05

Dit artikel hoort bij: Landmacht 10

Trainen tegen terrorisme

Tekst Leo de Rooij
Foto SM Gerben van Es | video: SM Dave de Vaal

Nederlandse instructie in Uganda

“Metoki, Metoki!”, klinkt het fanatiek uit tientallen kelen als de Ugandese strijders oprukken over de gevechtsbaan. Metoki, ofwel ‘banaan’, is de Ugandese versie van het Nederlandse pinda-pinda, of pang-pang. Net als in Nederland kampt ook het leger in Uganda met munitietekorten, zodat het regelmatig een beroep doet op enig improvisatietalent van de soldaten in opleiding. De live firing eindoefening zal echter veel goedmaken...

Voor de uitvoering van het ondersteuningsprogramma ACOTA (zie kader) hebben 6 landmachtinstructeurs de legerplaats Oirschot verruild voor het militaire trainingskamp Singo van de UPDF (Uganda People’s Defence Force), nabij Kampala in Uganda. Bloeiende jacaranda-struiken in plaats van vallend herfstblad, stoffige zandpaden versus een overvolle A58, loslopende koeien op de appelplaats, kleurrijke bijeneters in de lucht als afwisseling van de Hollandse mus. Spelende kinderen tussen oefenende soldaten, een levendig dorp inclusief pedicure-op-straat en kippenslacht aan huis als oefenlocatie voor het Ugandese leger, dat hier getraind wordt door een team van Nederlanders en Amerikanen.

Check de clip! 

Beter getraind

“Onze insteek is om de strijdkrachten van UPDF voor te bereiden en op te leiden voor hun missie in Somalië. Dat doen we door de militaire basisvaardigheden te verhogen, schietoefeningen te houden en de militaire besluitvorming te doceren, zodat ze beter getraind de strijd tegen terrorisme in deze regio kunnen aangaan”, stelt teamleider kapitein Paul (411 Pantsergenie).

In een handomdraai leg je een tourniquet aan. Sergeant-1 Bjorn geeft het plaatje-praatje.

Wat is ACOTA?

Het ACOTA-programma (Africa Contingency Operation Training and Assistance) is een Amerikaans-Nederlands programma. Het doel? Afrikaanse strijdkrachten trainen en voorbereiden op missies op het eigen continent, zoals tegen Al Shabaab vechten in Somalië. Het ministerie van Buitenlandse Zaken steunt dit programma al vanaf 2007 financieel, en vanaf 2011 doet Defensie dat met personeel in de vorm van militaire instructeurs. Eerst in Burundi, Rwanda (allebei inmiddels gestopt) en Uganda, later kwamen daar Benin, Burkina Fasso en Niger bij in verband met de missie MINUSMA. Voorlopig staan de ACOTA-programma’s tot medio 2017 gepland. De 22e ACOTA Uganda is op 5 oktober gestart en duurt 10 weken. Het Nederlandse team bestaat uit 2 officieren (de kapiteins Paul en Martijn) en 4 onderofficieren (opperwachtmeester Jeroen, wachtmeester-1 Ronald, sergeanten-1 Rick en Bjorn) van verschillende wapens en dienstvakken, met dit keer 13 Lichte Brigade als hofleverancier.

Vanuit kamp Singo worden de strijdkrachten van de UPDF bijgespijkerd in hun militaire basisvaardigheden.

Leergierig

Voor opperwachtmeester Jeroen heeft deze missie veel raakvlakken met het werk thuis. Als opvolgend pelotonscommandant van het verkenningspeloton van 42 BLJ is hij gewend te beginnen met de training van de enkele soldaat, oplopend naar groepsniveau. Zijn ervaringen met de Ugandese militairen: “Ze willen ontzettend graag, zijn fysiek erg sterk, leergierig en pakken de aangeboden lesstof snel op. Met aandacht voor de details kunnen we ze in korte tijd veel bijbrengen.”

Een foto met een verhaal. Vader en zoon bereiden zich samen voor op hun uitzending naar Somalië. “Met deze training gaan we met vertrouwen de strijd met Al Shabaab aan”, zegt vader Ernest Kasimoto.

