Tekst bewerking: LTZ 2OC (SD) Joost Margés
Foto boven en afsluiter: SM Jan Dijkstra
Update en uitbreiding van EOV-middelen LCF
De 4 Luchtverdedigings- en Commandofregatten (LCF) blijven 5 jaar langer in de vaart. Mede door de gewijzigde geopolitieke situatie, houdt de KM meer dan vroeger rekening met tegenstanders met de modernste antischeepsraketten. De schepen moeten dus beter in staat zijn om elektromagnetische signalen waar te nemen én te verstoren. Het project ‘Langer doorvaren LCF: Elektronische oorlogvoering’ gaat uitkomst bieden, zo liet defensiestaatssecretaris Christophe van der Maat de Tweede Kamer weten.
Alle 4 de LCF’en krijgen betere passieve waarnemingsapparatuur voor elektromagnetische signalen, waarmee ze tegenstanders eerder detecteren en dus beter kunnen anticiperen op dreiging. 2 van deze fregatten krijgen bovendien nieuwe actieve storingsapparatuur (jammers) om de radar van inkomende antischeepsraketten te storen. Dit maakt het moeilijker voor deze raketten om het doel goed in het vizier te houden en om complexe en onvoorspelbare vluchtprofielen te gebruiken.
2 schepen eerder weg
Het LCF zet ook andere misleidings-middelen in, zoals chaff: een wolk van metalen strips die vanuit een zich openende houder de lucht in wordt geschoten. Alle 4 de LCF’en beschikken daar nu al over. Naast passieve verdedigingsmiddelen, hebben de 4 schepen ook luchtverdedigingsraketten in het arsenaal. Momenteel zijn die van de types Standard Missile 2 (SM-2; voor de lange afstand) en Evolved Sea Sparrow Missile (ESSM).
De 2 schepen die de meest uitgebreide update ondergaan, beschikken straks over de opvolger van de ESSM, te weten: Evolved Sea Sparrow Missile Block 2 (ESSM Block 2). De eerdere uitfasering, in 2032 en 2033, is reden om de 2 andere schepen niet meer uit te rusten met de ESSM Block 2-raket. Daarvoor komt de nieuwe APAR-radar, die nodig is om doelen aan te wijzen voor de modernere en snellere versie 2, te laat.
Veel taken blijven uitvoeren
De 2 fregatten zonder ESSM Block 2-raketten en jammers kunnen ook zonder deze middelen veel uiteenlopende taken blijven uitvoeren. Dat is mede dankzij langeafstand kruisvluchtwapens, zoals aangekondigd in de Defensienota 2022, waarvan straks alle LCF’en worden voorzien. De schepen die als eerste de dienst verlaten blijven overigens ook zeer geschikt voor luchtverdediging op lange afstand, als commandoschip en als sensorplatform voor de verdediging tegen ballistische raketten. Ook kunnen deze fregatten andere taken blijven uitvoeren, zoals die van stationsschip in de West of op de Noordzee, operaties voor FRONTEX, drugs- of terrorismebestrijding, crisisbeheersing of humanitaire noodhulpverlening.
Tijdschema
De hoofdtaak van het LCF is luchtverdediging in de wijde omgeving. De fregatten kunnen niet alleen zichzelf, maar een complete maritieme taakgroep beschermen. In 2019 besloot Defensie al om de fregatten van dit type 5 jaar langer in de vaart te houden. Het groot onderhoud aan het eerste fregat, waarbij ook de passieve waarnemingsapparatuur wordt aangepast, begint in 2024. In 2027 hebben de eerste 2 fregatten hun onderhoud en update achter de rug. Daarna volgt het groot onderhoud aan de laatste 2; die krijgen zowel de passieve apparatuur, de jammers, de nieuwe APR als de ESSM Block 2. In 2029 moet al het onderhoud zijn voltooid. Het eerste van de 4 stroomt vervolgens uit in 2032 en het laatste in 2035.
Uitvoering en kosten
Defensie is voornemens de passieve en de actieve apparatuur ‘van de plank’ te kopen. Bij de passieve apparatuur gaat het om een grondige modernisering van de huidige capaciteit. Bij de jammers gaat het om nieuwe apparatuur die mogelijk ook wordt aangeschaft voor de nog te bouwen Anti Submarine Warfare-fregatten voor Nederland en België, ter vervanging van de huidige M-fregatten. Daarnaast zal er samen met TNO een simulator ontwikkeld en gebouwd worden. Deze is nodig om de nieuwe apparatuur op de LCF’en goed af te stellen en voor opleiding en training van bemanningsleden.
