10

Dit artikel hoort bij: Alle Hens 08

Fitter onder de golven

Tekst TLNT Djenna Perreijn
Foto Mediacentrum Defensie

Conclusies Das Boost voor gezonder onderzeebootpersoneel

Lichaam en geest worden aan boord van een onderzeeboot aardig uitgedaagd. De combinatie van zittend werk, langdurig wachtdiensten lopen en uitbundig eten staan garant voor een verminderde conditie op termijn. Deze en vele andere conclusies staan in de recent verschenen pilotstudie Das Boost. Hiervoor lieten 39 bemanningsleden van Zr. Ms. Walrus zich 2 jaar lang uitgebreid testen.

Lichaam en geest worden aan boord van een onderzeeboot aardig uitgedaagd.

De belangrijkste bevinding uit de studie is dat aan boord de vethuishouding op een negatieve manier wordt beïnvloedt. De meeste mannen vallen af na een missie, wat op zich gunstig lijkt. “Maar uit metingen blijkt dat het vetpercentage juist omhoog ging en de spiermassa naar beneden”, begint inspanningsfysioloog bij de afdeling Trainingsgeneeskunde en Trainingsfysiologie (CLAS) Gerard Rietjens.

Gerard Rietjens verzamelde bloed aan boord van Zr. Ms. Walrus om de gezondheid van bemanningsleden te onderzoeken.

Slapen

Uit het onderzoek blijkt ook dat de slaaptijd aan boord achterblijft met het gebruikelijke advies van 7 tot 8 uur. Ook de slaapefficiëntie is niet goed. Als iemand 6 uur de tijd heeft om te slapen, slaapt hij ze niet alle 6. Advies is onder meer niet te zwaar te sporten voor het slapen gaan, het gebruik van smartphone, tablet of laptop af te bouwen en bij trek wat lichte voeding te nuttigen.

Verder toonde de pilotstudie aan dat personeel zich goed voelt aan boord, de mentale weerbaarheid eveneens goed is en men weinig piekert. Verder leef je onder de golven veel regelmatiger dan thuis. Eten, slapen en werken gebeurt op vaste tijdstippen. En er wordt aan boord niet gerookt of alcohol gedronken. Rietjens: “Wie dat wel zou doen, zou dat na een paar weken varen zeker voelen.”

Onlangs publiceerde een onderzoeksteam van het Programma Duurzaam Gezond Inzetbaar van de Defensie Gezondheidszorg Organisatie tips & tricks voor onderzeebootpersoneel. Heb je moeite met wakker blijven, loop dan een rondje door de machinekamer, houd powernaps en eet niet te vet, pittig of zout.

Luitenant ter zee 1 Berend van de Kraats, commandant van Zr. Ms. Walrus: “We hebben inzicht gekregen in wat de invloed van onderwatervaren op de gezondheid is."

Actie

Mede-initiatiefnemer van Das Boost luitenant ter zee 1 Berend van de Kraats, commandant van Zr. Ms. Walrus, is blij met de afronding van het onderzoek. “We hebben inzicht gekregen in wat de invloed van onderwatervaren op de gezondheid is. Hiermee hebben we een beweging in gang gezet om het menselijk potentieel optimaal te benutten.” Welke concrete veranderingen naar aanleiding hiervan worden doorgevoerd, is nog onbekend.” Van de Kraats is niet verrast door de resultaten. “Een heleboel bevindingen zijn logisch, zoals dat het niveau vitamine D laag is na een tijd onder de golven. Nu zulke dingen zwart op wit staan, kunnen we gericht actie ondernemen en de inzetbaarheid verder verbeteren. De resultaten worden ook betrokken bij de bouw van nieuwe onderzeeboten. Weliswaar vond de proef bij mij aan boord plaats. Maar op termijn zullen de conclusies in het onderzoek ook op het personeel van de andere drie boten worden betrokken.”

Tips & tricks

De folder vol tips en adviezen voor onderzeebootpersoneel zijn verzameld door een onderzoeksteam van het Programma Duurzaam Gezond Inzetbaar van de Defensie Gezondheidszorg Organisatie, het programma waaruit de studie is gefinancierd.