14

Dit artikel hoort bij: Landmacht 04

Onwennige uitdaging

Tekst Jopke Rozenberg-van Lisdonk
Foto Bart Nijs Fotografie

Samenwerken tegen machtige Maas

Het Venlose ziekenhuis VieCuri is medio april in rep en roer. Het water in de naastgelegen Maas stijgt naar extreme hoogte. Uit voorzorg evacueert 13 Geneeskundige Compagnie de patiënten. Dit scenario maakt deel uit van oefening Waterkracht, waar 20 civiele en overheidspartijen aan deelnemen. 4 dagen onder hoge druk samenwerken; cultuur- en taalverschillen maken het uitdagend.

Een hoogzwangere vrouw wacht voor de schuifdeuren op een militaire ambulance. ‘Vrouwen en kinderen eerst’, is de gedachte. Ziekenhuisverpleegster Cindy Scholtz draagt – nog wat onwennig – haar eerste patiënt over aan sergeant Wim van Doorn. “Normaal vervoeren we alleen gewonde militairen”, aldus Van Doorn. “Deze mensen zijn al geopereerd en stabiel.”

Ziekenhuisverpleegster Cindy Scholtz draagt een hoogzwangere dame over aan sergeant Wim van Doorn.

'We zijn niet bekend met jullie logo's en strepen'

Strepen en logo’s

Hoe moeilijk kan het zijn om stabiele patiënten over te dragen en te evacueren? De bottleneck zit hem in het in de smiezen krijgen van verschillende functies en werkwijzen. “Wij zijn niet bekend met jullie ‘strepen’ en logo’s”, verklaart Ton Heerschop, crisiscoördinator van het ziekenhuis. “Wie is wie en wie doet wat? Dat was best even zoeken. Pas toen Bas zich opstelde als groepscommandant, begon het soepeler te lopen.”

Sergeant-majoor Bas Bekkers is tijdens de oefening on scene commander. Hij legt het ziekenhuispersoneel de rolverdeling binnen zijn team uit en probeert inzicht te krijgen in de verschillende procedures van beide partijen. Samen met zijn civiele evenknie zoekt hij naar een werkbare middenweg. “Probeer patiënten te clusteren op ernst”, vertelt hij een verpleegster. “We kunnen tegelijkertijd 2 liggende mensen vervoeren, óf 6 zittende. Let daar op bij de volgorde van evacueren.”

Sergeant-majoor Bas Bekkers overlegt met de evacuatieploegleider van het ziekenhuis om de verschillende procedures op elkaar af te stemmen.

'We raken op elkaar ingespeeld'

Improviseren

Chauffeurs van 4 militaire ambulances rijden af en aan. Voor de navigatie gebruiken ze Google Maps op hun privételefoons. “Het ziekenhuis gaf ons de adressen van de noodopvanglocaties,” licht Bekkers toe. “Wij werken echter met coördinaten en daar is ons navigatiesysteem op afgestemd. Het is dus even improviseren.”

Heerschop is blij met de ondersteuning van Defensie: “In de hele regio beschikken we over 14 ambulances, met elk plaats voor 1 patiënt. De evacuatie gaat – ondanks de stroeve start – dus veel sneller met de hulp van Defensie.” “Na zo’n 10 overdrachten raakten we op elkaar ingespeeld en verliep het soepel”, evalueert verpleegster Scholtz.

Grootste civiel-militaire oefening

Behalve 13 Geneeskundige Compagnie streden ook 101 Geniebataljon, 412 Pantsergeniecompagnie en eenheden van het Bevoorrading en Transport Commando tegen het wassende water. De 200 militairen deden dat samen met 550 medewerkers van civiele- en overheidsorganisaties. ‘Waterkracht’ is de grootste civiel-militaire oefening sinds jaren en werd geïnitieerd door de Veiligheidsregio Limburg-Noord.

13 Geneeskundige Compagnie van 13 Lichte Brigade ondersteunt de evacuatie van de ziekenhuispatiënten met 4 ambulances.

Rijkswaterstaat, het Waterschap Peel en Maasvallei en militairen van 412 Pantsergeniecompagnie verstevigen de dijk achter het ziekenhuis.

Ook bouwen ze met enorme zandzakken een nooddijk. Een waterkeringsspecialist van Waterschap Peel en Maasvallei vertelt daarover: “Alle aannemers waarmee we normaal werken, waren druk met andere klussen. Gelukkig kunnen we in crisissituaties altijd een beroep doen op Defensie, dat veel mensen en middelen heeft.”

In het Regionaal Coördinatiecentrum van de Veiligheidsregio Limburg-Noord in Venlo coördineren de verschillende hulpdiensten de bestrijding van de (mogelijke) ramp. Bij een crisis als deze hebben de ‘standaard’ hulpdiensten ook de expertise en inzet van Defensie, het waterschap, Rijkswaterstaat en het Openbaar Ministerie nodig.

Verderop langs de Maas, tegen de Venlose binnenstad aan, werken brandweer, politie, waterschap en Defensie samen aan het repareren van de zojuist opgehoogde dijk.

Een omvallende hijskraan heeft een deel van de mobiele waterkering verwoest.

De kraanmachinist is omgekomen tijdens de val. Aan de duikploeg van 101 Geniebataljon de taak het slachtoffer te bergen en de brokstukken uit het water te halen.

Groepscommandant duikploeg sergeant-1 Eelke Noorman onderhoudt contact met de duiker en kijkt mee met de beelden die hij onder water maakt. Samen maken ze een actieplan.