Tekst kapitein Jaap Wolting
Foto sergeant-majoor Eva Klijn | video: sergeant Henry Westendorp
Bij Capacity Building Mission Iraq 7 komt vooral het paarse karakter (meerdere krijgsmachtdelen) van de missie bovendrijven. Landmacht en marine bundelen in Iraaks Koerdistan hun krachten om de Peshmerga’s de best mogelijke training te bieden – Wide Area Security (zie kader). Samen sterk, om de cursisten te helpen in hun strijd voor een vredige toekomst.
“Al wisten ze niet eens dát ze examen deden, deze club slaagde gisteren met vlag en wimpel voor route-search”, vertelt sergeant Rolf van 412 Pantsergeniecompagnie in de motregen. Hij staat in Erbil tussen leegstaande casco’s te kijken hoe zijn Koerdische search-eenheid omgaat met de dreigingen van een daar voorheen gevestigde bommenmaker. Prachtige panden, door een zwendelaar – inmiddels met de noorderzon vertrokken – meerdere keren verkocht aan verschillende eigenaars. Al zijn zelfs de trappen naar het dakterras al gemetseld, de bouwwerken werden nooit betrokken.
Voor alle coalitiepartners binnen Capacity Building Mission Iraq (CBMI) dé perfecte plek om optreden in verstedelijkt gebied te doceren. Naast Nederlanders patrouilleren er dientengevolge ook Italiaanse en Duitse instructeurs met hun cursisten.
Waarom Wide Area Security?
“De trainingen op het gebied van Wide Area Security (WAS) zijn onderdeel van Operation Inherent Resolve”, aldus kapitein Sjoerd, hoofd Operatiën in Erbil. “De trainingsbegeleiding wordt gecoördineerd door het Kurdistan Training Coordination Center. Het KTCC stemt de trainingen af met de ‘coalition of the willing’, waar bijvoorbeeld ook Noorwegen, Groot-Brittannië en Duitsland deel van uitmaken.”
“WAS is te vergelijken met de stabiliteitsoperaties die we vanuit de NAVO kennen en richt zich op het handhaven van stabiliteit en vrede”, vervolgt de rode baret van 11 Infanteriebataljon. “Het betekent dat we de Peshmerga’s onder meer lesgeven in patrouilleren, vehicle checkpoints, observatieposten, het verdedigen van een basis, en cordon & search operaties.”
“Je ziet een verschuiving. Trainden we de Peshmerga’s eerst vooral voor het ministerie van Peshmerga, leiden we ze nu steeds meer op voor veiligheidsdiensten van het ministerie van Binnenlandse Zaken. Beroepsmilitairen. In het zuiden trainen we de Emergency Response Force, in het noorden de Zeravani’s. Elkaars politieke tegenstanders, maar beiden onder de paraplu van CBMI.”
“Toen we hier binnenkwamen, was het duidelijk waarom we de Peshmerga opleidden: ze gingen deelnemen aan het offensief rond Mosul. Daar werd onder meer de Modern Brigade Course voor in het leven geroepen.
Nú trainen we ze zodat ze de stabiliteit binnen Iraaks Koerdistan kunnen behouden. Dit is een safe haven in een turbulente regio. Er zijn echter allerlei bedreigingen, van buitenaf maar ook intern. Wij leiden de Peshmerga op voor wat er gaat komen als Mosul gevallen is, Hawija gezuiverd en Tal Afar genomen. Er zal dan geen duidelijke frontlijn meer zijn. De strijd tegen ISIS, die op een reguliere oorlog lijkt, gaat dan waarschijnlijk terug naar counter-insurgency. Dan kan er van alles Koerdistan binnenglippen en het hier weer op z’n kop zetten.”
Scherpschutters
Waar je midden op de dag kinderen zou verwachten, joelend achter elkaar aan rennend door drukke straatjes, tref je dus louter militairen aan. Vanaf de daken word je door scherpschutters gevolgd. En wandel onder geen beding zomaar een ruimte in. Je zou per ongeluk een struikeldraad kunnen beroeren en op die manier een oefenbom afzetten.
Meerdere scenario’s
Trainingsscenario’s lopen soms ongewild in elkaar over. Als een Duitse oefenvijand langs een ‘Nederlands’ pand rent, wordt hij op de korrel genomen door de Peshmerga aldaar. “Bam bam bam baaaam”, schreeuwen ze meteen vanuit de ramen. De Duitser kijkt geschrokken over zijn schouder. Je ziet hem denken: ‘Hey, dat is mijn club toch helemaal niet?’ Snel verschuilt hij zich in een greppel voor zijn eigen cursisten, die hem op de hielen zitten. Even later is hij alsnog het haasje. Zwaar getroffen geeft hij zich over.
Pantsergenisten en assault engineers
Twee straten verderop spuit een Peshmerga een groot roze vierkant op het grint. Naast hem een metaaldetector en andere tools die het zoeken naar Improvised Explosive Devices (IED’s,) vergemakkelijken. In het midden van het gemarkeerde, veilige gebied wacht hij tot hij zijn collega moet aflossen.
Die wordt geobserveerd door pantsergenisten van de Koninklijke Landmacht en assault engineers van het Korps Mariniers. “In dit gebouw huisde de bommenmaker”, vertellen de Nederlanders over het examen building search. “En natúúrlijk hebben we het een en ander verstopt. Aan de cursisten om te laten zien dat ze de afgelopen weken goed hebben opgelet”.
Opperste concentratie
Twee mannen gaan voetje voor voetje voorwaarts, wanneer ze tijdens de ‘kleine isolatieronde’ met hun hulpmiddelen een veilige route naar het huis creëren. Gespannen koppies en absolute stilte verraden opperste concentratie. Logisch, want IED’s eisen in de strijd tegen ISIS verreweg de meeste slachtoffers. Beheers je de kunst van het searchen, kan dat het verschil zijn tussen leven en dood.
Check de clip!
Hetzelfde werk
Dan de samenwerking tussen landmacht en marine. Hoe gaat dát eigenlijk? “Heel goed”, zegt marinier der eerste klasse Melvin terwijl hij lachend kijkt naar puppy’s die Peshmerga’s tot wanhoop drijven omdat ze speels het scenario verstoren. “We doen allemaal hetzelfde werk. Ondanks dat we bij andere krijgsmachtdelen zitten, spreken we allemaal dezelfde taal. […] Het loopt steeds soepeler. En om de Peshmerga’s samen te zien groeien tot een echt search-team is echt superleuk.”
Onverwachte situatie
Een verblindende flits en een keiharde knal doen iets mínder prettigs vermoeden. Heeft een cursist een cruciale fout gemaakt…of is een van de viervoeters in al zijn enthousiasme tegen het struikeldraad aangewaggeld? Niets is minder waar – het is Moeder Natuur die voor gerommel zorgt. De plotselinge onweersbui past prima in het scenario. In het onrustige Irak is het wijs rekening te houden met het onverwachte.
