‘Kom niet aan onze troepen!’

Apaches schakelen met Hellfire raketlanceersysteem uit

Nederlandse Apaches schoten op 20 januari 2015 letterlijk VN-troepen in Mali te hulp. Bengaalse blauwhelmen lagen onder vuur maar kregen steun van 2 Nederlandse gevechtshelikopters. De Vliegende Hollander zocht een van de vliegers op in hun standplaats Gao. Het verhaal van vlieger kapitein Paul.

“Wij werden gelaunched op hevige gevechten in de buurt van Tabankort. Ik vloog in 1 van de 2 kisten. Pas in de lucht ontmoetten we de tweede Apache, die een andere missie vloog en daar snel van af werd gehaald. Het eerste wat we deden, was situational awareness opbouwen. Hoe groot is de dreiging, wie schiet op wie, waar zitten de eigen troepen, lopen lokale bevolking en Bengaalse VN-militairen direct gevaar?”

“De Mouvement National de Liberation de l’Azawad (MNLA, red.) viel aan. Een militie voerde de verdediging en onze Bengaalse collega’s zaten op het kamp vlakbij. De stellingen van de MNLA en de militie bestookten in feite elkaar. Een situatie waarmee wij als onpartijdige niets doen in verband met het VN-mandaat.

Daarna rapporteerden de blauwhelmen dat ze werden beschoten. We namen toen ook een raketlanceersysteem waar. Vanuit onze kisten zagen we de MNLA het systeem opbouwen, laden en afschieten. De Bengalezen rapporteerden meteen een inslag binnen 100 meter van hun kamp. Na eerst waarschuwingsschoten te hebben afgevuurd, voerden we een aanval uit. We schoten een Hellfire (zie kader, red.) op het systeem.”

“De gevechten waren al meerdere dagen aan de gang en de Bengalezen rapporteerden al dagenlang inslagen in de buurt van hun kamp en het dorp. Omdat die tegen elkaar aanliggen, zagen we een directe dreiging voor VN-troepen én de lokale bevolking. Daarom besloot ik het raketlanceersysteem uit te schakelen. Uiteindelijk is het onze taak om de VN en de bevolking te beschermen. Nadat we het systeem beschoten, pakte iedereen heel snel zijn spullen en zette het op een lopen. Ons doel was bereikt.

Voor mij is 1 ding altijd duidelijk; je komt niet aan onze troepen of aan de lokale bevolking. Als jij daar op schiet, ben je de sigaar.

Tijdens deze missie komen we niet vaak voor deze keuze te staan, maar je weet dat het kan gebeuren. Milities knokken hier tegen elkaar, maar daarmee doen wij niets. We kiezen geen partij. In dit geval lag alles net even iets anders. Omdat onze eigen VN-troepen in gevaar waren konden we ingrijpen.”

AGM-114A Hellfire  

De Hellfire is een lucht-grondraket (Air to Ground Missile – AGM), primair bedoeld om tanks of pantservoertuigen uit te schakelen. De naam is een zogenoemd acroniem voor Helicopter launched fire-and-forget. Het projectiel wordt echter niet alleen door helikopters, maar ook door vliegtuigen gebruikt. Foto inzet: sergeant 1 Eva Klijn

Zonder monteurs vliegt er niets. Een kijkje in de keuken van sergeant Jasper Mijvis, elektrotechnisch onderhoudsmonteur Apache op kamp Castor in Gao.

“Mijn team moest onlangs tot in het holst van de nacht doorpezen om een Apache weer in orde te krijgen. Als je die dan uiteindelijk vliegklaar krijgt, is dat een high-five met je collega’s waard. Iedereen is ontzettend blij dat je het lek boven hebt. Toch was dat slechts een incident. De Apaches houden zich heel goed onder deze omstandigheden. Ze weren zich kranig tegen de warmte en de droogte. Water, daar houden ze niet van.”

“Toen de Apaches in Afghanistan vlogen, was ik nog in opleiding. Helaas heb ik daar dus mijn steentje niet aan kunnen bijdragen. Ik heb er echt naar uitgekeken om naar Mali te gaan. Nu ik op kamp Castor ben, is het een prachtige ervaring. Geen oefening, maar operationeel; het complete plaatje. De dag voordat ik landde, sloeg een aantal raketten dicht bij het kamp in. Zulke acties hebben we later niet meer gezien en in principe voel ik me aardig veilig. Wel ben ik blij dat de hekken zijn vervangen door HESCO’s.

Wat mijn werk zo interessant maakt? In het buitenland opereren met de bijbehorende spanning, de afwisseling en de uitdaging om klachten op te lossen. Daar komt veel bij kijken, zoals inspecteren, controleren, uitzoeken en meten. En de werkdruk is flink opgevoerd in vergelijking met Nederland. Thuis is het geen ramp als je klachten niet snel kunt oplossen of repareren. Dat is nu wel anders. Als er 1 kist niet kan vliegen, heeft dat gevolgen voor de missie, zoals een medevac die er niet uit kan. Dan heb je het over mensenlevens.”