.

NH90 tankt bij boven zee

Boven de Baltische Zee ter hoogte van Letland oefende een Nederlandse NH90-crew begin deze maand een vrij zeldzame procedure: Helicopter In Flight Refueling (HIFR). Ofwel: al vliegend boven een schip tanken.

Dit gebeurde boven een Deens schip dat deel uitmaakt van de Standing NATO Maritime Group 1 (SNMG1). Ook het Nederlandse marineschip Zr.Ms. Tromp, met aan boord een NH90, maakt deel uit van dit NAVO-vlootverband. SNMG1 doet onder meer oefeningen op zee en bezoekt verschillende havens om diplomatieke banden te onderhouden. Een van die oefeningen was HIFR.

Tanken gebeurt meestal op het dek van het moederschip, maar de mogelijkheid om binnen een NAVO-eskader een helikopter in de lucht bij te tanken is vanuit operationeel oogpunt een welkome capaciteit. De schepen liggen vaak ver uit elkaar, waardoor een helikopter flinke afstanden moet afleggen. Tussentijds tanken is dan ideaal.

De Denen zelf hebben geen helikopter mee, maar wel een groot schip met helikoptercapaciteit. Door de handen ineen te slaan was dit een oefening voor zowel de bemanning van het Deense schip als de Nederlandse NH90-crew. Foto: marinier 1 Mitchell Vermunt

MiG-killer vliegt laatste keer MiG-killer

Al vele F-16’s hebben de luchtmachtdienst verlaten, maar de laatste vlucht van de J-063 op 18 november was nét even anders. Dit is de zogenoemde MiG-killer, het toestel waarmee (dan nog) majoor Peter Tankink op 24 maart 1999 een Servische MiG-29 neerschoot in de eerste nacht van Allied Force, de Kosovo-oorlog. 

Tankink voerde toen met nog drie luchtmachtvliegers de sweep uit voor de bombardementsvlucht en begeleidde die formatie de gehele vlucht.

Kolonel Tankink is op dit moment de Chief Operations Officer (J-3) van de Bestuursstaf. Hij had gevraagd of hij de laatste vlucht met dit toestel mocht maken. Daar werkte 312 Squadron op Volkel graag aan mee. Tankink maakte een operationele trainingsvlucht boven de Noordzee en vloog daarna rustig terug naar Volkel. Op dat moment dacht hij wel terug aan de hectische eerste nacht boven Kosovo. “Toen gierde de adrenaline nog door mijn lijf”, gaf hij aan. “Nu was het meer het ophalen van herinneringen.”

Terug op Volkel kreeg de J-063 een schouderklopje van Tankink. Voor de kolonel is het nog niet de laatste vlucht. Die staat voor medio volgend jaar op het programma. Er komen dus nog een paar vlieguren bij de ruim 3.250 die hij nu al heeft geklokt. Foto’s: sergeant-majoor Jan Dijkstra.
 

Oefenen in ‘vliegende ambulance’

Hoe behandel je een patiënt in een tactisch vliegende Chinook? Dat leerden tien Nederlandse militaire medici en twee Belgische collega’s deze maand op de Amerikaanse basis Fort Hood. Daar werd de tweeënhalve week durende opleiding Forward Aeromedevac Evacuation Course (FAMEC) gegeven.

Er werd geoefend in een Chinook van 302 Squadron dat gestationeerd is op de Amerikaanse legerbasis. Er waren zowel theorie- als praktijklessen. De casussen werden dagelijks moeilijker, bijvoorbeeld doordat er meer patiënten waren, er ernstiger letsel was of omdat er in de avond en onder zwaardere omstandigheden werd gevlogen. Hierdoor maakte de helikopter meer tactische manouvers en dat betekent een grotere uitdaging voor de vliegende verpleegkundigen en artsen.

Commandant Luchtstrijdkrachten luitenant-generaal Dennis Luyt bracht de cursisten in Amerika een bezoek. Aeromedical Evacuation (AE) is een operationeel geneeskundige taak van de Koninklijke Luchtmacht. Het medische deel van deze taak is belegd bij de Operationele Gezondheidszorg (OGZ).

Voorheen heette de FAMEC de Operational Readiness Aeromedevac Course (ORAC). OGZ vernieuwde het opleidingsprogramma, zodat de verschillende opleidingen beter op elkaar aansluiten. Foto: Centrum voor Mens en Luchtvaart.

Chinooks kunnen er weer jaren tegenaan

De laatste nieuwe Chinook is halverwege deze maand opgeleverd door fabrikant Boeing in het Amerikaanse Philadelphia. De hele vloot oudere CH-47D en F Chinooks werd vervangen.