Levensreddend bezig

Dat is ook de ervaring van sergeant-1 Bjorn. Hij is als algemeen militair verpleegkundige niet alleen belast met de geneeskundige zorg van het Nederlandse team, maar traint daarnaast ook de Ugandese medische instructeurs en de Combat Life Savers. “Met simpele instructie kun je hier levensreddend bezig zijn”, is zijn ervaring. “Het materiaal dat ze hebben zit qua niveau tussen combat life saving en ZHKH in, maar met enkele tips kun je al veel bereiken. ‘Be prepared’, is wat ik ze voorhoud. Als ze straks actief zijn in Somalië kan het binnen no-time mis gaan en dan ben je als medic echt aan de beurt! Maar over hun inzet heb ik echt niks te klagen.” 

De kinderen die in het oefendorp leven, weten al snel wie hun beste vriend is…

Scherp slot

Hoe fanatiek die inzet is, blijkt tijdens de afsluitende live fire exercitie. Tanks, terugstootloze vuurmonden, mortieren, raketwerpers, AK47’s: alles wordt uit de kast gehaald en schiet met scherp om de oprukkende terroristische cel tot zwijgen te brengen. Dit tot groot genoegen van de Amerikaanse oefenleider Bob. Als de kruitdampen langzaam verdwijnen tussen de tropische vegetatie en die typisch Afrikaanse geluiden wederom de lucht bezwangeren, kijkt hij terug op een geslaagde eindoefening. Op zijn Texaans: “Hell, this was a frikkin’ good day. And nobody got shot!” 

RPG-schutter Tobias

RPG-schutter lance corporal Tobias, 2e peloton Bravo-cie, koestert de raketwerper alsof het zijn kindje is. Moet ook wel, want dit is het wapen waarmee hij straks in Somalië ten strijde trekt tegen de terroristen van Al Shabaab. En dus moet dat wapen pico bello in orde zijn, altijd en overal. Heeft hij geleerd van zijn Amerikaanse en Nederlandse instructeurs. Goeie lui, met veel inzicht en nuttige tips. Niet, zoals hij gewend was, de loop van zijn AK47 gebruiken om op te leunen als je in ongelijk terrein staat. Wordt een wapen niet beter van, al dat zand in die loop. Nooit je wapen onbeheerd achter laten, ook niet in een ‘vriendelijke’ omgeving. Voor je het weet zijn er kinderen mee weg... Altijd oog hebben voor je omgeving, niet verslappen. Vooral die Amerikaanse instructeur hamerde daar steeds weer op, maar die gaf al zo’n beetje zijn hele leven les aan soldaten. Met de lessen van de Nederlanders verbeterden ze vooral hun battle drills. Daar konden ze nog wel eens hun voordeel mee doen. Aardige gasten trouwens, die Nederlanders. Altijd vriendelijk en veel humor. Zo was les krijgen best leuk!

Medic Gilbert

Voor gewondenverzorger sergeant Gilbert blijkt het aanleggen van een tourniquet nog niet zo gemakkelijk. Terwijl zijn collega-sergeant Allen haar rol vol overtuiging speelt en ligt te ‘creperen’ van de pijn, worstelt Gilbert hopeloos lang met het drukverband. Sorry Gilbert, patiënt overleden... Nieuwe ronde, nieuwe kansen. Algemeen militair verpleegkundige sergeant-1 Bjorn (13 Geneeskundige Compagnie) doet voor hoe hij het zou doen: praatje-plaatje. Met een even simpele als vlotte handbeweging wordt de opgerolde tourniquet van het eigen been losgetrokken, ontrold en om de arm van de patiënt aangetrokken. “And now it is your turn, Gilbert”. De Ugandese sergeant, zenuwachtig van de onverwachte media-aandacht, heeft nog 2 pogingen nodig voordat instructeur Bjorn tevreden is. “Met een paar eenvoudige tips kun je al snel levensreddend bezig zijn”. 

 

Soms komt een foto beter tot zijn recht in zwart/wit dan in kleur. Bijgaand enkele voorbeelden van onze fotograaf.