De luchtmachter: trots, trouw en toegewijd

De eerste maanden van het nieuwe jaar zitten er inmiddels al weer op. Bijzonder als je zo eens terugkijkt wat wij met elkaar de afgelopen maanden allemaal al weer neergezet hebben. De toenemende onstabiliteit in de wereld, het barbaarse geweld en de aanslagen dicht bij Nederland maken eens te meer duidelijk dat vrijheid, vrede en veiligheid niet vanzelfsprekend zijn. En dan is praten niet altijd de oplossing; dan moeten we ook daadkrachtig kunnen optreden.

En dat is nu net waar wij van zijn. Wanneer de regering een beroep op de luchtmacht doet, kunnen wij een week later de eerste operationele missies vliegen. Tijdens mijn recente bezoek aan ATF ME en MINUSMA werd mij weer eens duidelijk wat een prachtclub wij als luchtmacht zijn en waartoe we nog steeds in staat zijn. Trots, trouw en toegewijd; dat zijn wij. Maar het zorgt er ook voor dat ik weer onder ogen moet zien dat er grenzen zijn aan onze inzet, ons voortzettingsvermogen en dat ons vermogen om op meerdere plaatsen tegelijkertijd ingezet te zijn beperkt is; zeer beperkt is.

MH-17

Trots, trouw en toegewijd zijn zeker ook van toepassing op de mannen en vrouwen van vliegbasis Eindhoven. Ik ben mij er zeer van bewust dat daar werkroosters worden gedraaid om de vliegbasis 7 dagen per week en 17 uur per dag open te houden; niet alleen om wereldwijd te voorzien in de doorlopende behoefte aan militair luchttransport en tankeroperaties, maar ook om Eindhoven Airport in de gelegenheid te stellen haar commerciële vluchten uit te voeren. Per slot van rekening is zij als civiele medegebruiker van ons vliegveld afhankelijk. Maar ik wilde tijdens dit bezoek ook aandacht voor de MH-17 ceremonies en de belangrijke rol die de commandant vliegbasis, kolonel-vlieger Johan van Soest, daarbij heeft gespeeld. Een deel van de waardering ging dan ook expliciet in zijn richting.

Begin maart zijn de nabestaanden van de vliegramp door de Onderzoeksraad Voor Veiligheid, met medewerking van het Openbaar Ministerie en het DHC, in de gelegenheid gesteld de wrakstukken van de MH17 die op Gilze-Rijen opgeslagen zijn te bezoeken. Groepsgewijs werden de nabestaanden per bus langs de hangaar en de twee shelters geleid, bijgestaan door familierechercheurs en medewerkers van slachtofferhulp.

Internationale militaire samenwerking

Ik blijf nog even bij Eindhoven. De internationale samenwerking op het gebied van zwaar luchttransport heeft met een gecombineerde vlucht naar Mali een nieuwe dimensie kregen. Een week geleden vertrok voor het eerst een C-17 met materiaal voor zowel de Estse, Finse, Letse, Nederlandse en Zweedse missies. Vliegbasis Eindhoven vormt de komende maanden als verzamel- en vertrekpunt de spil in dit verband. Dit is precies hoe internationale samenwerking bedoeld is.

Maar er is meer op het gebied van samenwerking. België, Luxemburg en Nederland tekenden kort geleden het ‘Verdrag Luchtruimbewaking’. Een unieke overeenkomst die er voor zorgt dat de Belgische en Nederlandse luchtmachten om beurten het luchtruim van de Benelux gezamenlijk gaan bewaken, alsmede het verantwoordelijkheidsgebied dat door de NAVO aan de 3 landen is toegewezen. Voor mij staan nut en noodzaak van de QRA buiten kijf. Wel groeide de laatste jaren het besef dat deze bewakingstaak misschien efficiënter kan worden uitgevoerd. Ter vergelijking, in Duitsland bewaken 2 QRA-eenheden van 2 jachtvliegtuigen elk een gebied groter dan de hele Benelux. Met het verdrag dat op 4 maart getekend is, geven de 3 landen concreet invulling aan de gewenste militaire samenwerking op dit terrein en dus de gewenste efficiency. Een mooie stap! Het brengt onze samenwerking naar een hoger niveau.

En hele andere stap is die naar een nieuwe CAO. Defensie en vakbonden hebben een week geleden een onderhandelingsresultaat bereikt over een eerste deelakkoord op weg naar een compleet arbeidsvoorwaardenakkoord, de CAO voor het Defensiepersoneel. Dit eerste onderhandelingsresultaat bevat afspraken voor de korte en lange termijn. De lange termijnafspraken, waarbij houdbaarheid essentieel is, worden in volgende deelakkoorden uitgewerkt. De weg naar een compleet onderhandelingsresultaat is nog lang en het is nu aan u om via onze vakbonden te laten weten wat uw mening is van deze eerste stap.