De luchtmacht beschikt nu over twintig zogeheten CH-47F MYII CAAS Chinooks. Ze hebben onder meer een nieuw digitaal cockpitmanagementsysteem (CAAS). Dat bevat geïntegreerde communicatie- en navigatiesystemen en verbeterde zelfverdedigingsmiddelen. 

In vergelijking met de oude toestellen is ook de cabine verbeterd. Die is nu voorzien van een laadvloer met geïntegreerd rollersysteem waardoor alle soorten ladingen zijn te vervoeren. Het toestel biedt inzittenden betere bescherming tegen bepaalde soorten vijandelijk vuur. De nieuwe zittingen die nog geïnstalleerd gaan worden, bieden meer veiligheid. Verder signaleert het geïntegreerde sensorsysteem vroegtijdig slijtage. Dat maakt sneller gericht onderhoud mogelijk waardoor de beschikbaarheid van de Chinooks toeneemt.

In april 2021 arriveerden de eerste twee nieuwe Chinooks in Nederland. Ze zijn op Vliegbasis Woensdrecht opgebouwd. Inmiddels zijn in Nederland tien toestellen en in Fort Hood vijf toestellen in gebruik.

De CAAS-versie is identiek aan de Chinooks van het Amerikaanse leger. Dat zorgt ervoor dat de instandhouding en toekomstige aanpassingen goedkoper zijn. Foto: Defensie

MQ-9 Reaper langer op Curaçao

Het onbemande verkenningsvliegtuig MQ-9 Reaper blijft tot 1 juli volgend jaar inzetbaar vanaf vliegveld Hato op Curaçao. Zo kan het luchtmachtpersoneel worden voorbereid op zwaardere taken en grote operaties.

Drie van de vier aangekochte toestellen staan sinds begin dit jaar op Curaçao. Een veertig-koppig detachement startte toen met de test- en evaluatiefase. Die loopt volgens planning medio december af. Daarna werkt het personeel verder aan de operationele gereedstelling.

Vliegbasis Leeuwarden ontvangt medio december het vierde toestel en twee zogeheten Ground Control Stations. Die zijn vergelijkbaar met cockpits, maar dan op de grond. Het vliegtuig blijft voorlopig in de opslag. Beide cockpits worden volgend jaar naar verwachting wel operationeel. Dan zijn de toestellen boven het Caribisch gebied ook vanuit Leeuwarden te besturen. Foto: sergeant-majoor Mike de Graaf

Einde van tijdperk met komst nieuwe kustwachtvliegtuigen

Kustwacht Nederland heeft twee nieuwe vliegtuigen en twee nieuwe helikopters. De Dash 8-patrouillevliegtuigen en de AW189 Search & Rescue-helikopters werden begin deze maand overgedragen op Schiphol.

De oude Dorniers Do228 zijn nu officieel uit dienst gehaald. Daarmee stopt ook de bijdrage van de luchtmacht aan de kustwacht. 334 Squadron had de twee Dorniers in beheer en leverde de vliegers. Foto: sergeant-majoor Mike de Graaf

Lees in een eerder verschenen artikel in de Vliegende Hollander over het afscheid van de kustwachttaken

Eerbetoon gesneuvelde Canadese vlieguigbemanning

Ter herinnering aan de omgekomen bemanning van een Canadese Vickers Wellington werd begin deze maand in Westendorp een informatiepaneel onthuld.

De bommenwerper van RAF No.429 squadron was in de avond van 11 juni 1943 opgestegen van het vliegveld Eastmoor in Engeland om samen met 783 andere bommenwerpers een aanval uit te voeren op Düsseldorf. Al op de heenweg werd het toestel rond 01.00 uur door een Duitse nachtjager neergeschoten. Alle vijf de bemanningsleden kwamen bij de crash om het leven. Van hen werden drie begraven op de begraafplaats in Varsseveld. Van twee bemanningsleden is nooit iets teruggevonden.

Om de inzet van deze bemanning te eren en hen in herinnering te houden is het informatiepaneel onthuld. Daarbij waren schoolkinderen uit Westendorp aanwezig. Na het leggen van een krans, het blazen van the Last Post en een minuut stilte brachten twee F-16’s van 312 Squadron vanuit de lucht een indrukwekkend saluut aan de omgekomen Canadese bemanningsleden. Tekst: Peter Rhebergen. Foto links: Bennie Eenink. Foto rechts: RAF

Tekst kapitein Bianca Brasser en Arno Marchand