‘Een win, win, win situatie’

Certificering tanken F-35 levert belangrijke spin off op voor KDC-10

In de lucht bijtanken van vliegtuigen. Voor het 334 Squadron met de KDC-10 al 20 jaar business as usual. Veel types uit de westerse wereld kwamen al aan de tankboom, maar soms is er toch ‘ineens’ wat nieuws. En nu niet zomaar iets. Eind maart ging een test-crew naar Edwards Air Force Base voor de certificering van het tanken van de F-35. En-passant sleepte de Nederlandse afvaardiging nog een zeer belangrijke clearance binnen.

Primaire insteek is echter de KDC-10 gecertificeerd krijgen voor het tanken van de F-35. Reden daarvoor is de overtocht van de Nederlandse F-35 medio mei, naar Leeuwarden. “Dat doen we het liefst met onze eigen tanker”, zegt F-35 vlieger luitenant-kolonel Laurens Jan. “Die is voor dat soort overtochten ideaal: vracht, passagiers en onderweg vliegtuigen bijtanken. Toch supermooi dat je dat als klein landje met je eigen transportvliegtuig voor elkaar kunt krijgen.”

Maar voor het zover is, moet dus eerst de KDC-10 door de molen. Dat gebeurt op Edwards, onder auspiciën van het 418 Flight Test Squadron. Kritische punt is het verschil tussen de Amerikaanse KC-10 en de Nederlandse KDC-10; lijken zeer veel op elkaar, maar verschillen in detail. “Die punten zijn echter niet van belang voor het air refueling-deel”, zegt formal test pilot majoor Kees die de test vanuit Nederlandse zijde leidt. “Maar dat was uiteraard onze mening.”

Limieten

De Amerikanen onderzoeken de verschillen tussen beide types komen tot dezelfde conclusie. 1 element willen ze echter in detail bekijken: het Tanker Remote Vison System. Bij de KC-10 heeft de ‘boomer’ door een reusachtige ruit onder de romp direct zicht op de ontvangende vliegtuigen. In de KDC-10 kijkt de boomoperator via 5 monitoren naar de ‘receivers’. Een significant verschil waarop de flight test zich specifiek richt. “Je vliegt bij tanken standaard patronen”, legt boom operator adjudant Herman uit. “Wijk je daarvan af, dan probeer je normaliter terug te komen in de juiste baan. Nu juist niet en zoek je bewust de limieten op. Daarbij moeten we aantonen dat we met de camera’s voldoende zicht houden op de F-35.”

Onder de indruk

“Vooral onze boomoperators zijn redelijk in het diepe gegooid,” zegt Kees, “want ervaring met flight tests als deze hadden ze niet.” Alle testkaarten zijn bijvoorbeeld veel uitgebreider dan de checklists die ze normaliter gebruiken. Alle situaties zijn uitgeschreven.” Een compleet team van ‘het 418’ is bij iedere vlucht aan boord om alle verrichting te bekijken en beoordelen. Herman: “Eerlijk, ze waren diep onder de indruk. Wij waren wel overtuigd van ons kunnen, maar zij nu ook. We zijn maar een klein landje, maar als je zo de complimenten van de USA krijgt, voelt dat top.”

Geen verrassing

Behalve de certificering voor de F-35A behaalde de test-crew nog een clearance. “Een heel belangrijke spin off ”, vindt Kees die zijn opleiding tot test pilot in 1997 ook op Edwards AFB doet. De afgelopen jaren gooit de US Air Force diverse clearances op Amerikaanse toestellen op de schop. Concreet betekent dat de KDC-10 bijvoorbeeld geen Amerikaanse F-15’s en F-16’s meer mag tanken. Met de certificering voor de F-35 bezit de KDC-10 weer volledige clearance voor alle Amerikaanse types die ook onder de KC-10 kunnen tanken. “We hebben een heel grote klap gemaakt”, geeft Kees aan. “Echt een win, win, winsituatie. Maar voor ons was deze uitkomst geen verrassing. Met deze gedachte hebben we het testprogramma dan ook geschreven. Wij kennen de kwaliteit van ons tanksysteem. Daarom hebben we ook op deze combinatie van beide certificeringen aangestuurd. We zijn er geruime tijd mee bezig geweest, op Edwards, bij het JSF Program Office in Washington en in Nederland. Het gevolg is voor ons gigantisch.”

Knettergoed

Zo succesvol ervaart Laurens Jan de test ook. “Kijk, wij weten al heel lang dat er geen verschil zit tussen tanken onder een KDC-10 en KC-10. Bij de laatste kijkt iemand van achter een grote ruit naar jou, bij de eerste via camera’s. Voor ons als ontvanger maakt dat niet uit, want de procedure is exact gelijk. Mooi om te zien hoe knettergoed dit camerasysteem eigenlijk is. 20 jaar geleden ingevoerd en het werkt nog steeds feilloos. Echt een knap stukje ontwikkeling van de Nederlandse industrie. Daarbij hebben we extreem ervaren crews aan boord van de KDC-10. Ook ik was onder de indruk na een feilloos contact in het pikkedonker. Daar passen slechts twee bij: Good Job!”

Foto onder: Tanken onder de KDC-10 en KC-10 is voor vliegers hetzelfde. “Je vliegt volgens de procedures naar de boom en houdt je eigen toestel zo stabiel mogelijk”, geeft Laurens-Jan aan. “De boomoperator doet de rest.”

Tekst: Arno Marchand
Foto’s: Chris Okula