Hoe handel je als marechaussee in het heetst van de strijd? In deze rubriek vertellen collega’s over een bijzonder moment tijdens de dienst. Een moment waarbij het er echt op aankomt.
Ruim 2 jaar geleden had Teamleider Explosieven (TEV) en explosieven speurhondengeleider opperwachtmeester B. ’s nachts piket op Schiphol. Midden in de nacht ging ineens de telefoon: de politie. Of hij snel kon komen. Agenten hadden tijdens een nachtelijke patrouille op een nabijgelegen snelweg een opvallende auto zien rijden en die naar Schiphol geleid om de inzittenden daar te bevragen. Eenmaal op de luchthaven bevroegen ze de inzittenden en keken ze in de kofferbak, die een aparte lading bleek te bevatten; het zou wel eens om explosieven kunnen gaan. De inzittenden beriepen zich op hun zwijgrecht, dus daar werden de agenten niet veel wijzer van. Opperwachtmeester B. was binnen 10 minuten ter plaatse om de zaak te inspecteren.
Wat trof je aan?
“In de kofferbak lag een grote grijze vuilniszak, waarin elektriciteitsdraden zaten met daartussen pakketjes die omwikkeld waren met zilverkleurig duct tape. Het was niet nodig om mijn explosieven speurhond in te zetten, want met mijn eigen kennis zag ik dat het om explosieven ging.”
Wat doe je op zo’n moment?
“Als opgeleide explosievenexpert heb je een soort liaisonfunctie naar de meldkamer en de EODD toe.
Ik heb op veilige afstand telefonisch contact opgenomen met de OPS-Room, waarop het Protocol Verdachte Objecten in gang werd gezet. Dat betekende dat ik de Officier van Dienst van de Koninklijke Marechaussee (OvD KMar) informeerde en adviseerde om binnen een bepaalde straal te ontruimen. Dit advies neemt de OvD over.
Vervolgens belde ik met de afdeling geïmproviseerde explosieven van de Explosieven Opruimingsdienst Defensie (EODD) om mijn observaties met hen te delen. De EODD concludeerde op basis van mijn bevindingen die ik telefonisch met hen deelde dat het een spoedaanvraag betrof en stuurde een explosievenopruimer met een bommenpak om de zelfgemaakte explosieven onklaar te maken. Gelukkig gebeurde dit allemaal ’s nachts, waardoor het rustig was op de luchthaven.
Toen vroeg ik de OPS-Room om een ambulance, de brandweer en de forensische opsporing te sturen. Daarnaast zijn in opdracht van de OvD omliggende bedrijven ontruimd en enkele wegen afgezet. Pas toen dat allemaal geregeld was, kon de EODD’er het object op een veilige manier benaderen."
En toen?
“Toen iedereen op veilige afstand was, heeft de explosievenopruimer in een beschermend pak de explosieven onklaar gemaakt. Meteen daarna is de forensische opsporing in actie gekomen om sporen veilig te stellen.”
Om wat voor explosieven ging het?
“Het bleek om een zogenoemd fasia-pakket te gaan, waarmee geldautomaten worden opgeblazen. Alleen een dikke batterij ontbrak om kortsluiting te veroorzaken, maar dat betekent niet dat het pakket niet gevaarlijk was.
Criminelen zetten steeds zwaardere explosieven in om automaten op te blazen om de steeds strengere veiligheidsmaatregelen van banken te omzeilen. Het gevaar voor de plofkrakers zelf en voor de omgeving is enorm. Soms worden hele panden ontwricht, ten koste van bedrijven en/of omwonenden. Dat is met deze vondst gelukkig voorkomen.”
Wat gebeurde er met het explosief?
“Ik heb de meldkamer gevraagd om op zoek te gaan naar een veilige locatie voor de ontploffing. In de buurt van de luchthaven werd een geschikt bouwterrein gevonden voor de explosie. Ook moest er toestemming gevraagd worden aan de veiligheidsregio om het explosief te vernietigen.
Ik heb de gelegenheid aangegrepen om er een trainingsmoment van te maken voor mijn speurhond explosieven, uiteraard op een veilige manier. Tijdens het korte trainingsmoment deed mijn hond zijn werk: enkele meters bij het geïmproviseerde explosief vandaan bevroor hij. Dat is het teken dat hij een explosief ruikt.
Over het explosief is vervolgens zand geschept en het is tot ontploffing gebracht. Het was een behoorlijke knal. Mooi dat die daar plaatsvond, en dat er geen geldautomaat is gesneuveld.”
Tref je zoiets vaker aan?
“Nee, voor de KMar is dit iets bijzonders. Over het algemeen handelt de politie dit soort zaken af. Maar nu gebeurde het op Schiphol. Het was toeval dat de agenten dit materiaal hadden gevonden in een auto die vlak bij de luchthaven reed. Bovendien vinden ze dat normaal meestal pas als het al gebruikt is.”
Hoe kijk je hierop terug?
“Het is niet per se een zaak waar je wakker van ligt. Ik heb in het verleden de Herculesramp meegemaakt en een zwaar verkeersongeluk met 8 doden en 27 gewonden bij Breda in 1990. Dat zijn echt zaken die je bij blijven, soms meer dan je lief is. Maar dit was zeker een interessante zaak om een keer mee te maken, omdat het voor ons zo uitzonderlijk is. Normaal gesproken ben ik op de luchthaven vooral actief op het gebied van preventie. Zoals ruimtes controleren op explosieven voordat er conferenties worden gehouden, of controles verrichten na bommeldingen of bij achtergelaten bagage van reizigers.”
Ben of ken jij een collega die iets bijzonders heeft meegemaakt tijdens de dienst? Een moment waarbij ‘het erop aankwam’? Laat het ons weten via kmarmagazine@mindef.nl.
