Tekst Jopke Rozenberg-van Lisdonk
Foto sergeant 1 Jan Dijkstra

x
Leestijd: 7 minuten

Wie zijn onze luchtmachtbazen? Wat houdt hen bezig, waar krijgen ze energie van en hoe vullen ze hun vrije tijd? In elk nummer stellen we één van hen aan u voor.

Wie: luitenant-kolonel Patrick Vreeburg (44)
Functie: commandant 312 Squadron (F-16) op Vliegbasis Volkel
Sinds: 3 december 2020
Thuisfront: echtgenote Vera, dochters Bente (6) en Janne (4)
Woonplaats: Vught

“Samen met mijn vader ging ik naar de film Top Gun in het openlucht theater op de camping. Ik was toen een jaar of negen. ‘Dat lijkt me ook wel wat’, zei ik toen we na afloop terugliepen naar onze vouwwagen. Nuchter reageerde hij: ‘Nee heb je, ja kun je krijgen’. Vanaf toen ben ik er vol voor gegaan. Mijn vakkenpakket op de middelbare school koos ik er ook op uit. Uiteindelijk solliciteerde ik bij de luchtmacht naar de functie van vlieger, doorliep succesvol de selectie en keuringen, waarna ik begon aan de KMA. Sindsdien is het één groot jongensboek.”

“Een jaar nadat ik mijn wings haalde, zagen we in de crewroom op tv hoe een tweede toestel de Twin Towers invloog. Niet lang erna begon onze missie in Afghanistan en werd ik uitgezonden. Vele missies, maar ook oefeningen volgenden. In het begin van mijn carrière was ik wel zeven maanden per jaar van huis.

Van 2001 tot 2013 vloog ik bij 312 Squadron en klom gedurende de jaren hogerop. Van wingman naar flight lead, mission commander en instructeur. Op een gegeven moment merkte ik dat vliegen niet meer genoeg was. Ik wilde ook de richting mee kunnen bepalen; hoe we met onze middelen zover mogelijk kunnen komen. En ik wilde graag met mensen werken, óók met niet-vliegers. Na functies als DMO-projectofficier Vervanging F-16 in Den Haag, ops-officier 313 Squadron, het volgen van de HDV (Hogere Defensie Vorming, red.), Chef Air C2 Cell bij het NASOC (National Air and Space Operations Center, red.) met gelijktijdig een nevenfunctie als projectofficier Air Combat Command, ben ik nu weer terug bij 312. Ja, dat voelt wel als thuiskomen.”

In september 2000 behaalde Vreeburg zijn wings: een jongensdroom komt uit. “In het begin van mijn carrière was ik wel zeven maanden per jaar van huis.” Foto’s: uit privé-archief

“Dat het op het werk zonder jou ook wel doorgaat. Vroeger vond ik het in leidinggevende functies moeilijk om op vakantie te gaan, maar je moet ook kunnen opladen. We hebben veel slimme mensen in dienst, die hun verantwoordelijkheid pakken en dat vaak ook fijn vinden om te doen. Geef hen dat samen met een stip op de horizon en dan gaat het vaak heel goed.

Verder probeer ik te genieten van het leven. Het kan zomaar opeens voorbij zijn. Mijn jaargenoot Michael Donkervoort crashte in 2006 in Afghanistan. Dat heeft diepe impact gehad. Daarna sta je anders in het leven. Je verliest je al snel in werk, zeker als het leuk is, maar er is nog zoveel meer. Toen mijn oudste een half jaar was, ging ik voor drie maanden naar Jordanië op uitzending. Dat was een pittige tijd voor mijn vrouw die fulltime militair tandarts is en daarbij inmiddels ook regiomanager van de Defensie Tandheelkundige Dienst Zuid is. Ik wil nu graag mijn aandeel thuis oppakken. Een goede balans tussen werk en privé vind ik erg belangrijk, zowel voor mijzelf als voor mijn mensen. Dit is echter niet makkelijk en vraagt continu aandacht.

Iemand zei ook eens tegen me: ‘Aan het begin van de dag besteed ik altijd even tijd aan het bedenken wat ik allemaal niet ga doen.’ Dat is ook een slimme manier van prioriteiten stellen, vind ik. Want het werk is nooit af, dus ergens moet je ook wel. Bovendien kun je het nooit voor iedereen goed doen.”

Vreeburg maakt in 2016 deel uit van het voorlopig laatste detachement van de missie Air Task Force Middle East. Bij thuiskomst wordt hij verwelkomt door toenmalig defensieminister Hennis. Maar nóg blijer is hij om zijn negen maanden oude dochter weer te zien en knuffelen. Foto’s: uit privé-archief

“Wij zijn het laatste F-16 squadron, maar tevens ook het enige volledig operationeel inzetbare jachtvliegsquadron. Het F-35 Squadron op Leeuwarden is zich daarvoor nog aan het opwerken. Onze belangrijkste taken zijn de verdediging van het Nederlands luchtruim met de QRA (Quick Reaction Alert, red.) en het trainen voor de inzet van nucleaire middelen voor het geval dat ooit nodig is. Daarmee hebben we denk ik de belangrijkste taken van de luchtmacht, misschien zelfs wel van Defensie, op ons bordje. Toch staan we ondanks die taken luchtmachtbreed niet bovenaan het prioriteitenlijstje. De focus ligt wat dat betreft heel erg op de transitie naar de 5e Generatie Luchtmacht en de nieuwe wapensystemen. Ik heb helaas zelf geen potje geld om te beslissen waaraan het uitgegeven wordt. Daarin kan ik alleen maar adviseren.

