12

Dit artikel hoort bij: de Vliegende Hollander 01-02 | 2021

10 dingen die je wil weten

.

White-outs in Nederland

‘Sneeuwpret’ voor de vliegende strijdmachten. En dat gewoon in Nederland. De bemanningen van alle 4 helikoptertypen rukten in de week van 8 februari uit om white-outs te trainen.

“De kans om dit in Nederland te doen, krijgen we niet vaak. We maken er nu dus maximaal gebruik van”, aldus commandant Defensie Helikopter Commando commodore Robert Adang. Voor een goede white out is een perfecte timing onontbeerlijk om de wolk van opstuivend sneeuw zo lang mogelijk voor te blijven. Een vaardigheid die de bemanningen van de Apache, Chinook, Cougar en NH90 in de ‘witte week’ in Nederland ruimschoots konden oefenen. En dat leverde mooie beelden op. Foto’s: sergeant Cinthia Nijssen en korporaal Gregory Fréni

Satellietschotels voor Reaper

Als voorbereiding op de komst van de MQ-9 op Vliegbasis Leeuwarden, arriveerden daar op 14 januari 2 Satellite Earth Terminal Sub Systems (SETSS). Dit zijn speciale schotelantennes die worden gebruikt voor de inzet van de op afstand bestuurde Reaper. De antennes kwamen een dag eerder aan in de haven van Antwerpen. Op Leeuwarden worden ze eind dit jaar in gebruik genomen.

De SETSS zijn gemonteerd op een trailer. De schotels maken het mogelijk dat de vlieger van de MQ-9 niet in missiegebied hoeft te zijn om het vliegtuig te kunnen bedienen. Dankzij de satellietverbinding kan de luchtmacht de MQ-9’s wereldwijd besturen vanuit Leeuwarden. Landen en opstijgen gebeurt wel door bemanning ter plaatse, waarna de bediening wordt overgenomen in Leeuwarden.

Informatie vanuit de toestellen wordt (vrijwel) real-time ontvangen. Het 306 Squadron verwerkt deze informatie vervolgens op Leeuwarden. Het squadron gaat vliegen met 4 MQ-9’s . De Reapers zijn vooral bedoeld voor het verzamelen van inlichtingen in missiegebieden, maar kunnen ook in Nederland worden gebruikt bij calamiteiten of grote evenementen. Foto: Defensie

Luchtbrug naar Afrika

De logistieke aanvoerlijn vanuit Europa naar Afrika is voor veel landen een knelpunt. Om dit te verbeteren heeft het Movement Coordination Centre Europe (MCCE) een samenwerkingsverband opgestart: het Africa Distribution Network Forum. De eerste vlucht in dat kader vond plaats op 16 februari. Een C-17 van de Heavy Airlift Wing bracht zwaar materieel vanaf Vliegbasis Eindhoven naar Niger en Mali.

De MCCE-landen kunnen hun luchtvracht bij het 940 Squadron op Eindhoven aanleveren. De C-17 vliegt periodiek via Vliegbasis Eindhoven naar Bamako en Niamey. Aan boord van het zware transportvliegtuig was deze keer vracht uit Nederland, Canada en Noorwegen. Defensie gebruikt de nieuwe luchtbrug om Nederlandse militairen op missie te bevoorraden.

Het MCCE is gehuisvest op Eindhoven en coördineert strategisch militair transport door de lucht, over zee en binnenwateren, over de weg en per trein. Het MCCE doet dit voor 28 landen van de NAVO en de Europese Unie. Hierdoor benutten die landen de schaarse transportcapaciteit beter. Foto: sergeant 1 Mike de Graaf

Eigen kar is goud waard

Met een complex wapensysteem als de F-35 verwacht je misschien dat alles tot in de puntjes is uitgedacht. Op Leeuwarden kwam men er achter dat dat niet zo is. Zo is het standaard geleverde onderhoud- en transportrek niet geschikt om over langere afstanden te rijden. Daarvoor bedachten 2 Leeuwarder slimmeriken een oplossing.

