De nieuwe drugsrotonde

Steeds meer ogen gericht op West-Afrika

Een klein zeilschip verschijnt aan de horizon op de Atlantische Oceaan, tussen West-Afrika en Zuid-Amerika. Naarmate het vaartuig dichterbij komt, blijkt het te gaan om een luxe zeiljacht. De bemanning van het jacht zwaait vriendelijk naar het passerende marineschip om vervolgens snel weer uit het zicht te verdwijnen. 

Niks bijzonders aan dit tafereel zou je denken, maar de waakzame officier van de wacht van Zr.Ms. Groningen heeft gezien dat het zeiljacht geen vlag voert. De commandant besluit om het Maritime Analysis and Operations Centre – Narcotics (MAOC-N) in te lichten. 

Wennen

Het speelt zich begin mei af aan boord van de Groningen op weg naar het Caribische gebied. Het Oceangoing Patrol Vessel wordt daar voor vier maanden ingezet als stationsschip en zal ook anti-drugsoperaties uitvoeren. Al op haar heenreis via West-Afrika kon de Groningen en haar 72-koppige bemanning alvast wennen aan de strijd tegen drugstransporten over zee. 

Schakel

Gedurende drie weken, van Den Helder tot aan de Caribische Zee, werkt het Nederlandse marineschip nauw samen met het MAOC-N. Dit is een Europees initiatief, gevestigd in Lissabon, die de samenwerking van 7 landen drugsvangsten coördineert en faciliteert. Het MAOC-N gebruikt de marines van de deelnemende landen om drugs te onderscheppen op de drie belangrijkste drugsroutes van Zuid-Amerika naar West-Afrika en Europa. De organisatie is een schakel in het proces van informatie verzamelen tot aan de inzet van marineschepen. Deze schepen zijn op dat moment de ‘oren en ogen’ voor de MAOC-N.

Vervoersknooppunten

Gedurende het afgelopen decennium ontopten de West-Afrikaanse kusten en havens zich ongewild tot zogeheten ‘hubs’ voor de trans-Atlantische drugstransporten. Dit zijn vervoersknooppunten in belangrijke drugsroutes. Door de verscherpte controles en succesvolle onderscheppingen op de directe routes naar Europa, ontstond deze verschuiving in routes. Het gevolg hiervan is dat veel smokkelaars uitwijken naar het zuiden en zo via onder andere het Zuid-Afrikaanse Kaap Verdie bij hun eindbestemming komen. Het blijft een kat-en-muis-spel. De smokkelaars verzinnen steeds nieuwe manieren om de drugs te vervoeren, zoals privé zeiljachten, helikopters, kleine Cessna-vliegtuigjes en zelfs mini-onderzeeboten die, aangehaakt aan containerschepen, onder water hun bestemming proberen te bereiken.

Strategisch

Kaap Verdie is zowel het ‘entry point’ voor drugs als het eindpunt van Highway 10 (een van de drie belangrijke drugssmokkelroutes). Door de geografisch strategische positie is het land erg aantrekkelijk voor drugssmokkelaars. Deze hub wordt gebruikt om drugs tijdelijk op te slaan voordat het verder vervoerd wordt naar het vasteland of rechtstreeks naar Europa. 

Niet vreemd

De drugstransporten van Kaap Verdie naar West-Afrika worden vaak niet onderschept, omdat vissers en andere scheepvaart in dat gebied niet als vreemd worden gezien. De regering van het eiland zet samen met het MAOC-N hoog in om drugshandel tegen te gaan. 

Samen trainen met Kustwacht

In het najaar van 2013 werkte de MAOC-N al samen met Zr.Ms. Rotterdam. Met het initiatief African Partnership trainden kustwachten en politie van lokale autoriteiten samen met de bemanning van de Rotterdam. 

Meer drugs

Ook Zr.Ms. Groningen trainde nabij de Kaapverdische eilanden een dag met de lokale kustwacht. De commandant van de Groningen, kapitein-luitenant-ter-zee Walter Hansen vat het treffend samen: “In samenwerking met de kustwachten en door strategische inzet van onze schepen vangen wij meer drugs.”