Antipiraterij vanaf het land

EUCAP Nestor is de derde van drie EU-missies die gericht zijn op Somalië. Naast de EU missie Atalanta en de EU-trainingsmissie om Somalische militairen op te leiden, werkt EUCAP Nestor in veel landen rond de Hoorn van Afrika en de Westelijke Indische Oceaan. Dat gebeurt met ruim 80 man internationaal personeel, geleid vanaf het hoofdkwartier in Djibouti.

De langst lopende missie is Atalanta, die zich voornamelijk richt op het bestrijden van piraterij in internationale wateren. EUCAP Nestor werkt vanaf juli 2012 als een civiele missie vanaf land. De EU wil met de missie een goede basis leggen voor de betrokken landen om zelf alle capaciteiten te ontwikkelen om piraten te herkennen, aan te houden en te veroordelen. Maar het richt zich ook op andere facetten van maritieme criminaliteit, zoals illegale visserij en geld-, wapen-, drugs- en mensensmokkel. De missie ondersteunt in brede zin de kustwachtfuncties die in de betrokken landen feitelijk nog in de kinderschoenen staan. Daarnaast werkt het aan de ondersteuning van de juridische sector in die landen om ervoor te zorgen dat piraten ook veroordeeld kunnen worden middels een wet. 

Nederlanders actief

Hiervoor zetten zich ook Nederlanders in. Veel van hen hebben een marine achtergrond. Het opvolgend hoofd van de missie is commandeur b.d. Léon Bruin. Kolonel der mariniers b.d. Marco Hekkens is senior maritieme adviseur Somalië. Hij opereert deels vanuit Nairobi, maar heeft zijn werkterrein in Somalië, Somaliland en Puntland. Daar probeert hij met de autoriteiten en internationale organisaties de inzetten te coördineren. Ook zet hij zich in voor een structurele aanpak om een Kustwachtfunctie van de grond te krijgen. Daarnaast komt er geregeld een zogenoemde ‘bezoekende expert’ langs bij de missie. Eén van hen was luitenant-ter-zee 2OC Rob Sinnige, die een aantal weken heeft meegeholpen met het instrueren van de kustwacht op de Seychellen. 

Contacten onderhouden

Luitenant-kolonel der mariniers KMR Eisso Kronenberg is vanaf begin 2014 onderdeel van EUCAP Nestor en werkt als vooruitgeschoven ‘sprietje’ in Tanzania. “Mijn taken zijn het in kaart brengen van alle officiële instanties die in Tanzania (en Zanzibar) de territoriale wateren controleren. Mijn werk bestaat vooral uit contacten onderhouden met alle betrokken ministeries en organisaties, zoals de marine, de maritieme politie, de havenautoriteit, het ministerie van transport, de maritieme autoriteit, de opleidingsinstituten en de antismokkeleenheid.” 

Dit is Afrika

Kronenberg kijkt waar de grootste gaten in kennis en oefening zitten. “Vervolgens probeer ik met een trainingsteam vanuit Djibouti de gaten op te vullen. Bijvoorbeeld door een cursus waarin wordt bijgebracht hoe je een aangehouden schip als crime-scene moet behandelen.” Vaak waarderen de betrokkenen dergelijke initiatieven", stelt hij. “Maar de bovenliggende lagen in hiërarchie kunnen minder enthousiast zijn over onze inmenging”, voegt hij daar aan toe. “Dat vraagt dan weer om meer overleg. Vaak lukt dat wel. We hebben te maken met andere culturen en dat zorgt er soms voor dat zaken formeel en traag verlopen. Want hé, dit is wel Afrika!”