Team van de Toekomst

Focus op het werk

De Koninklijke Marechaussee verandert. Het Landelijk Tactisch Commando, het Operatiecentrum KMar en de centrale aansturing van de operatie op basis van informatie heeft gevolgen voor de operationele teams. Hoe kun je daar het beste op inspelen en wat heb je dan nodig? Tweede luitenant William Woudstra experimenteert tussen juni en december 2015 bij de brigade Waddengebied met de invulling en inrichting van het Team van de Toekomst. 

Waarom mocht u met het team van de toekomst experimenteren?

"De Marechausseeraad bezocht vorig jaar het district Noord-Oost. Alle teamleiders werden uitgenodigd om een visiedocument te maken over hoe het Team van de Toekomst eruit moest zien. We kregen wel een aantal voorwaarden mee. Zo moest de werkwijze van het team wel aansluiten bij de Ontwikkelagenda KMar, de 8 van IGO, centrale sturing door het LTC en de bevindingen uit de teamleidersdagen 2014. Ik werd uiteindelijk, aan de hand van mijn voorstel, gekozen het Team van de Toekomst vorm te geven en daarmee in een proeftuin te experimenteren."

Waar heeft u zich op gefocust?

"Ik wilde mezelf niet meteen allerlei beperkingen opleggen door te werken met rangen. Ik ben gaan denken in functionaliteiten, met daarbij de focus gericht op het werk: wat heb ik als teamleider allemaal nodig en wat heb ik allemaal in huis? Daarnaast wilde ik de groepscommandant en de andere kaderleden beter in positie brengen. Vakmanschap, begeleiding van jonge collega's, (zelf)ontwikkeling en opleiding, relatiebeheer en het verbeteren van onze informatiepositie waren daarbij aandachtspunten. Dus meer aandacht voor het individuele teamlid. Daarbij hoort uiteraard ook het vergroten van het werkplezier en de zingeving."

Wat doen jullie in het experiment anders?

"We hebben bij de brigade een belangrijke stap gezet door de collega's van de grensbewaking (Harlingen) en de militaire politiezorg (Leeuwarden) dagelijks op 1 locatie te briefen en te debriefen en de groepsleden voor beide taken in te zetten. Iedereen gaat met een werkopdracht de straat op, waarin ruimte blijft voor innovatie en creativiteit. Ik heb alle teamleden gevraagd over welke kwaliteiten ze beschikken, welke nevenfuncties ze hebben en waar hun voorkeur in het werk ligt. Dit heb ik in kaart gebracht. Bij een uitvraag ben je dan flexibel en kun je makkelijker keuzes maken. Maar ook het stellen van een vacature is eenvoudiger, als je weet welke kennis je kwijtraakt."

Wat zijn de opvallendste kenmerken van het team zoals jullie dat vormgeven?

"Alle taken zijn binnen het team vertegenwoordigd. Op die manier ben je voor alles inzetbaar. We kunnen als geheel worden ingezet daar waar het werk is. Maar door inzichtelijk te krijgen wat eenieder kan, kunnen we ook individuele collega's verplaatsen. Het team bestaat daarnaast uit een kader (eerste en tweede teamleider, groepscommandant en zijn plaatsvervanger, zie tekst onderaan de pagina). Iedereen heeft zijn eigen taken, zodat er ruimte is om jezelf te ontwikkelen en kennis, kunde en kwaliteit zijn geborgd. Er is een aantal vrij in te vullen functies. Die vrije rollen kunnen bijvoorbeeld besteed worden aan relatiebeheer. Dat zijn collega's die in overleg gaan met ketenpartners en informatie verzamelen, zodat er een goed beeld ontstaat van wat er in een gebied speelt. Ook is er een groepslid vrijgemaakt voor ondersteunende taken."

Bent u tevreden over hoe het nu gaat?

"Of hetgeen wij nu doen wereldschokkend is, weet ik niet. Maar ik merk dat wij met het team stappen maken. Sommigen pakken de verandering meteen op. Anderen hebben meer tijd nodig. Ik maak liever grotere stappen, maar sommige zaken zijn buiten mijn cirkel van invloed, zoals materieel, ICT en personeelszaken. Mijn wens? Roosters zijn nu nog leidend voor onze inzet. Dat moet echt andersom. Behalve een Team van de Toekomst dus ook een Rooster van de Toekomst, gebaseerd op het werkaanbod. Ik hoop in ieder geval dat dit experiment Team van de Toekomst leidt tot iets concreets, waar andere teams ook voordeel van kunnen hebben."

