07

Dit artikel hoort bij: Defensiekrant 04

Als mens en machine samenkomen

Tekst Arjen de Boer
Foto sergeant Hille Hillinga. Video: sergeant-majoor Peter van Bastelaar, matroos-1 Jord Verheij

Marine houdt complexe oefening in het Hoge Noorden

x
Present bij de oefening Northern Archer: de Nederlandse fregatten Zr. Ms. Van Speyk...
x
...en Zr. Ms. De Zeven Provinciën.

Op de beukende golven van de Noorse Zee oefenden de fregatten Zr. Ms. De Zeven Provinciën en Zr. Ms. Van Speyk hun verdedigingstechnieken. Ze vuurden hierbij vorige week echte raketten af.

De vondst van grote olievoorraden bij het eilandje Athir heeft de verhoudingen op scherp gezet. Het land Gunnar heeft militairen gestuurd en het eiland bezet. Maar de rechtmatige eigenaar Klarzo protesteert en vraagt de Verenigde Naties om in te grijpen.

Bekijk de lancering van een raket in deze video:

Nederland stuurt twee fregatten om de partijen uit elkaar te houden. De situatie loopt echter al snel uit de hand. Het luchtverdedigings- en commandofregat Zr. Ms. De Zeven Provinciën en het Multipurpose fregat Zr. MS. Van Speyk komen in de vuurlinie terecht.

Zo echt mogelijk

Uiteraard gaat het hier niet om een echt gevecht. De landen zijn verzonnen, het eilandje, de olie, de aanval, alles komt uit de pen van sergeant-majoor Gerard Hasselt en zijn collega’s. Want een verhaal geeft de oefening context, maakt het realistischer. 

x
De Evolved Sea Sparrow Missile (ESSM) is een luchtdoelwapen tegen vijandelijke vliegtuigen en raketten.

Ook worden ‘echte’ vijanden gebruikt, vertelt Hasselt van het Maritime Warfare Centre. “We sturen meerdere vliegende drones op de schepen af. Ze moeten zelf bepalen hoe ze reageren en met welke wapens. Dat maakt deze oefening zo realistisch.”

‘Train as you fight’

Ook commandeur Rob Kramer benadrukt dat realisme zeer belangrijk is. Het zogeheten ‘Train as you fight’-scenario is essentieel om procedures en tactieken te beoefenen en testen. “Alleen Nederland en Canada oefenen op deze manier”, zegt Kramer in zijn kajuit aan boord van De Zeven Provinciën.

x
Bij hoge dreiging draagt de brugbemanning witte, beschermende pakken, ook wel anti-flash gear genoemd.

De Koninklijke Marine traint sinds een jaar of 5 volgens het realistische scenario en heeft vertrouwen in de veiligheid en meetresultaten voor later gebruik. Dit gebeurt in nauwe samenwerking met het bedrijfsleven dat radarsystemen ontwerpt en bouwt. 

“De oefening moet realistisch zijn om te zien of je er klaar voor bent als het echt nodig is”, zegt Kramer. “Daarnaast verzamelen we gegevens om te zien hoe de raketten en sensorsystemen zich gedragen. Ook willen we aantonen dat raketten en radars werken. De bemanning moet vertrouwen hebben in het systeem.”

Niet goedkoop, maar onbetaalbaar

De Zeven Provinciën en Van Speyk lanceerden meerdere luchtdoelraketten die met donderend geraas richting hun oefenvijanden schoten. De projectielen zijn niet goedkoop, weet Kramer. Maar zonde van het geld is het volgens hem zeker niet. 

x
De spectaculaire lanceringen zijn zo bijzonder dat de brugbemanning zelf een ‘fotostatief’ in elkaar knutselt.

“Het is onbetaalbaar in oefenwaarde om uiteindelijk te kunnen wat we moeten doen”, zegt de commandeur. “De ontwikkelingen in de wereld gaan snel en zijn onvoorspelbaar op dit moment. De Koninklijke Marine moet altijd gereed zijn om te kunnen opereren in het hoogste geweldspectrum.”

Effectief

Kramer is ‘blij verrast’ met de prestaties van zijn bemanningen. “Onder moeilijke omstandigheden zoals hoge golven en een flinke storm hebben ze alle doelen opgepakt. De hele keten aan sensoren en wapensystemen bleek effectief te werken. Het is mooi om te zien wanneer mens en machine samenkomen.”

x