Het geleverde onderhoud- en transportrek dat belangrijke onderdelen goed en veilig kan vervoeren, is voorzien van kunststof wieltjes. Die rollen niet best over grotere afstand. Het onderhoud van de canopy en de schietstoel gebeurt op Leeuwarden echter ver van de hangaars. Daarop moet wat gevonden worden, dachten majoor Peter van der Vlist (DMO Projecten) en kapitein Peter Stams (Transitieteam F-35 CLSK). Zowel letterlijk als figuurlijk zaten ze met de afdeling Wapensystemen & Bedrijven van de Defensie Materieel Organisatie aan de tekentafel.

Krap een jaar en 30.000 euro verder staat er een hydraulisch in hoogte verstelbare aanhanger voor het vervoer van de canopy en schietstoel. Een relatief kleine investering die het leven van de onderhoudsgroep F-35 op Leeuwarden sinds kort een stuk makkelijker maakt. In het periodieke overleg tussen de landen die met de F-35 werken, heeft de innovatie al geleid tot internationale aandacht. Foto: sergeant Jan Dijkstra

PC-7 lesvliegtuigen vervangen

Defensie neemt over 7 jaar afscheid van de Pilatus PC-7. De 13 lesvliegtuigen bereiken dan het eind van de levensduur. Er wordt nu bekeken op welke manier de Turbo Trainers worden vervangen, schreef staatssecretaris van Defensie Barbara Visser eind vorig jaar aan de Tweede Kamer.

De Elementaire Militaire Vlieger Opleiding (EMVO) maakt al sinds 1988 gebruik van de PC-7. Vervanging gaat niet per se 1 op 1. Zo wordt ook naar innovatieve middelen gekeken zoals een simulatieomgeving. Ook internationale samenwerking en duurzaamheid spelen een rol bij de verwerving. Mogelijk worden de toestellen geleased. De verwachting is dat er met het project tussen de 100 miljoen en 250 miljoen euro gemoeid is. In 2022 is vermoedelijk duidelijk hoe de opvolger van de PC-7 eruit gaat zien.

Het nieuwe lesvliegtuig moet eenvoudige, militaire vliegeigenschappen hebben. Ook moet het makkelijk te besturen zijn en plek voor vlieger en instructeur bieden. Vergevingsgezindheid van het toestel is ook belangrijk. Vliegers krijgen daardoor de kans een fout makkelijker te herstellen, zonder dat dit direct tot gevaarlijke situaties leidt.

Ondertussen staan 6 PC-7’s aan de grond omdat in de toestellen mogelijk chroom-6 is gedetecteerd. Er wordt nader onderzoek gedaan en uit voorzorg vliegen de betreffende toestellen niet. Foto: adjudant Arnoud Schoor

‘Diamond 8’

Het 300 Squadron maakte vorige week een bijzondere formatievlucht boven Nederland met maar liefst 6 Cougars. Bij de start op Gilze-Rijen waren er zelfs 8 Cougars in de lucht; 2 diende er als reserve. De laatste keer dat er zoveel tegelijk de lucht in gingen, was 11 jaar geleden.

“Het was kippenvel in de cockpit”, reageert luitenant-kolonel Roy Hemmelder, commandant 300 Squadron. “Het begon als idee om met 4, misschien 5 Cougars te vliegen, maar uiteindelijk vlogen we met 6 helikopters door Nederland. En er waren er dus zelfs 8 beschikbaar. Teamspirit alsof je op uitzending bent.”

Een enkele keer per jaar wordt er, bij wijze van oefening, met een paar Cougars een niet-tactische formatievlucht gemaakt. Die zie je soms ook bij een parade, eerbetoon of tijdens de Luchtmachtdagen. “Je vliegt dan heel dicht bij elkaar, op slechts twee rotordiscs afstand. Het ziet er vanaf de grond prachtig uit, maar er wordt veel van de vliegers gevraagd. Zelfs de kleinste manoeuvre die de een maakt, heeft invloed op de ander”, legt Hemmelder uit.

Op woensdag 17 februari vlogen 6 kisten in arrow-formatie boven een groot deel van Nederland. Heel even zelfs vlogen 8 Cougars in diamond-formatie boven Gilze-Rijen (foto). Hemmelder: “Het is echt een unieke prestatie die het onderhoudspersoneel en alle ondersteunende diensten voor elkaar hebben gebokst.” Foto: sergeant Aaron Zwaal

‘Hoogvliegers’ gaat internationaal

De Nederlandse dramaserie Hoogvliegers die in samenwerking met onder andere de Koninklijke Luchtmacht tot stand kwam, is verkocht aan Australië, Duitsland, Italië en Nieuw-Zeeland.

