Tekst Bianca Brasser
Foto Archief KCT | Video: archief KCT
Eerste operationele sprong met zuurstof
Met ruim 100 kilo aan zijn lichaam en een zuurstofmasker op het gezicht sprong hij een pikzwart gat in. Een diepte van 8 kilometer tegemoet. Recht op vijandelijk gebied af. Dit keer was het menens. Sergeant Jim is één van de commando’s die begin 2016 een unieke operationele zuurstofsprong boven Mali maakte. “Ik wist dat het kon. Hoopte dat het zou gebeuren. En eindelijk was die call er echt: ik mocht doen waar ik jaren voor trainde.”
Niet eerder werd tijdens een missie een soortgelijke HAHO-parachutesprong (high altitude, high opening) met zuurstofmasker uitgevoerd. “Tactisch was dit op dat moment het beste inzetmiddel”, zegt Jim. “Ongezien een gebied binnenkomen om informatie te verzamelen, dáár ging het om. Op 8 kilometer hoogte (25.000 voet) vliegt het vliegtuig buiten gehoorafstand. We sprongen ’s nachts en legden zwevend een vlucht van zo’n 30 kilometer af. Het was echt pikkedonker.”
Zuurstof
Vanaf 4 kilometer hoogte kunnen parachutisten alleen met een zuurstofmasker springen. Slechts enkele Nederlandse commando’s zijn hiervoor opgeleid. “Ik zat met mijn ploeg precies op het juiste moment in Mali”, zegt Jim. Anderhalve week voor de sprong hoorden de mannen dat zij zich moesten voorbereiden op deze eerste operationele zuurstofsprong. “Dan kijk je elkaar aan met een grote glimlach op het gezicht. Eindelijk gaan we het écht doen.”
"Ik zat met mijn ploeg precies op het juiste moment in Mali"
Spanning
Een C-130 Hercules transportvliegtuig vloog de commando’s vanaf Gao naar het punt waar ze de duisternis in sprongen. “In de kist voel je de spanning stijgen”, blikt Jim terug. “De klep gaat open. Iemand houdt een bord met 1 minuut omhoog en dan weet je: over 60 seconden zit ik niet meer in dit vliegtuig. Het moet nu wel echt goed gaan. Maak ik een fout of gebeurt er iets onverwachts, dan sta ik er mogelijk alleen voor en land ik in mijn eentje in vijandelijk gebied.”
Kou van rond de 30 graden onder nul moesten de mannen in de lucht trotseren. “En daar konden we ons niet op kleden”, zegt Jim. “Op de grond is het plus 40 graden. Zodra je landt moet je jezelf en je team in veiligheid brengen. Dan wil je niet bezig zijn met een jas die nog uit moet.” Met een combatshirt aan en een sjaaltje om de hals hingen Jim en zijn maten ongeveer een half uur in de lucht. “Je accepteert dat het even wat frisser is. Ik voelde het bloed uit mijn handen wegtrekken, maar mijn focus op dat moment was navigeren. Met de hele ploeg veilig landen.”
“Als je al die lampjes ziet, haal je opgelucht adem. We zijn compleet.”
Lampjes tellen
De eerste en zwaarste man vliegt voorop. Aan de rest de taak in een stack te volgen. De mannen droegen daarom zogenoemde bino’s. Nachtzichtkijkers waarmee de infraroodlampjes op de helmen van de commando’s zichtbaar werden. Jim: “In de lucht tel je de lampjes. Is de ploeg nog bij elkaar? Als je al die lampjes ziet, haal je opgelucht adem. We zijn compleet.”
Eenmaal op de grond is het van groot belang niet ontdekt te worden. “We komen voor informatie. Als de vijand weet dat wij er zijn, zal die zich mogelijk anders gaan gedragen.” Maar hoe verstop je je in een uitgestrekt woestijngebied in Mali? “Je doet het met de middelen die er liggen”, zegt Jim. “Stenen in dit geval. Die hebben we opgestapeld en vanachter deze observatiepost konden we het dorp verderop ongezien in de gaten houden.”
Check hier de clip van de voorbereiding op de sprong:
Autonoom valscherm
1 nacht en een volle dag bleven de commando’s om hun informatie te verzamelen. Om zichzelf van water te voorzien gebruikten ze een autonoom valscherm. Opnieuw een unicum. Deze onbemande parachute, aan een pakket vol waterflesjes, werd afgeworpen nadat de ploeg veilig landde. Het apparaat dat op de lading zat, stuurde de parachute precies naar het opgegeven coördinaat (lees meer over autonome valschermen op pagina 7!). “We hadden zo’n 100 kilo bij ons toen we het vliegtuig uitsprongen, maar dit was voornamelijk uitrusting”, zegt Jim. “Denk aan waarnemingsmiddelen, wapens en zoveel mogelijk water. Maar je gebruikt daar al snel 8 tot 12 liter water per dag, zoveel konden we niet meenemen.” De inzet van het autonome valscherm verliep naar wens. “Perfect”, vat Jim samen. “De lading landde precies op de aangegeven locatie.”
“Het zou raar zijn als ik deze wing niet met trots zou dragen”
Wing
Eind december ontving Jim de operationele wing voor zijn sprong. In totaal kregen 32 commando’s deze onderscheiding opgespeld voor verschillende operationele sprongen tijdens de VN-missie MINUSMA. De sprong van Jim en zijn ploeggenoten was de enige met zuurstof. “Het zou raar zijn als ik deze wing niet met trots zou dragen. Maar het maakt mij geen ander mens. De opdracht vroeg om deze manier van inzet en daar hangt een onderscheiding aan. Uniek, maar ik voel mij daar niet anders door.”
