Spreiding coronapatiënten steeds grotere puzzel

Defensie levert opnieuw bijdrage aan het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding

Defensie levert opnieuw ondersteuning in de spreiding van coronapatiënten over Nederlandse ziekenhuizen. Luitenant-kolonels Theo van der Zanden en Sander Hendrickx hebben er in 2 dagen voor gezorgd dat het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS) weer up and running is. 

Naar defensievoorbeeld brengen de 2 geneeskundig officieren voor de tweede keer militaire structuur aan in dit civiele coördinatiecentrum, van waaruit coronapatiënten naar ziekenhuizen worden vervoerd en op de juiste afdeling terecht komen. Na 9 dagen zijn dat ruim 100 personen geweest. De structuur is gebaseerd op de Patient Evacuation Coordination Cell (PECC), waarin het transport van slachtoffers in een oorlogsgebied wordt geregeld.

Maar ondertussen dreigt er een tekort aan klinische bedden voor patiënten die wel het coronavirus hebben, maar niet naar de Intensive Care hoeven. "Daardoor wordt het een steeds moeilijkere puzzel om plek in ziekenhuizen te vinden. Van Den Haag naar Groningen is geen uitzondering”, vertelt overste Van der Zanden. 

Oplaaien

Tijdens de eerste golf heeft het coördinatiecentrum 2,5 maand actief gedraaid. In de zomer kon de waakvlam aan, maar sinds 21 september laait het virus weer in alle hevigheid op. Met de kennis van de 2 geneeskundig officieren was het LCPS op 23 september weer operationeel. De defensiestrategie zorgt ervoor dat iedereen zijn taak duidelijk kent en er geen ruis op de lijn ontstaat.

Het centrum is nu overigens niet meer gevestigd in het Erasmus MC in Rotterdam, maar in Zeist. In het gebouw van de Landelijke Meldkamer Samenwerking. Dat is hun nieuwe en vaste onderkomen, ook voor eventuele andere grote calamiteiten.

Situatie niet te vergelijken

Het grote verschil met de eerste corona-uitbraak is wel dat ziekenhuizen destijds compleet onvoorbereid waren. “Geen richtlijnen, geen procedures. Dat is nu wel het geval, al is de huidige situatie niet te vergelijken met die van toen”, erkent Van der Zanden. 

“Na de eerste golf hebben we een plan van aanpak opgesteld. Toch is dat plan niet meer zo accuraat”, vervolgt hij. “Het coronavirus is er nog, maar de wereld om ons heen is compleet veranderd. Het gaat nu vooral om klinische patiënten. Een paar maanden geleden waren dat vooral IC-patiënten. Maar het wiel opnieuw uitvinden is niet nodig. Veel lessen zijn al geleerd. Het is nu een kwestie van het draaiboek aanpassen.”

Van structuur naar continuïteit

De 2 oversten brachten tijdens de eerste golf structuur aan in het LCPS. Nu vooral continuïteit. Een soort adviserende rol richting het oude en nieuwe personeel, zodat iedereen goed weet wat 'ie moet doen. “Sommige dingen waren weggezakt en dat hebben Theo en Sander weer naar boven gebracht”, vertelt Maren Schaatsbergen die het callcenter van het LCPS in Zeist aanstuurt, vol centralisten en coassistenten. In die hoedanigheid werkt ze regelmatig met de 2 militairen samen. 

“In tegenstelling tot veel civiele instanties denkt het leger in effecten. Alles loopt via een strak systeem.” In de praktijk is dat iets waar veel militairen tegenaan lopen, maar in geval van een crisis bewijst het toch z’n nut. “Afspraak is afspraak. Dit is je rol en je bemoei je niet met een ander. In een civiel bedrijf is vaak meer ruimte voor discussie. Hoe goed bedoeld ook, werken met kaders is in dit geval heel wenselijk.”  

Van der Zanden en Hendrickx blijven in principe nog een week om een oogje in het zeil te houden. Al is dat helemaal afhankelijk van de situatie. Verslechtert die, dan blijven zij langer. “Wat je nu in ieder geval ziet, is dat ziekenhuizen in de grote steden veel beter begrijpen wat Brabantse ziekenhuizen bij de uitbraak in maart ervoeren”, besluit Hendrickx.