Hoogvliegers vertelt het verhaal van 3 jonge mensen die vlieger willen worden bij de Koninklijke Luchtmacht. In 8 afleveringen volg je hun reis en beproevingen in de vorm van (en met alle ingrediënten van) een dramaserie. Begin 2020 was de serie te zien op NPO 1, waarbij iedere aflevering goed was voor meer dan een miljoen kijkers. Daarnaast was de serie met twee miljoen streams de best bekeken dramaserie op NPO Start.

Terugkijken van Hoogvliegers kan via NPO Start en de website van de EO. Foto: EO

Europese landen vergroten beschikbaarheid vliegtuigmunitie

Nederland heeft met een aantal landen afspraken gemaakt om de beschikbaarheid van vliegtuigmunitie te verbeteren. De overeenkomst is nu uitgebreid tot Air Battle Decisive Munitions (ABDM). Eerder ging het alleen om zogenoemde Air to Ground Precision Guided Munition. Dankzij de uitbreiding kunnen de deelnemers nu samenwerken bij de aankoop, opslag en overdracht van elk type ‘air munitie’.

Met ABDM wordt elke vorm van munitie of explosieven bedoeld die doorslaggevend kunnen zijn in of vanuit de lucht. Het gaat daarbij voornamelijk om raketten en bommen (zoals de laser- en GPS-geleide GBU-49 Enhanced Paveway II, zie foto). Dit geeft de deelnemende landen dezelfde flexibiliteit zoals die er ook al is voor Maritime Battle Decisive Munitons en Land Battle Decisive Munitons. Uitgezonderd zijn nucleaire, met uranium verrijkte en verboden munitie, zoals chemische en biologische wapens.

Nederland verwierf via deze constructie eerder al (delen van) vliegtuigmunitie. Ook zijn op dit moment munitiebehoeften in bestelling die via deze lijn zijn aangekocht. De deelnemende landen zijn België, Denemarken, Finland, Griekenland, Groot-Brittannië, Hongarije, Italië, Nederland, Noorwegen, Polen, Portugal, Slowakije, Spanje en Tsjechië. Foto: adjudant Eva Klijn

Rusland trekt zich terug uit Open Skies-verdrag

Na de Verenigde Staten trekt ook Rusland zich terug uit het Open Skies-verdrag. Die overeenkomst geeft de tientallen deelnemende landen de mogelijkheid om onbewapende militaire verkenningsvluchten uit te voeren in elkaars luchtruim. Zo moeten conflicten worden voorkomen.

Het Russische Ministerie van Buitenlandse Zaken maakte bekend dat een begin wordt gemaakt met ‘de binnenlandse procedure om Rusland terug te trekken uit het Open Skies-verdrag’. Het land volgt daarmee het voorbeeld van Amerika dat het verdrag vorig jaar opzegde. De regering van oud-president Donald Trump verweet Moskou zich niet aan de afspraken te houden. Rusland sprak dat tegen.

Moskou zou vrezen dat de Amerikaanse bondgenoten die nog wel deelnemen aan het verdrag, informatie van verkenningsvluchten blijven doorspelen aan Washington. De Russische krant Kommersant schrijft dat de Russische regering tevergeefs heeft geprobeerd afspraken met andere landen te maken om dat te voorkomen. Op archiefbeeld een Russische A-30B op de vliegbasis Melsbroek, in België. Foto's: uit archief de Vliegende Hollander

Halve ton voor F-100

Het Nationaal Militair Museum (NMM) in Soesterberg is een crowdfunding-actie gestart om een historische luchtverdedigingsjager in zijn collectie te kunnen bewaren. Het gaat om de enige F-100 Super Sabre in Nederland. Het type was van 1956-1960 op Soesterberg gestationeerd bij het Amerikaanse 32nd Fighter Squadron.

De F-100 staat al jaren buiten, mist onderdelen en verkeert in een erbarmelijke staat. Om de Super Sabre in ere te herstellen is een bedrag van circa 50.000 euro nodig. Op het moment van schrijven is daarvan al bijna 43.000 euro binnen. Meer informatie via https://www.voordekunst.nl/projecten/11314-help-ons-de-f-100-in-ere-te-herstellen. De actie loop tot en met 7 maart. Foto: uit collectie NMM