Tekst ritmeester Charlotte Snel
Foto sergeant Jasper Verolme; foto boven: Herman Zonderland

10 jaar gedeeld luchttransport: onverminderd succesvol

x
Leestijd: 6 minuten

Out of de box denken, pionieren, ervoor gáán en hopen dat je idee subliem blijkt te zijn: het is van alle tijden. Sommige initiatieven monden uit tot een groot succesverhaal. Net als het European Air Transport Command (EATC) dat 10 jaar geleden het levenslicht zag. 4 EATC’ers van het eerste uur blikken terug op een decennium vol groei, missies en werkplezier met een gevarieerde club collega’s uit verschillende culturen.

Kapitein Wim Koremans (56)
Tasking Officer bij de Strategic Cell

“De succesfactor van EATC? De commitment van het personeel, een goede werksfeer, maar ook het vertrouwen van de andere landen dat het EATC de belangen van elk partnerland behartigt. Binnen onze afdeling hebben we een gevarieerde groep mensen met verschillende rangen, culturen en achtergronden. Alle collega’s organiseren jaarlijks een klein evenement waarbij ze de typische gebruiken en eet- en drinkgewoontes uit hun land delen met de rest. De Nederlanders doen dat omstreeks Koningsdag en rond Sinterklaas laten we collega’s hun schoen zetten. Dat zijn de leuke dingen!

Het werk kan soms erg hectisch zijn. Bijvoorbeeld wanneer een gepland toestel plotseling technische problemen heeft en je een ander vliegtuig moet gebruiken dat kleiner is, waardoor je niet alles mee kan nemen. Dan kun je de hele planning omgooien. Dat hoort erbij.

‘Rond Sinterklaas laten we collega’s hun schoen zetten’

Als Tasking Officer bij de Strategic Cell ben je verantwoordelijk voor de complete vluchtvoorbereiding van strategische transportvluchten tot het punt dat ze worden overgedragen aan EATC Mission Control. De collega’s daar begeleiden de vlucht tijdens de daadwerkelijke uitvoering.

Het proces van voorbereiding kan 1 tot wel 20 werkdagen duren, dit is helemaal afhankelijk van de aanvraagtermijn voor de diplomatieke overvliegvergunningen. Door het bundelen van verschillende transportaanvragen van diverse landen en het delen van elkaars vliegtuigen proberen we de vluchten zo efficiënt mogelijk te plannen en hierbij rekening te houden met alle behoeftes van onze klanten. 

De eerste 7 jaar werkten we vanuit een tijdelijk gebouw met kleine kantoren, maar sinds 3 jaar zitten we in een nieuw, ruimtelijk gebouw en is onze afdeling gegroeid tot 9 personen.”

Majoor Maurice Hendriks (49)
Shiftleader bij Mission Control

“Bij mission control beheren we alle vluchten die het EATC in uitvoering heeft. Gemiddeld zo’n 50 per dag. Dat kan een trainingsmissie van een C-130 zijn hier op Eindhoven, een Franse Airbus A-340 die naar Midden-Amerika moet of een medische evacuatievlucht vanuit Irak. Als shiftleader ben ik eindverantwoordelijk voor al deze zogeheten missies.

‘In het begin was het nog een beetje zoeken’

Ik ben er al vanaf de oprichting van het EATC in 2010 bij en heb de nodige veranderingen meegemaakt. In het begin was het nog een beetje zoeken; hoeveel mensen hebben we nodig, op welke plekken liggen de zwaartepunten, hoe waarborgen we de interne kwaliteitscontrole. Ik kan zeggen dat we onze draai inmiddels goed hebben gevonden. We werken 24/7 in teams van 5 personen en 2 verschillende ploegen; dag en nacht. De samenstelling van die teams wisselt continu, dat maakt het extra leuk. Je werkt steeds met andere collega’s en uiteraard in internationale samenstelling.

Mooi om al die verschillende culturen te ervaren. De mondige Duitsers en Nederlanders aan de ene kant, de meer hiërarchische collega’s aan de andere. We zijn zo verschillend en toch, het werkt. Eerlijk: ik heb nog nooit een afdeling meegemaakt waarbij collega’s zó ontzettend fijn met elkaar omgaan. Er is geen onenigheid, geen geroddel, geen geklaag. Heerlijk. Ik zou hier zeker tot mijn pensioen kunnen blijven werken. Al kan ik me zo voorstellen dat alle opgedane ervaring ook op andere plekken van pas kan komen… Ach, we gaan het zien. Maar ik blijf hoe dan ook in de hoek van het luchttransport. Dat is gewoon machtig mooi.” 

COVID-19

Ook tijdens de COVID-19-pandemie bewijst het EATC zijn waarde. Het plande bijvoorbeeld al meer dan 200 missies om besmette patiënten van over de hele wereld te repatriëren of te verplaatsen.