Binnen het squadron ben ik ook erg gefocust op onze mensen. Ook op individuele basis. Als zij zich goed voelen, kan ik het meeste uit hen halen. Ik hecht enorm veel waarde aan teamgevoel en er voor elkaar zijn, zowel in goede als in slechte tijden. Ik vind het ook belangrijk om hen te blijven trainen en opleiden. Zowel voor henzelf als voor de organisatie. Als eind 2024 de F-16 helemaal uitfaseert, gaat een klein deel van ons personeel met FLO (Functioneel Leeftijdsontslag, red.), de rest stroomt door naar de F-35 of naar elders in de organisatie. Daarvoor moeten ze klaar zijn.”

Vreeburg: “Ik hecht enorm veel waarde aan teamgevoel en er voor elkaar zijn. Als mijn mensen zich goed voelen, kan ik het meeste uit hen halen.”

“Eigenlijk ben ik continu bezig met hoe we onze taken als squadron zo goed en efficiënt mogelijk kunnen invullen. Met name op de maandag en dinsdagen heb ik veel vergaderingen. Ik overleg veel over de inzet en beschikbaarheid van mensen en middelen met de ops-officier en de hoofden gereedstelling & onderhoud en het stafbureau. Ook zie ik wekelijks het MT (Management Team, red.).

Naast al het werk dat daaruit voortvloeit, heb ik het streven om twee keer per week te vliegen. Soms lukt het maar één keer, of zelfs weken niet. In principe ben ik ook één van de operationele vliegers van het squadron, current blijven is dus een vereiste. Als het erop aankomt, moet ik voorop in de strijd kunnen meevliegen. Bovendien krijg ik door zelf te participeren een beter beeld van welke zaken goed en minder goed lopen binnen het squadron. En ja, na zo’n vliegdag en afhankelijk van de planning de dag erop, werk ik dan vaak ’s avonds de mail nog bij.”

Vreeburg met zijn gezin. “Een goede balans tussen werk en privé vind ik erg belangrijk, zowel voor mijzelf als voor mijn mensen.” Foto’s: uit privé-archief

“De trots die ik voelde tijdens mijn laatste missie in 2016. Dat was in Jordanië waar vandaan we boven Irak en Syrië vlogen. Een jonge vlieger, van wie ik ook nog instructeur geweest was, was dat jaar mission commander geworden. Op uitzending zag ik hem een groot plan in elkaar draaien en dat vervolgens communiceren naar andere nationaliteiten. Dat deed hij zo goed en professioneel. Het was mooi om te zien dat hij, maar ook andere jonge collega’s, zo hard gegroeid waren. Sowieso was de kwaliteit die we op de mat brachten hoog. We hadden zogezegd precies genoeg mensen en middelen om onze opdracht uit te voeren, maar als de coalitie behoefte had aan meer, kregen we dat vaak óók nog voor elkaar. Dan zie je hoe kwalitatief goed onze vliegers, missie ondersteunend personeel en techneuten zijn.

Verder waren de geboortes van onze twee kinderen natuurlijk heel indrukwekkend. Ook het feit dat je dan ‘opeens’ met zijn drieën en later vieren bent.”

In zijn vrije tijd klust Vreeburg ook graag. Soms samen met zijn vader. “Ik heb toch wat meegekregen van het bouwvakkersbloed van mijn vader blijkbaar.” Foto’s: uit privé-archief

“Qua sporten is dat hardlopen en wielrennen. Zondagochtend een rondje over de Loonse en Drunense Duinen is fantastisch. Vroeger deed ik ook veel aan kitesurfen, maar daar kom ik op het moment niet veel aan toe. Je moet daarvoor een dag uittrekken en ook nog eens geluk hebben met het weer op die geplande dag.

Fotograferen doe ik ook graag. Sinds ik kinderen heb, zijn zij mijn favoriete onderwerp. En meteen het lastigste; ze zitten natuurlijk nooit stil.

In de coronatijd heb ik mijn passie voor klussen herontdekt en dan met name voor houtbewerken. Zo heb ik onder meer een bed voor de jongste gemaakt en een buitenkeuken. Ook al heb ik tussendoor soms maar een uurtje, het leuke is dat je dan toch al vorderingen ziet.”

De F-16 vlieger bouwde thuis een heuse buitenkeuken. Foto’s: uit privé-archief

“Ik wil graag nog een keer met mijn vader naar een voetbalwedstrijd van Manchester United. Zodra zijn gezondheid dat weer toelaat, dan gaan we. Samen met mijn zus wil ik met hem ook nog een keer een ballonvaart maken. Dat wil hij graag en lijkt mij ook heel mooi. Mijn moeder mag natuurlijk ook mee, maar die krijgen we daar echt niet in.

En leuke vakanties met het gezin. Wanneer de kids wat ouder zijn op pad de natuur in: de bergen, Scandinavië of verder.”