Praten voor antipiraterij

Friendly approaches zorgen voor informatie en analyse

De laatste dagen van Zr.Ms. Van Speijk in het Somalisch Bassin gaan in. Het multipurpose fregat voer daar de afgelopen 3 maanden voor de antipiraterij-missie Atalanta. Een periode waarin de bemanning continu waakzaam was. Deze waakzaamheid liet zich onder andere vertalen in de zogeheten friendly approaches, bezoeken aan lokale vissersbootjes met als doelstelling informatie vergaren. 

Een belangrijke voorwaarde voor de friendly approach is de toestemming. De opvarenden van de betreffende vissersboot moeten akkoord gaan met het bezoek. Veelal gaat het om bezoeken aan lokale (Somalische of Jemenitische) vissersbootjes van verschillende afmetingen. Een zogenoemde dhow wordt vaak als moederschip gebruikt, waarbij het daadwerkelijke vissen door kleinere bootjes, de skiffs, gebeurt. 

Zwaartepunt

De friendly approaches hebben een duidelijk doel: vergaren van informatie over aan piraterij gerelateerde zaken. Met deze informatie kunnen lokale ontwikkelingen in kaart gebracht worden. Deskundigen maken er een analyse van, met als doel om het zwaartepunt van de inzet van de diverse antipiraterij-operaties in het gebied zo doelmatig en doeltreffend mogelijk plaats te laten vinden. 

Veilig en binnen de marges

Hoe komt zo’n benadering tot stand? Wanneer de Van Speijk een vissersboot tegenkomt, bepaalt het planningsteam aan boord of het waardevol is om een friendly approach uit te voeren. Dit planningsteam staat onder leiding van de commandant van het schip. En er nemen enkele sleutelfunctionarissen deel, onder wie de commandant van het schip, de scheeparts en de commandant van het Enhanced Boarding Element (EBE). Het EBE is een samengestelde eenheid bestaande uit mariniers (special force operators en speciaal opgeleide infanteristen). Tijdens dit stafberaad bepalen zij of de friendly approach veilig en binnen de marges kan worden uitgevoerd. Is de medische afvoerketen gegarandeerd? Hoe is de omgeving? Leent de seastate zich voor het opereren met de RHIB’s en is de boordhelikopter nodig? 

Relevante informatie

Als alle randvoorwaarden zijn ingevuld, wordt er een plan van aanpak gemaakt. Het team, bestaande uit het EBE, een getraind bevrager (HUMINT) en een tolk, gaat op pad. Het EBE gaat eerst aan boord en als alles veilig is, volgen de HUMINT en de tolk. De HUMINT en tolk concentreren zich op de gesprekken met de opvarenden, met vaak relevante informatie als winst.

In totaal voerde de Van Speijk tijdens de inzet voor Atalanta ruim 25 friendly approaches uit.