van alles mee. Je merkt dat de politie meer durft met mariniers erbij, bijvoorbeeld risicovollere wijken in. Raddraaiers zijn dan een stuk bedeesder.”

Niet echt hoopvol

Sint Maarten was na orkaan Irma in 2017 op de goede weg terug, maar was er nog zeker niet bovenop toen corona begon. “Nu is de geldkraan helemaal dicht”, geeft Van der Geer aan. “Het eiland heeft een echte seizoenseconomie, met meerdere cruiseschepen en vliegtuigen per dag en volle hotels. Het virus brak uit op het moment dat het eiland geld zou moeten verdienen voor de rest van het jaar. Nu is er ineens niets meer: geen werk, geen geld. Daarin komt voorlopig nog geen verbetering, want het Caribisch gebied gaat nu het orkaanseizoen in. De verwachting is dat pas volgend jaar, áls COVID-19 onder controle is Sint Maarten weer kan gaan herstellen. Dat is niet echt hoopvol.”

Stabiel maar fragiel

Vanuit Nederland is er echt de wil om het Caribisch gebied te ondersteunen, maar wel onder voorwaarden van de Nederlandse regering, geeft Venema aan. “Je ziet dat geld voor bijvoorbeeld voedselhulp, rechtstreeks naar de hulporganisaties wordt gestuurd in plaats van naar de lokale overheid zoals na Irma gebeurde.”

De situatie op het eiland is nu stabiel, relatief rustig en het normale leven begint weer wat op te starten. Van der Geer: “Mensen zijn het zat om binnen te zitten omdát het sociale leven zich hier op straat afspeelt. Maar de situatie kan vrij snel omslaan, weten we.”