12

Dit artikel hoort bij: Alle Hens 02

Uitgelicht

Meer dan een druk op de knop

De lancering van een raket lijkt kinderlijk eenvoudig. Een druk op de knop en weg is de missile, maar niets is minder waar. Sergeant Jurren Kikkert, chef wapens 1 op Zr.Ms. De Zeven Provinciën, is dan al uren bezig geweest.

Tekst: Arjen de Boer | Foto's: SGT Hille Hillinga | Headerfoto: archief

Bouten aandraaien en kabels aansluiten

Nadat de raketten en hun behuizing, zogeheten canisters, in het fregat zijn geladen, wordt de boel gezekerd aan een stalen geraamte. Een canister kan 4 Evolved Sea Sparrow Missiles (ESSM’s) of 1 Standard Missile 2 (SM2) bevatten.  De behuizing mag, ondanks alle trillingen op open zee, niet meer loskomen. Op bepaalde momenten wordt de bevestiging extra gecheckt. “De boel moet goed sluiten anders komen er bij de lancering giftige gassen in de ruimte”, zegt Kikkert.

Vervolgens gaat de  sergeant via een steil, nauw trappetje een dek lager in de lanceerruimte. Hier sluit hij de umbilical cable (‘navelstrengkabel’) aan. Door deze dikke kabel gaan alle belangrijke data tussen de canister en de commandocentrale. Met het oog op veiligheid is het ook tijd om de delugeslang en de aardkabel aan te sluiten. De deluge is een sprinklerinstallatie die de explosieve kop, warhead, moet koelen wanneer de raket onverhoopt blijft hangen. De motor blijft dan razen, waardoor de hitte enorm toeneemt en er ontploffingsgevaar ontstaat.

Even checken

Bij alle modules moet Kikkert vervolgens wat ‘testjes draaien’. Deze zogeheten launch sequencer is als het ware het brein van de installatie en bepaalt uit welke cel, welke raket wordt gelanceerd. Als is gekozen voor autoselect kiest het systeem zelf welke missile wordt afgevuurd.

Nog meer controles

In de ruimte naast de lanceerinstallatie draait Kikkert een systeemtest om te bepalen of de computer alle raketten ziet en herkent. Dit is de zogeheten launch control unit, die weer in verbinding staat met de launch sequencer. Dit systeem zorgt voor een veilig en gesmeerd verloop van de lanceringen.

Klaar voor lancering

Dan is het technische verhaal voorbij. Kikkert gaat nu naar de commandocentrale twee dekken hoger. Op een beeldscherm is een schematische weergave van de lanceerruimte te zien, inclusief blauwe stipjes die de missiles moeten voorstellen. “Kijk, nu ben ik happy”, zegt Kikkert. “Beneden zag het er al goed uit, maar nu moeten ze ook hier in de commandocentrale te zien zijn. Als dat niet het geval is, moet ik alle kabels controleren.”

...3, 2, 1, launch!

Na het aftellen schiet de Evolved Sea Sparrow Missile (ESSM) met veel rook en lawaai richting zijn doel. De ESSM is geschikt om vijandelijke vliegtuigen en raketten in een mum van tijd uit te schakelen.