Tekst Arjen de Boer
Foto SMJR Gerben van Es
Omvang en intensiteit van oefening geen toeval
Zo’n 5.600 militairen uit 17 landen, verdeeld over 49 schepen en 1 onderzeeboot. Dat was de omvang van de oefening Baltic Operations, in de Oostzee. De eenheden trainden afgelopen maand in luchtverdediging, maritieme interdictie, onderzeebootbestrijding, amfibische operaties en mijnenjagen. 5 Nederlandse schepen bekwaamden zich in het laatste, in een gebied waar niet alleen oefenmijnen liggen.
“Nog 1 minuut tot explosie.” Bemanningen haasten zich naar de brug of bak. “Nog 30 seconden tot explosie.” Smartphones gereed, klaar om te filmen. “Nog 10 seconden.” Dan een trilling door de scheepromp van het hydrografisch opnemingsvaartuig Zr. Ms. Luymes, terwijl een stuk verderop de zee schuimend openbarst. Het resultaat van 850 kilo springstof, tot ontploffing gebracht op 18 meter diepte.
Vernietigend
De explosie laat zien hoe vernietigend een mijn kan zijn. Een passerend
schip zou als een blik sardientjes zijn opengereten. Tijdens Baltic Operations
(BALTOPS) was dan ook speciale aandacht voor het onderdeel mijnenjagen.
Nederland was met 4 mijnenjagers goed vertegenwoordigd. Zr. Ms. Willemstad
maakte deel uit van de Standing NATO Mine Counter Measure Group 1 (SNMCMG1), een
van de mijnenbestrijdingsflottieljes van de NAVO. Zr. Ms. Urk, Zierikzee en
Makkum sloten zich samen met de Luymes eveneens aan bij BALTOPS.
Bedreigd
Deze oefening met duizenden militairen en 50 vaartuigen
bleef allicht niet onopgemerkt bij het grote buurland van
de Baltische Staten. De omvang en intensiteit van de
oefening waren dan ookgeen toeval.
BALTOPS paste naadloos binnen de
zogeheten reassurement measures van de NAVO, de
geruststellende maatregelen richting de oostelijke bondgenoten. Zij voelen zich
bedreigd door Rusland, na de gebeurtenissen op de Krim en in
Oost-Oekraïne. reassurement measures van
de NAVO, de geruststellende maatregelen richting de
oostelijke bondgenoten. Zij voelen zich bedreigd
door Rusland, na de gebeurtenissen op de Krim en in
Oost-Oekraïne.
De mijnenjagers zochten naarstig naar de stipjes, want zelfs maar 1 enkele mijn kan een complete operatie lamleggen.
Ganzenpas
De Nederlandse schepen hadden als opdracht om oefenmijnen op te sporen
waarvan de ‘vijand’ er tientallen in zee had gegooid. De mijnenjagers
zochten naarstig naar de stipjes in de Oostzee, want zelfs maar 1 enkele mijn
kan – in het echt – een complete operatie lamleggen. Aan de mijnenjagers de taak
om vakken veilig te maken voor transport en vuursteun door grotere
oorlogsschepen, zoals voor de kust van het Poolse Ustka. Vervolgens begeleidden
mijnenjagers grotere schepen in ganzenpas door mijnvrije corridors, zodat de
invasievloot zich klaar kon maken voor een amfibische landing.
Vaak raak
De mijnenjagers oefenen niet alleen in de
Oostzee, zoals deze keer, maar zijn daar ook geregeld
operationeel bezig. En dan is het vaak raak. De SNMCMG1
vond onlangs alleen al tijdens de operatie Open
Spirit 172 mijnen uit met name de Tweede Wereldoorlog.
tijdens de operatie Open Spirit 172 mijnen uit
met name de Tweede Wereldoorlog.
"Bedenk daarbij, dat we dit werk ook al heel wat jaartjes
doen", schetst oud-mijnenjagercommandant luitenant ter zee 1 Jan Wijchers de
omvang van het probleem. "Als een mijn onaangeroerd op de zeebodem ligt, zal er
niet veel gebeuren, maar aangezien hier bijvoorbeeld veel wordt gevist, is het
erg verstandig om door te gaan met het ruimen." heel wat
jaartjes doen", schetst oud-mijnenjagercommandant luitenant ter zee
1 Jan Wijchers de omvang van het probleem. "Als een mijn
onaangeroerd op de zeebodem ligt, zal er niet veel
gebeuren, maar aangezien hier bijvoorbeeld veel wordt
gevist, is het erg verstandig om door te gaan met het ruimen."
