06

Dit artikel hoort bij: de Vliegende Hollander 03-04 | 2015

Vliegend bevoorraden in virtuele vuurlinie

C-130 geïntegreerd in jachtvliegoefening Frisian Flag

Scroll naar beneden voor de clip.

Een pakketje afwerpen uit een vliegtuig, het lijkt zo simpel. “Maar ben je 1 seconde te laat dan komt je lading 70 meter verder neer”, zegt pathfinder korporaal 1 Pascal. Een succesvolle airdrop vergt dus nauwe samenwerking tussen de vliegende bemanning en militairen op de grond. Tijdens de oefening Frisian Flag raakten beide partijen beter op elkaar ingespeeld.

“Ich bin hier falsch: ich bin hier auf einem Hollandischen Tower!” Luchtverkeersleider Monika Kraut is duidelijk verrast over de Nederlandse gasten op ‘haar’ toren. Vakantiegangers en zakenlui, dat zijn de gebruikelijke passanten op het vliegveld van Sylt. Maar het Duitse Waddeneiland ligt in de virtuele vuurlinie van de jachtvliegoefening Frisian Flag, dus is ook een afvaardiging van 11 Luchtmobiele Brigade hier voor zaken.

3 rode baretten vormen samen met een C-130 van het 336 Squadron de logistieke navelstreng van een denkbeeldige luchtmobiele infanterie-eenheid. 2 keer per dag voert de Hercules gesimuleerde bevoorradingsvluchten uit. De pathfinders van 11 Luchtmobiele Brigade fungeren op Sylt als voelsprieten voor de vliegende bemanning.

x
Tijdens Frisian Flag is niet Eindhoven, maar Leeuwarden de uitvalsbasis voor de C-130. Foto’s: sergeant 1 Eva Klijn
De Fretes: “We gebruiken de Hercules steeds meer waarvoor ‘ie is bedoeld” Foto: Herman Zonderland

Spil

“Wat we hier doen is meer dan alleen een zak met een chute uitgooien”, benadrukt landmachtmajoor Igor de Fretes, ground liaison officier (GLO) bij 336. De oefening-binnen-een-oefening past binnen de steeds verdergaande integratie van de vliegende en luchtmobiele eenheden in 11 Air Manoeuvre Brigade, de snelle reactiemacht van de landmacht. Als GLO is De Fretes de spil tussen het transportvliegtuig en de grondtroepen. “We gebruiken de Hercules steeds meer waarvoor ‘ie is bedoeld: luchtlanding- en airdrop-operaties. Hier op Sylt kun je mooi zien hoe dat in elkaar grijpt.”

(l.) De laagvliegende Hercules is als airlifter een begeerde prooi voor de jagers van de red forces. Aan de blue forces de taak om hun waardevolle collega te beschermen. (r.) Een loadmaster maakt het pakketje klaar voor verzending. Foto’s: sergeant 1 Eva Klijn

Bouwstenen

“Bij een airdrop vliegen we laag en langzaam”, vertelt vlieger kapitein Darryl. “Dat maakt ons dus kwetsbaar voor elk denkbaar wapen. In een doelgebied is een goede integratie met beschikbare middelen daarom van levensbelang. De pathfinders zijn in elke luchtmobiele operatie dan ook een cruciale bouwsteen. Voorafgaand aan de missie onderzoeken ze welke gebieden geschikt zijn voor een airdrop of een luchtlanding. Tijdens de uitvoering leveren ze belangrijke informatie aan de flightcrew van de C-130.

“We houden ze op de hoogte van windsnelheden, luchtdruk en eventuele vijanden”, vertelt sergeant 1 Jacco, plaatsvervangend commandant van de pathfindergroep. “Je krijgt een zware verantwoordelijkheid. Doe je het verkeerd, dan kan wellicht een hele compagnie niet worden ingezet.”

x
Voorafgaand aan de airdrop meten de pathfinders de dropzone nauwkeurig in. Daarna begeleiden ze de airdrop tot op de laatste seconde. In coördinatie met de forward air controllers beveiligt een F-16 de dropzone. Foto’s: Herman Zonderland

Op de loer

“Het is uniek dat we airlift op deze manier kunnen integreren in een jachtvliegoefening”, zegt Darryl enthousiast. “We vliegen niet zomaar een rondje: dit deel van Frisian Flag draait echt om ons. De jachtvliegtuigen verschaffen dekking bij onze inzet. Vijandelijke jagers en grondsystemen liggen op de loer.” Communicatie is in alle stadia van de operatie van vitaal belang. “De C-130 crew moet dezelfde taal leren spreken als die van de jachtvliegers”, legt Darryl uit. “Vanwege de dreiging opereren wij het liefst zo laag en stil mogelijk. Dat maakt het echter lastiger voor onze escort om ons effectief te begeleiden. De jachtvlieger moet ons optreden begrijpen, daarnaast moeten wij assertief zijn en proactief acteren bij het gezamenlijk optreden met hen. Met minimale communicatie moeten we effectief leren werken.”

Broodje speciaal

Dat geldt ook voor de grondploeg op Sylt. “Bij luchtlandingen en airdrops draait het om vertrouwen”, zegt De Fretes. “In het begin keken vliegers en landmachters nog wat vreemd naar elkaar. De samenwerking tussen de luchtmacht en 11 Luchtmobiel voelt nu steeds meer als 2 handen op 1 buik.”

De luchtmobiele samenwerking levert veel leermomenten op, vertelt Darryl. “Combined air operations zijn een broodje speciaal. Zoals dit op Frisian Flag gebeurt, grote vliegverbanden in een hoog geweldsspectrum: ja, dat smaakt zeker naar meer.” Ook luchtverkeersleider Monika ziet de vreemde vogels graag weer aanvliegen op Sylt. “Echt cool. Zie ik jullie volgend jaar weer?”

De kracht van een airdrop is het verrassingseffect. Voor de tegenstander wel te verstaan. (midden) Pathfinders bij het markeringspunt voor de airdrop. Groene luchtpost van de grijze postbode. Foto’s: Herman Zonderland

Tekst: Ingmar Kooman

Headerfoto: Frank Crébas

Video en montage: sergeant Henry Westendorp, sergeant-majoor Dave de Vaal, sergeant-majoor Peter van Bastelaar