Tekst Frank Bethlehem (NIMH)
Foto Marechausseemuseum en NIMH
Historische tijdlijn KMar 1952-2014
200 jaar bestaan betekent 200 jaar geschiedenis. Het Nederlands Instituut voor Militaire Historie maakte op verzoek van KMarMagazine een historisch overzicht van de geschiedenis 1814 tot 2014. Hieronder leest u meer over de periode van de KMar van 1952 tot 2014. Op pagina 2 begint de tijdlijn vanaf 1814.
De Marechaussee verzorgt vanaf 1952 de militaire politiezorg bij het Nederlands Detachement Verenigde Naties (NDVN) in Korea. Het NDVN maakt deel uit van een door de Amerikanen geleide VN-operatie ter verdediging van Zuid-Korea tegen agressie van het communistische noorden. De aanwezigheid in Korea vormt de opmaat voor deelname van de Marechaussee aan diverse vredes- en politiemissies.
Als gevolg van het Benelux-verdrag vervalt de persoonscontrole aan de zuidgrens. Dit leidt tot de opheffing van een aanzienlijk aantal brigades in Zeeland, Noord-Brabant en Limburg. De grensbewaking beperkt zich voortaan tot de oostgrens en de zee- en luchthavens.
Sinds 1918 draagt de Marechaussee met een vaste post in het gebouw van De Nederlandsche Bank (DNB) bij aan de veiligheid van de bank. Door de toenemende onveiligheid eind jaren 60 krijgt de KMar het verzoek om ook de waardetransporten van DNB te beveiligen. In 1968 wordt de beveiliging van De Nederlandsche Bank officieel in het takenpakket van de Marechaussee opgenomen.
De jaren 70 worden gekenmerkt door een toename van terroristisch en crimineel geweld, waartegen de politie onvoldoende opgewassen blijkt. CKMar generaal-majoor E.N. Spronk richt daarom eind 1975 de Brigade Speciale Beveiligingsopdrachten (BSB) op. De BSB dient het gat te vullen tussen de civiele politie en de 3 jaar eerder opgerichte Bijzondere Bijstandseenheden. Naast het uitvoeren van persoons- en objectbeveiliging ontwikkelt de BSB zich tot de arrestatie- en observatie-eenheid van de Marechaussee.
Op 1 januari 1994 krijgt de Marechaussee de politie- en beveiligingstaak op Schiphol en andere burgerluchtvaartterreinen opgedragen. De Marechaussee was al verantwoordelijk voor de grensbewaking op de luchthavens. Voor het uitoefenen van al deze taken wordt een speciaal district opgericht: het District Koninklijke Marechaussee Luchtvaart.
De persoonscontrole aan de oostgrens is opgeheven. In combinatie met het uitbreken van een burgeroorlog in voormalig Joegoslavië leidt dat tot een grote toestroom van illegale vreemdelingen. Om deze stroom in te dammen gaat op 2 mei 1994 in de grensstreek het Mobiel Toezicht Vreemdelingen (MTV) van start. De Marechaussee voert hierbij vlak achter de grens steekproefsgewijze controles uit op binnenkomende vreemdelingen.
De Marechaussee maakte sinds haar oprichting in 1814 deel uit van de landmacht. Als erkenning van de onafhankelijke positie die de Marechaussee in de loop der tijd had verworven verleent minister van Defensie J. Voorhoeve haar op 25 maart 1998 de status van zelfstandig krijgsmachtdeel. 2 jaar later start de Marechaussee een eigen opleidingstraject voor officieren aan de Koninklijke Militaire Academie.
Sinds 1993 verleent de Marechaussee bijstand aan de politie in de bestrijding van grensoverschrijdende criminaliteit. Een belangrijk doel is de bestrijding van mensensmokkel. Op 3 juli 2007 wordt de bestrijding van mensensmokkel als een zelfstandige taak van Marechaussee vastgelegd in de Politiewet. In dezelfde wetswijziging krijgen individuele marechaussees algemene opsporingsbevoegdheid.
Nadat Saba, Sint-Eustatius en Bonaire zelfstandige gemeentes van Nederland zijn geworden, wordt de Marechaussee verantwoordelijk voor zowel de grensbewaking als de politietaak op de luchthavens van de eilanden. Een deel van het lokale politiepersoneel maakt hierbij de overstap naar de Koninklijke Marechaussee.