Wachtmeester-1 Edwin Vriezen (links) en wachtmeester Steven Top werken bij de brigade Waddengebied. Zij vertellen hun ervaringen als groepslid van het Team van de Toekomst.

"In het begin ben je wel erg benieuwd wat de veranderingen voor gevolgen gaan hebben. Maar onze invulling van het Team van de Toekomst werkt. Onze werkbeleving gaat erop vooruit. Eerst was het veel van hetzelfde, werd het werk standaard, soms zelfs saai. Maar daar is nu geen sprake meer van. Ons werk is een stuk gevarieerder geworden, doordat we nu zowel grensbewaking als militaire politiezorg doen. De ene dag controleer je schepen, de andere dag ben je aan de slag op een militair terrein. Dat motiveert. De groepen zijn ook ingedeeld met collega's die ervaring hebben in beide taakvelden. Hierdoor creëer je een groep waarbij je van beide kwaliteiten en ervaringen gebruik kunt maken. Dit is natuurlijk ook goed voor je eigen ontwikkeling.

De groepscommandant wordt nu ook beter in stelling gebracht. Hij heeft niet alleen extra strepen op zijn schouder, maar leidt ook de briefing en deelt de werkopdrachten uit. Hij vraagt achteraf hoe het is gegaan en leidt de debriefing. We merken ook dat een werkopdracht goed wordt voorbereid. We werken echt op basis van trends en informatie. Een controle als er laag water is, of een kazerne bijna helemaal leeg is, heeft natuurlijk weinig zin. Deze aanpak is goed voor de werkbeleving. Je bent er namelijk altijd op het juiste moment. En je weet ook waarom je er bent. 

Ook wij hebben onze voorkeur in het werk opgegeven. Daar wordt ook naar gekeken. Dat zorgt er voor dat je je ook serieus genomen voelt. Er wordt gekeken naar je ervaring. Daarnaast heeft de samenvoeging van de 2 locaties echt voor saamhorigheid gezorgd. Eerst zag je elkaar weleens. Nu start je allemaal op dezelfde locatie en ben je met veel meer mensen op dienst. Echt 1 team. Sowieso ook een stuk gezelliger en daarnaast ook makkelijk om informatie met elkaar uit te wisselen."

Tweede luitenant William Woudstra experimenteert met de invulling en inrichting van het Team van de Toekomst. Hieronder staan op hoofdlijnen de taken en verantwoordelijkheden van het kader.

Teamleider

Weet welke expertise zijn teamleden hebben. Hij plant samen met de tweede teamleider werkopdrachten die vanuit het LTC komen en is daarmee de schakel tussen het tactische vlak en het operationele vlak. Coacht, begeleidt en geeft leiding, maar is ook OVD-P en HOVJ (secundair). Is eindverantwoordelijk voor zijn team.

Tweede teamleider 

Focus op de kwaliteit van het geleverde werk. Is vraagbaak voor de groepscommandant en teamleider voor wat betreft de inhoud van het te leveren werk. Brengt de (jonge) tweede teamleider vakinhoudelijk alles bij. Zet in overleg met de eerste teamleider werkopdrachten uit.

Groepscommandant 

Sterk in de aansturing. Kent de kwaliteiten van zijn groepsleden. Voert ook de functioneringsgesprekken met de groepsleden. Kan goed samenwerken met de groepsleden maar is ook een steun voor de teamleider voor het behalen van het beoogde effect. Hij is operationeel leidinggevende en primair het aanspreekpunt over kennis in de groep. 

Plaatsvervangend groepscommandant 

In staat kennis over te brengen. Werkt samen met de groepscommandant. Hij is de mentor/praktijkleermeester voor de groep. Bij afwezigheid van de groepscommandant de aansturende factor op dienst. Is de steun en toeverlaat van de groepscommandant. Kan zich ontwikkelen tot groepscommandant.