Kustwacht krijgt nieuwe vleugels

DMO voert aankoopproces vliegtuigen en helikopters uit

Vijftien jaar lang vlogen de twee Dornier Do228’en van de Kustwacht dagelijks patrouillevluchten boven de Noordzee, maar hun economische levensduur zat erop. Tijd voor een vervanger die de Defensie Materieel Organisatie voor de Kustwacht verwierf. Ook de inzet van het toestel is nieuw, want een commerciële firma is verantwoordelijk voor het vliegtuig, vliegend personeel en de missieapparatuur. Dat geldt evenzo voor de nieuwe helikopters.

Begin september zien kapitein-luitenant ter zee b.d. Fred Baarda en Peter Broekmeijer het resultaat van hun jarenlange inzet voor de vervanging van de Do228 landen op de nationale luchthaven. De eerste Dash 8 van de firma ISR Support Europe parkeert daarna voor de deur bij JetSupport op Schiphol-Oost. Heel vertrouwd, want daar staan ook al zo’n vijftien jaar de Dorniers van de Kustwacht. JetSupport is één van de twee partners die de Dash 8’s gaat onderhouden en opereren voor de Kustwacht. De ander is PAL Aerospace die met eveneens twee Dash 8’s ook de kustwachttaken vanaf Curaçao uitvoert.

Daarmee komt een eind aan de band tussen de Kustwacht en het Commando Luchtstrijdkrachten (CLSK) dat de Dorniers bij 334 Squadron in beheer had en de vliegers leverde. Wat niet verandert, is het missiepersoneel dat de observatieapparatuur bedient, net als de standplaats Schiphol-Oost.

Windows 95

Het einde van de economische levensduur heeft te maken met de belasting van de belangrijkste delen van het vliegtuig, verklaart Baarda, senior projectleider luchtvaartprojecten Kustwacht Nederland bij de DMO. In die rol is hij verantwoordelijk voor de vervanging van de Do228 en de aanschaf van de SAR-helikopters (zie kader onder). “De Dornier heeft de afgelopen twaalf jaar uitstekend werk gedaan, maar het vliegtuig heeft te maken met corrosie. Dat repareren, is erg kostbaar. Ook de apparatuur moet vervangen worden, want die draait nog op Windows 98 of zelfs 95.”

Daarom is besloten te vervangen volgens het concept dat al bij de Kustwacht in de West wordt gebruikt: een zogeheten full wet lease. ISR Support Europe is eigenaar en operator van de vliegtuigen, verantwoordelijk voor het onderhoud en reparaties en het leveren van de vliegers. Baarda: “Het ontzorgt de Kustwacht dus maximaal.”

Scherp

“Daar hangt natuurlijk een prijskaartje aan”, geeft Peter Broekmeijer aan, verantwoordelijk voor alle aanbestedingsdocumenten die een rol spelen in het inkoopproces. “Niets komt voor niets, maar de markt voor dit soort diensten is groeiende en daarmee ook de concurrentie. Iedereen kent elkaar en dat houdt hen scherp en de prijzen concurrerend.”

DMO is de zogenoemde aanbestedende dienst. “Daarmee ben je verantwoordelijk voor inkoopprojecten”, legt Broekmeijer uit. “DMO doet dat het meest voor Defensie, maar ook daarbuiten zoals extern wagenparkbeheer voor andere ministeries.”

DMO publiceert de aanbesteding voor het vliegtuig en de ondersteuning ervan, waarop aanbieders kunnen inschrijven. Broekmeijer: “De belangstelling was vrij groot. Degene die niet aan de eisen voldoen, wijs je met een helder verhaal af. Dat levert wel eens discussie op en kan zelfs tot rechtszaken leiden, maar dat is bij dit project gelukkig niet gebeurd.”

Eisen

Om te mogen meedingen, moeten bedrijven bijvoorbeeld aantoonbaar ervaring hebben met dit soort vluchten en missie-apparatuur, het ombouwen van vliegtuigen en onderhoud van de toestellen. “Daarvoor mogen ze best een onderaannemer voor inhuren, áls het maar geregeld is”, verduidelijkt Baarda. En alles voor de tijd van tien jaar, tekent Broekmeijer daarbij aan. “Kies je een kortere periode, dan wordt de afschrijving te hoog en niet rendabel voor commerciële firma’s. Na tien jaar is de levensduur van de apparatuur ook aan het eind en moet er sowieso vervangen of gemodificeerd worden.”

In de aanbestedingseisen mogen geen merk of vliegtuigtype worden genoemd. “We specificeren op eigenschappen en kenmerken,” vervolgt Baarda, “bijvoorbeeld langer dan zes uur moeten kunnen vliegen. Daarbij hebben we voorkeur voor een turboprop en een hoogdekker, want je moet onder de vleugels door naar beneden kunnen kijken. Het aantal types wat je dan overhoudt, is beperkt. Iedere aanbieder kwam dan ook met de Dash 8 aanzetten.”

Zo goed als nieuw

Anderhalf jaar is er aan de kisten gesleuteld om ze weer naar nul uren te brengen. Ze zijn volgens Baarda “zo goed als nieuw”. Echt nieuw kan niet meer, want dit type Dash 8 – versie 100 – wordt niet meer nieuw gebouwd.

De eisen voor de kisten zijn dan ook bijzonder hoog. Ze moeten tien jaar lang 98% inzetbaar zijn, missie-apparatuur zelfs 98,5%. “Dat ben ik in de militaire wereld nog nooit tegengekomen”, geeft Baarda aan. “Halen ze dat niet, dan staat daar een boete tegenover. Niet om vervelend te zijn, maar om te zorgen dat de Kustwacht de komende tien jaar het beste vliegtuig heeft om de missies uit te voeren. Want er is genoeg werk op de Noordzee.”