De F-35 bestaat echt

Luchtmachteenheid werkt in Florida met eerste Nederlandse jachtvliegtuigen

Het is een beetje zoals de zeehonden op Texel. Je hebt er al zo veel en zo vaak over gehoord. Je hebt ze op televisie gezien, je hebt je ooit druk gemaakt over de jacht op hun bont en wellicht zelfs geld gestort voor het voortbestaan van hun opvangtehuis. Als je ze dan eindelijk eens live ziet, een kluwen robben luierend op een zandplaat, wordt de mythische verschijning plotsklaps nuchtere werkelijkheid. Ja hoor, ze bestaan echt. En ze winden zich geen moment op over jouw opwinding.

Zo stoïcijns als de zeehonden op Texel krioelen de F-35 jachtvliegtuigen langs elkaar over het asfalt van Eglin Airforce Base, in het noordwestelijke puntje van Florida (VS). Het zijn er tientallen: Amerikaanse, Britse én Nederlandse.  Ze koersen af en aan van sunshade (een open hangartent) naar runway, waar ze hun test- en oefenrondjes beginnen en eindigen. En Nederland kan jarenlang op z’n kop hebben gestaan vanwege het (pijn)dossier ‘Joint Strike Fighter’, hier in Eglin is van de opwinding en mystiek anno 2014 geen enkele sprake meer.

“Het is al lang geen papieren vliegtuig meer”, weet ook majoor Laurens Jan Vijge. Terwijl zijn gasten zich vergapen aan de ene na de andere F-35, is de vlieger zichtbaar gewend aan de futuristische jager. Logisch ook, want Vijge maakte eind 2013 als eerste vlieger van de Koninklijke Luchtmacht een vlucht in een F-35A. Hij is nu trainingsleider van het Nederlandse F-35 Operationele Test & Evaluatie detachement. Zijn team van vliegers en technici maakt zich in Florida het werk in en aan de eerste 2 Nederlandse F-35’s (de F-001 en de F-002) eigen. 

Vijge vliegt ook zelf nog regelmatig. “Het wordt al een routine”, zegt hij. “Ik kan bijvoorbeeld al horen hoe hard ik vlieg, in plaats van dat ik het moet aflezen. Het voelt comfortabeler, ik vlieg intuïtiever. Soms denk ik al: hoe werkte dat ook alweer op de F-16?”

Eind 2014 verhuist het Nederlandse detachement naar Edwards Air Force Base in Californië, om samen met de Verenigde Staten en Groot-Brittannië de test- en evaluatiefase uit te voeren. Daarin draait het om 2 belangrijke hoofdvragen. Voldoet het F-35 wapensysteem aan de Nederlandse eisen voor het nieuwe jachtvliegtuig? En wat worden onze procedures voor training en inzet met de F-35? In 2019 moeten 37 F-35’ daadwerkelijk instromen bij de Koninklijke Luchtmacht.

Ergens, van een afstandje en met dichtgeknepen ogen, heeft de Nederlandse F-35 wel iets weg van een zeehond. Geparkeerd in de Amerikaanse zon glimt z’n grijze vacht  (helemaal van stealth-platen overigens) als die van een uitslapende rob. En zijn forse onderlichaam, die de nieuwe jager wat logger doet ogen dan de F-16, geeft vergelijkbare associaties.
Verder dan dat geldt de vergelijking echter niet. De F-35 is een hypermodern en dynamisch vliegtuig  met alles erop en eraan http://www.defensie.nl/onderwerpen/vervanging-f-16/inhoud/f-35-lightning-ii 

Vijge: “Het is een geweldige jager. We zetten er een grote stap mee in de toekomst. En het is nu echt geen sprookje meer. Natuurlijk, in 2019 vliegt ‘ie pas in Nederland. Dat lijkt misschien niet snel te gaan, maar het is dan ook een gigantisch programma waaraan we zijn begonnen. Ondertussen dendert de trein wel door.”

Voor Vijge en zijn mensen is dat intussen business as usual. Voorlopig zal echter elke Nederlander die het nieuwe jachtvliegtuig voor het eerst ziet, eerst met zijn ogen knipperen en dan snel een foto maken.
Ja, hij bestaat echt.