02

Dit artikel hoort bij: Landmacht 05

Verspreid doch eensgezind

Tekst KAP Jaap Wolting
Foto SM Eva Klijn | video SGT Henry Westendorp

Peshmerga’s dankbaar voor Nederlandse steun

Jonge Nederlandse soldaten die lesgeven aan Koerdische Peshmerga’s die meerdere keren aan het front hebben gestreden en soms 50 jaar ouder zijn. Onderling begrip en vertrouwen, dankbaarheid voor de energie die de ‘coalition of the willing’ levert om Irak er weer bovenop te helpen. Dát is Capacity Building Mission Iraq 7. Makkelijk is het niet. Een reportage uit een turbulent land.

Als je over de top van de grootste heuvel in het oefenterrein bent en de pelotons Peshmerga’s niet meer hoort en ziet, waan je je in de Alpen. Serene rust. Je knippert eens goed met je ogen. Wordt dít land verscheurd door bloederige strijd? Uitgestrekte gele bloemenvelden, flirtende libelles boven een kabbelend watertje. Schildpadden die zich laten opwarmen door de zon, een krab die nieuwsgierig uit zijn holletje kruipt. Is dít Irak? Hoog in de lucht een adelaar, zwevend op de warme luchtstroom tussen de bergen. 

Wordt dít land verscheurd door bloedige strijd?

Verspreid over Iraaks Koerdistan

Juist die roofvogel dragen veel Peshmerga’s op hun mouwembleem. Hij staat voor moed. En moedig zijn de strijders, zwaar gemotiveerd om precies die bovenstaande rust die ze zo na aan het hart gaat, tot de laatste snik te verdedigen.

Operation Inherent Resolve helpt daarbij. Tijdens de trainingen op het gebied van Wide Area Security (zie ook dit verhaal in de Defensiekrant) leren de Peshmerga’s in enkele maanden veel over stabilisatieoperaties.

Nederlandse Mobile Training Teams (MTT’s) zijn verspreid over Iraaks Koerdistan. Ze werken in en rond uitvalsbasis Erbil, waar ook de ‘paarse’ staf opereert. Naar het oosten trainen ze in Menila en in Suleimaniya. En in het westelijk gelegen Atrush, in de prachtige streek waar volgens de overleveringen Saddam Hoessein graag vakantie vierde, zit MTT 1. Mét 3 pelotons Peshmerga’s.

In Atrush, waar MTT 1 zit, kijken de Nederlanders toe als de Peshmerga’s een plan presenteren.

Vijand onderkend

Atrush, 24 uur terug in de tijd. De laatste restjes zoete thee zijn weggegooid, vuurtjes uitgetrapt. Tijd voor een compagniesactie. Verkenners sluipen stilletjes door de bosjes richting het oefendorp waarvan de Nederlandse instructeurs hebben gezegd dat de vijand er zich ophoudt. Als de buitenste gebouwen zijn bereikt, sluiten meer Peshmerga’s aan. Gedecideerd springen de krijgers van huis naar huis, precies wetende welk pand ze moeten hebben. Bij de inbraak gaat het ineens snel. Twee vijanden worden onderkend, met luid geschreeuw ontwapend en bruusk weggevoerd. Een Peshmerga gooit rook om ongezien weg te kunnen komen. Tijdens de verplaatsing naar de voertuigen is er ‘vuur en beweging’. Einde oefening. 

Tijdens de acties is de verbetenheid van de gezichten af te lezen.

‘Blijf afstand houden bij de pelotonscommandanten’

Ruimte voor de pelotonscommandanten

Tweede luitenant Bart roept zijn zwetende groepscommandanten bijeen voor de evaluatie. In de schaduw van een vervallen huisje bespreken ze de aandachtspunten voor ‘hun’ compagnie. “Blijf afstand houden bij de pelotonscommandanten”, zegt Bart. “Je hoeft het plan alleen maar te monitoren, want ze moeten het nu echt zelf doen.” De rode baretten van 11 Infanteriebataljon zijn het erover eens dat het buitencordon goed lag, maar de binnenbeveiliging minder briljant was. Resumé: de basis is er, maar tactische beslissingen moeten aansluiten bij het team dat de inbraak doet.

De groep luchtmobielers splitst op. De sergeanten gaan de bevindingen met de pelotons bespreken, de Koerdische compagniescommandant en zijn staf sluiten aan bij Bart. 

Kijken of er iemand binnen is terwijl je collega je rug dekt. | De Peshmerga’s leggen uit waarom ze bepaalde keuzes hebben gemaakt tijdens de inbraak in het huis.

Check de clip!

Het is de manier waarop álle MTT’s te werk gaan. Instructie geven, maar niet proberen westerse standaarden op te leggen, en goed luisteren naar waar de Peshmerga zelf mee komen. Kapitein Sjoerd – hoofd Operatiën – meent: “We geven ze tips en tools maar proberen ze nadrukkelijk niet onze doctrines op te leggen. Op het gebied van leiderschap is voor de Peshmerga winst te behalen. Het kan allemaal een stuk efficiënter.”

“De gróótste uitdaging voor CMBI 7? De beperkte middelen waarmee we de Wide Area Security Training moesten oppakken. Als jij lessen gaat geven in het verdedigen van een basis, of het opzetten van een vehicle checkpoint, moet je daar wel de spullen voor hebben. Als het Ministerie van Peshmerga die niet levert, ga je roeien met de riemen die je hebt. Natuurlijk is dat soms lastig. Nederlandse militairen hebben de lat hoog liggen en zijn gewend kwalitatief hoogwaardige trainingen te geven. Tegelijkertijd moet je reëel zijn, je beseffen dat de randvoorwaarden hier niet zo goed zijn als thuis.” 

Cursussen CBMI 7

  • Wide Area Security
  • Panzerfaust
  • Bataljonsstaftraining
  • Squad Leader Skills Development
  • Counter-IED

“Het feit dat je verspreid zit over verschillende locaties maakt de missie niet gemakkelijker. Als eenheid word je uit elkaar getrokken. Om dat te ondervangen, organiseren we saamhorigheidsactiviteiten als de kerels terugkomen van de buitenposten. Daarnaast slaan we als sectie Operatiën een bruggetje tussen de staf en de MTT’s door regelmatig te komen kijken met bijvoorbeeld de CSM en hoofd Inlichtingen.”

Persoonlijke ontwikkeling grote meerwaarde voor CBMI 7

Menila, honderden kilometers richting het oosten. Als tweede luitenant Bert Jan in het donker buiten wil gaan zitten, schijnt de commandant van MTT 2 eerst even bij. “Gisteren scharrelden hier nog schorpioenen”, verklaart hij stoïcijns. “Vooraf werd al vrij snel duidelijk dat instructie geven de main effort zou worden”, gaat hij verder. “En dat ook iederéén instructie zou gaan geven, dus niet alleen korporaals en sergeanten. Wij hebben dus heel veel geïnvesteerd in de didactische vaardigheden van de mannen. En het werkt. Een sergeant zei laatst nog dat hij volledig uitgewerkte lesplannen van soldaten krijgt. Waren er in het begin collega’s waarvan je eerst heel benieuwd was hoe ze zich zouden ontwikkelen, staan diezelfde lui nu 40 Peshmerga’s dingen bij te brengen.”