Het onzichtbare zichtbaar maken

Nieuwste hydrografische apparatuur operationeel in Haïti

Technologie wordt steeds handzamer, ook het nieuwste gereedschap van de Hydrografische Dienst. De noodhulp na orkaan Matthew was de lakmoesproef.

Dat grote, lichtgrijze schip in de verte vraagt om een nadere inspectie. Tientallen Haïtianen springen in hun bootjes en zeilen en peddelen richting het patrouilleschip Zr. Mr. Holland. Tussen de vaartuigjes dobbert een ander bootje, herkenbaar aan het camouflagenet en de computerapparatuur. Het is de RHIB van hydrografen LTZ 1 John Loog, LTZ 2OC Rob Bekink en LTZ 2 Willem van der Plas.

Meteen in het diepe

De mannen brengen de zeebodem bij de stad Les Cayes in kaart. Want misschien kan het transportschip Zr. Ms. Pelikaan, dat onderweg is vanuit Curaçao, aanmeren en hulpgoederen lossen voor de streek die onlangs zwaar is getroffen door orkaan Matthew.

De hydrografen gebruiken de nieuwste, mobiele meetapparatuur. Ze waren net gearriveerd voor een klus op Curaçao, toen de orkaan over Haïti raasde. Er volgde meteen een nieuwe opdracht: ga mee naar het rampgebied en breng de zeebodem in kaart. Zeekaarten van Haïti zijn namelijk gedateerd en dus onbetrouwbaar. Bovendien kan een orkaan de contouren van de zeebodem flink opschudden.

Snel en correct

Goed onderzoek was dus noodzakelijk om goederen vanaf zee veilig aan land te brengen. Hiervoor gebruikten Loog, Bekink en Van der Plas de nieuwste, mobiele apparatuur. Dit systeem is perfect voor bijzondere operaties. “Het is bedoeld om snel de juiste metingen te kunnen doen”, zegt Bekink.

Meten is weten

De sidescan sonar wordt achter de RHIB aangesleept. De multibeam is bevestigd aan een paal die verticaal in een stellage langs de romp hangt. Hiermee kunnen de hydrografen onder een hoek van 140 graden kijken en, afhankelijk van de diepte, een vaarroute van 30 tot 40 meter breed in kaart brengen (meer info in kader onderaan). “Met de apparatuur van vroeger konden we steeds een klein stukje doen en moesten zigzaggend het pad afvaren. Nu kunnen we dat in een keer”, zegt de LTZ 1.

Te ondiep

Bij Les Cayes hebben de hydrografen 2 ochtenden gevaren en gemeten. “Het mooie van dit vak is dat we het onzichtbare zichtbaar maken”, glundert Loog. “Ondanks de beperkte tijd konden we al snel de conclusie trekken dat deze locatie niet goed was.” Nergens was het dieper dan 2 meter, lang niet genoeg voor de Pelikaan om af te meren. Dus gebeurden alle transfers met FRISC's.

Geen gegevens

Zr. Ms. Holland voer vervolgens richting de zwaar getroffen stad Jérémie, aan de noordzijde van het door het natuurgeweld getroffen schiereiland. Orkaan Matthew heeft hier 80 procent van de huizen weggevaagd of zwaar beschadigd. Ook hier zou een goed bereikbare pier mensenlevens kunnen redden. Aan de hydrografen de taak de toegangsroute te scannen. “We gingen er blind in, omdat er geen gegevens van deze haven bestonden. Dus hebben we gekeken naar een kaart van Google Maps om de locatie van de pier te bepalen”, vertelt Loog. “ De survey heeft ons 3 uur gekost. Genoeg om vast te stellen dat de Pelikaan daar prima kan afmeren om spullen te lossen.” Dat gebeurde enkele dagen later ook.

Soepeltjes

De 'hydrologen', zoals ze gekscherend aan boord van de Holland worden genoemd, zijn tevreden over het bereikte resultaat tot nu toe. Ook al had de mobiele apparatuur moeite met de Caribische hitte. “Een ventilator uit een computerkabinet bood uitkomst en nu draait alle apparatuur lekker”, concludeert Bekink. “Ik voelde wel wat druk”, zegt Loog over de missie. “We gebruiken deze apparatuur voor het eerst en het was bij Haïti meteen expeditionair. Ja, dan wil je wel laten zien wat we kunnen.”