Tekst kapitein Bianca Brasser
Foto Hans Tak
Instructeurs aan het woord
In het artikel op de voorgaande pagina lees je over de werkgroep die het vak instructeur aantrekkelijker wil maken.
Een ‘gereedschapskist vol tools voor toekomstige functies’ en ‘meer zelfkennis’. Twee instructeurs vertellen wat de functie hen brengt. Met een tekort aan instructeurs hopen zij collega’s op de velden te laten zien dat ‘een uitstap’ naar een instructeursfunctie het overwegen waard is.
En wat betekent de instructeur voor een lerende? Die vraag stelden we een cadet op de Koninklijke Militaire Academie (KMA).
'Je leert hoe je met mensen omgaat’
Sergeant-majoor Klaas Morsink | Senior-instructeur vliegtuigtechnicus onderhoud F-16 en F-35 op de Koninklijke Militaire School Luchtmacht (KMSL)
“De meeste mensen doen door de jaren heen ervaring op met leidinggeven en lesgeven. Al doende leert men. Maar als je een onderwijskwalificatie haalt, leer je kijken naar wat je nou eigenlijk doet. Welke effecten je hebt op mensen door jouw manier van doen. Dat is heel waardevol om te weten, zowel in werk- als privésituaties.
Ik ben 24 jaar lang vliegtuigtechnicus geweest op de F-16. Ik gaf ook ‘on the job-trainingen’. Het is fantastisch mooi om mensen vaardigheden aan te leren. Daarom besloot ik mijn onderwijskwalificatie te halen. Daar ben ik ongeveer een jaar mee bezig geweest. In die tijd vul je je gereedschapskist met tools om het instructeursvak uit te kunnen oefenen. Tools waar je ook later iets aan hebt. Je leert veel over jezelf. Het heeft mij veranderd. Ik kan beter luisteren naar mensen. Toon begrip als een leerling iets niet snapt en ga het gesprek aan waarom het niet lukt. Ik vind het echt het allermooiste wat er is als ik mensen op weg kan helpen en beter tot hun recht laat komen in hun functie.
Er is helaas een flink tekort aan instructeurs, dat merk ik zeker hier op de KMSL. Tegen iedereen die overweegt instructeur te worden, wil ik zeggen: als je dit vak een paar jaar doet, krijg je echt een rugzak vol bagage. Je leert hier onder andere hoe je met mensen omgaat en daar heb je iets aan in welke functie dan ook, vooral in leidinggevende rollen.”
'We doen niet aan ‘praatje, plaatje, daadje’’
Sergeant-majoor Tim van den Berg | Senior-instructeur KMA
“De vliegende community klampt zich naar mijn mening te veel vast aan haar eigen vakgebied. Maar als je weggaat, gaan niet direct alle deuren achter je dicht. Ik was loadmaster bij 298 Squadron en wilde mezelf ontwikkelen. Ik besloot de kwalificatie opleider te halen en vond het zo leuk dat ik de stap naar een instructeursfunctie op de KMA zette.
Dat betekende wel dat ik het squadron moest verlaten en mijn flight currency als loadmaster zou verliezen. Met mijn leidinggevende op het squadron en op de KMA ben ik in gesprek gegaan. We zijn tot een fijne constructie gekomen. Als mijn rooster het toelaat ga ik naar Gilze om vlieguren te maken of ik volg bijvoorbeeld een cursus op de SERE-school. Zo blijf ik current. Op deze manier heb ik over een paar jaar de optie terug te gaan naar het squadron.
Ik ben nu een jaar instructeur op de KMA. Wie denkt dat wij alleen informatie zenden, zit er echt naast. We doen hier niet aan ‘praatje, plaatje, daadje’. We zijn interactief met de cadetten bezig, we coachen en kijken naar persoonsontwikkeling. Als ik cadetten zie groeien van spijkerbroeken naar militairen, geeft dat zoveel voldoening. Ik vind het belangrijk dat iemand iets doet vanuit intrinsieke motivatie in plaats vanuit aangeleerd gedrag. Er zijn verschillende manieren om iemand te motiveren. Dat vind ik interessant. Ik denk dat maar weinig mensen beseffen hoe waardevol het voor je eigen ontwikkeling is om een aantal jaar instructeur te zijn.”
‘De instructeur hield mij een spiegel voor’
Cadet-vaandrig Sanne van Duijnhoven | Vierde jaar KMA
“Ik heb de afgelopen jaren veel aan mijn instructeurs gehad. Ze maken inzichtelijk hoe je bent, waar je heen wilt en hoe je dat gaat bereiken. Een simpel voorbeeld: presenteren voor een grote groep was niet mijn ding. De instructeur ging het gesprek aan. Waarom vind ik het zo erg? Op die vraag had ik niet direct een antwoord, maar samen gingen we ernaar op zoek. Uiteindelijk heeft het mij echt geholpen en sta ik makkelijker voor een groep.
Ik ben ook iemand die soms direct kan zijn. De instructeur hield mij een figuurlijke spiegel voor; hoe dacht ik zelf op iemand over te komen? En wat zou dat dan met een ander doen? Op deze manier leer je veel over jezelf. Het fijne is dat de instructeurs hun cadetten in de groep echt kennen. Ze weten waar iemand een duwtje in de rug nodig heeft of in één op één-gesprek feedback kan gebruiken. Voor mij zijn de gesprekken altijd heel waardevol geweest.”