Later is al lang begonnen

Singularity symposium krijgt vervolg

De toekomst komt sneller op ons af dan we denken en daarop moet ook Defensie zich voorbereiden. Robotica, nanotechnologie, kunstmatige intelligentie en 3D-printing zijn er vandaag al. De  vraag is: wat doen we ermee?

In de toekomst hoeft de mens die vraag niet meer zelf te beantwoorden. “We hebben straks apparaten nodig om te kunnen begrijpen wat er in de wereld gebeurt. Nu al zijn er zelflerende computers”, verklaarde Neil Jacobstein. Hij is dé specialist robotica en kunstmatige intelligentie op de Singularity Universiteit (SU), een denktank uit de Verenigde Staten. 

“Commandant luchtstrijdkrachten luitenant-generaal Schnitger en ik zijn bevangen door dit singularity-virus”, zei directeur DMO vice-admiraal Arie Jan de Waard. “Vandaar dit symposium”. Het was een tweedaagse reis door een beeld van de komende jaren waarin de een gevaren ziet en de ander juist mogelijkheden. “Hoe het ook zij, we moeten er met z’n allen niet voor wegkijken”, vindt Directeur DMO, vice-admiraal Arie Jan de Waard.

Daarom is het een goede zaak als  vertegenwoordigers uit alle lagen en van alle leeftijden kennis nemen van de SU, vindt David Roberts van de SU. “Over 10 jaar zijn er nog steeds mensen bij Defensie werkzaam die deze sessies hebben bijgewoond. Dat is de beste kans dat dit onderwerp ook goed landt.”

Robocop

Het Commando Luchtstrijdkrachten en DMO waren organisator van het symposium. Zo’n 500 belangstellenden van alle Defensie-onderdelen woonden de sessies bij en er was ook Belgische belangstelling. Commandant Luchtstrijdkrachten luitenant-generaal Sander Schnitger en admiraal De Waard raakten onlangs in de VS geïnspireerd door de SU, een denktank voor de toekomst. Dat Singularity al over ons neerdaalt, bewijst de discussie die deze maand is losgebarsten rond bewapende drones en robots. “De robot van morgen ziet er trouwens heel anders uit dan in Robocop of vergelijkbare films”, schetste specialist Hod Lipson. “De kunstmatige mens lijkt al veel meer op ons en er is al een soort spierweefsel ontwikkeld. We werken straks niet met, maar naast robots”, voorspelt hij.

Muur

Alles passeerde de revue. Van zelfrijdende auto’s, onlangs nog te bewonderen in de RAI, tot genetische manipulatie via DNA tot de nieuwe criminele gevaren. “Een gevangenismuur beschermt niet meer voldoende. Nu al weten zware criminelen hun makkers in de gevangenis van alles te voorzien via drones”, vertelde oud-agent Marc Goodman.

DNA

Er kleven echter veel meer aspecten aan de snelheid waarmee de technische ontwikkelingen gaan. Zo staat de medische wereld niet stil en zijn er vele ethische aspecten. Raymond McCauly liet zien wat de digitale revolutie betekent voor de biologie. Nu kan de wetenschap al DNA-profielen veranderen, waardoor bepaalde ziekten niet meer voorkomen. Een plus. “Maar ook het gen waardoor spierontwikkeling stagneert, is al geïsoleerd. Daarmee kan je met kwade bedoelingen een superras kweken.” 

AQ

Dát er de komende jaren veel staat te gebeuren, is geen vraag meer.  “Defensie moet daarop voorbereid zijn, singularity moet een prominente plaats krijgen bij de doorontwikkeling van de krijgsmacht. Dit is nog maar het begin”, voorspelde generaal Schnitger. “Niet het intelligentie quotiënt (IQ) van de mens wordt bepalend”, waarschuwde David Roberts van de SU, “maar de AQ: het vermogen om je snel aan te passen aan een nieuwe werkelijkheid.”

Sociale innovatie

Tijdens het symposium werd duidelijk dat het voor Defensie belangrijk is om aangehaakt te blijven bij de technologie die zich momenteel in de wereld om ons heen razendsnel ontwikkelt, vindt medeorganisator Hans Kuijper van DMO. “De technologie bepaalt de vernieuwing. Minstens net zo belangrijk  is ook het denken en doen van de organisatie en onze medewerkers daarop aan te laten sluiten”, oordeelt hij. “Hoe zorgen we dat we blijven meebewegen met deze ontwikkelingen?  Hoe borgen we de snelheid die daarvoor nodig is? Hoe stellen we onze defensieorganisatie open om deze nieuwe technologie toe te passen of daar een passend antwoord op te ontwikkelen als de technologie in verkeerde handen valt? Dat zijn vragen waarover we in een volgend symposium onder der noemer sociale innovatie verder praten om de antwoorden te vinden.”