Tekst kapitein Arthur van Beveren
Foto Herman Zonderland | Video: adjudant-onderofficier Richard Frigge
Alle kennis in huis
Een refurbished telefoon kennen we allemaal. Maar een refurbished gasmasker? Bij het KPU-bedrijf in Soesterberg halen medewerkers in de ‘veldmaskerwerkplaats’ gebruikte maskers helemaal uit elkaar. Na een wasbeurt en nieuwe onderdelen kan het masker naar een nieuwe gebruiker. Per jaar zijn dat zo’n 8000 hergebruikte maskers. Nieuwe exemplaren kopen is dus niet nodig.
“Als je met oude maskers aan komt zetten zegt de leverancier: ‘gooi ze maar weg’. Eeuwig zonde en overbodig”, zegt coördinator van de werkplaats Bert Schuit. “Onze voorgangers hebben ruim 20 jaar geleden zelf een aantal machines ontwikkeld om het proces van demonteren en opbouwen te mechaniseren. Daarmee zijn tot nu toe 160.000 maskers gered van de afvalberg en opnieuw ingezet.”
'160.000 gasmaskers gered van de afvalberg'
Sorteren
Militairen die uit dienst gaan moeten hun uitrusting inleveren. En soms gaat er iets kapot. Ook dat komt terug bij Defensie. Medewerkers van de BIGA-groep, die mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt inzet, sorteren al die binnengekomen uitrusting waaronder gasmaskers. Het overgrote deel van die maskers is nog in goede staat. Die komen in grote kisten bij de veldmaskerwerkplaats terecht waar het werk van Bert en zijn collega Hans van Hunnik begint.
Hoe de medewerkers van de veldmaskerwerkplaats te werk gaan zie je in de video.
Desinfectie
Aan de muur van de werkplaats hangt een instructiebord met een masker met alle 49 losse onderdelen eromheen. Uitlaatmodules, klemringetjes, oogrubberringen, oogglazen en ga zo maar door. Stuk voor stuk worden deze onderdelen uit een gebruikt masker gehaald. Een deel van de onderdelen wordt vervangen, een ander deel hergebruikt. De gestripte maskers gaan per twintig in een industriële wasmachine waarin ze worden gedesinfecteerd. Na anderhalve dag in een droogkast bouwen Bert en zijn collega Hans de maskers weer helemaal op.
Veldmasker of gasmasker?
Wat is eigenlijk het verschil tussen een veldmasker - waar de werkplaats naar vernoemd is - en een gasmasker? Het veldmasker is bedoeld voor operationele omstandigheden. In het veld dus. Maar producent Avon noemt het FM12-masker zelf een gasmasker en ook in officiële defensievoorschriften wordt de term door elkaar gebruikt. Weet u het definitieve antwoord? Laat het de redactie weten via materieelgezien@mindef.nl.
Opvolger
“De ecologische voetafdruk van Defensie wordt zo weer een stukje kleiner”, zegt Bert terwijl hij weer een lading maskers naar de wasmachine rijdt. Het FM12-gasmasker is sinds 1997 in gebruik maar de opvolger in de vorm van het FM50-masker is inmiddels bekend. De mannen van de veldmaskerwerkplaats zijn al klaar voor het nieuwe uitrustingsstuk. “Het nieuwe masker heeft minder onderdelen dus dat maakt het makkelijker. Wel moeten we de bestaande apparatuur iets aanpassen”, aldus Bert. Daarmee blijft deze specialistische kennis bij het KPU-bedrijf in huis.