Het EATC opereert 7 dagen per week, zowel in vredestijd als in tijden van crisis.

Kobie Abbink-Damstra (51)
Flight Planner bij Mission Preperation

“Ik werkte ooit als flight planner op de Vliegbasis Eindhoven. Dat was ook erg leuk, maar hier heerst met al die verschillende nationaliteiten toch een heel andere dynamiek. Heel bijzonder. We werken allemaal aan hetzelfde doel: zo efficiënt mogelijk vliegen. Dus niet hoe we het vroeger deden: alleen van A naar B vliegen en terug met een lege kist. Nu kunnen we op de terugweg ook mensen of vracht meenemen. Een stuk efficiënter!

‘In 2010 zaten we hier met 5 man, nu met 11’

Op het moment dat er een missie is voorbereid, dus een toestel gaat met een bepaalde lading ergens naartoe, beginnen wij met het plannen van de route. Dit doen we voor alle vliegtuigen die zijn ondergebracht bij het EATC. We proberen vanzelfsprekend de kortst mogelijke route te vliegen, maar dat lukt niet altijd. Niet ieder land wil dat we er zomaar overheen vliegen als we bijvoorbeeld gevaarlijke goederen vervoeren. Daarvoor moeten we klaringen hebben. Die liggen voor de EATC-landen onderling al klaar, maar voor andere landen moeten we die voor iedere missie opnieuw aanvragen. Soms best een uitdaging.

Mijn functie is door de jaren heen inhoudelijk niet veranderd, maar het werk is wel meer geworden doordat het aantal deelnemende landen en dus het aantal toestellen is uitgebreid. Toen ik begon in 2010 zaten we hier met 5 man: 2 Fransen, 2 Duitsers en ik. Nu zijn we met 11.”

Adjudant Frank Lamers (56)
Vliegmedisch Assistent bij het Aeromedical Evacuation Control Centre

“In, houd je vast, 1996 begon ik aan mijn opleiding tot vliegmedisch assistent. Dus ik loop al een poosje mee. In de lucht werkt het toch allemaal net even anders dan op de grond, zeker op medisch gebied. Denk aan zaken als cabinedruk, waar je bijvoorbeeld bij hersenletsel extra alert op moet zijn. Tegelijkertijd maakt dat het werk ook weer extra interessant.

‘Die veelzijdigheid van het werk is het allerleukste’

Na de oprichting van het EATC ben ik me meer bezig gaan houden met de logistieke kant van deze medische evacuatievluchten. Weer een heel andere tak van sport. Wij regelen het medische transport voor alle EATC-landen en letten erop dat dit zo efficiënt mogelijk gebeurt. Dus stel je voor: in Djibouti raakt iemand gewond en een Franse kist komt daar toevallig mensen afleveren, dan zorgen wij ervoor dat zij indien mogelijk ook meteen de gewonde meenemen. Dat noemen we een routinevlucht, die is van tevoren gepland. Is het dermate ernstig dat iemand nú geëvacueerd moet worden, sturen we een ‘dedicated vlucht’. Valt het juist enorm mee dan kan iemand ook met een burgervlucht naar huis. Wij beoordelen de ernst van de situatie en beslissen wat er nodig is. Die veelzijdigheid van het werk is het allerleukste.

Ik ben een talenfreak, dus de internationale samenwerking is genieten. In 10 jaar tijd zijn de ontwikkelingen zó hard gegaan. Eerder moesten we alles printen, inscannen en in mappen stoppen. Nu gaat het via allerlei computerprogramma’s. Ik kan je zeggen, dat bespaart een hoop tijd. Ook de samenwerking verloopt sneller. Omdat je elkaar inmiddels beter kent, praat het makkelijker. Het loopt allemaal vloeiender. Toch wel lekker als je, zoals wij, continu snel moet handelen.”

Wat is het European Air Transport Command?

Het European Air Transport Command (EATC) is uitgegroeid tot het belangrijkste militaire commando- en expertisecentrum voor luchttransport, bijtanken in de lucht en medische evacuaties per vliegtuig in Europa. Het bundelt de capaciteit van 7 landen. België, Duitsland, Frankrijk en Nederland nemen vanaf de oprichting op 1 september 2010 deel, later kwamen Luxemburg, Italië en Spanje daarbij.

Als internationaal commandocentrum beheert het EATC zo’n 150 tot 180 toestellen van de deelnemers en zet deze in voor missies en oefeningen. Ieder land vliegt met zijn eigen vliegtuigbemanning op zijn eigen toestel, vanuit zijn eigen land, maar wordt dus ingezet voor alle 7 deelnemende EU-landen. De partnerlanden dragen een bepaald aantal vlieguren per type over aan het EATC en geven daarmee het mandaat om namens hen de planning en tasking uit te voeren. Het commando zit op Vliegbasis Eindhoven.