09

Dit artikel hoort bij: Alle Hens 03

Het scheepsjournaal van…

x Download afbeelding (756 kB)

Een PAO in Gao

Luitenant ter zee 2OC (SD) Joost Margés werkt normaal gesproken als communicatieadviseur bij de Directie Communicatie in Den Haag. De afgelopen 5 weken verruilde hij de hofstad voor een compleet andere werkomgeving: Mali. Hij was uitgezonden naar Gao als Public Affairs Officer (PAO, persvoorlichter). Een kleine greep uit zijn belevenissen binnen het Nederlandse Contingent van de VN-missie MINUSMA.

Margés vervulde communicatie- en redactiefuncties binnen de marine en is geen standaard marineman. Binnen staforganisaties van uitgezonden eenheden zijn militairen van verschillend pluimage te vinden, van alle krijgsmachtdelen. Zo kan ook een marineman de functie van Public Affairs Officer (PAO) bekleden in Mali, hoewel water verder weg lijkt dan ooit en het land met name beschikt over ‘schepen der woestijn’. (Foto: eigen collectie)    

Lees hieronder fragmenten uit het dagboek van Joost Margés, waarin hij schrijft over zijn werkzaamheden, de dilemma’s van verschillende eenheden en het overlijden van de vliegers kapitein René Zeetsen en eerste luitenant Ernst Mollinger in het inzetgebied.

Download afbeelding (156 kB)

De commandant van één van de Nederlandse eenheden vat voor de Journaalkijkers complexe inlichtingenwerkzaamheden kort samen. (Foto: Adry Huybregts)

Eenheden willen zichzelf graag op de kaart zetten, maar kunnen niet alles laten zien of alles vertellen; een dilemma. Het is ten slotte een inlichtingenoperatie voor de VN. Verschillende gebieden mogen niet in beeld komen. Bij de commando’s van de Special Operations Land Task Group (SOLTG) komt de breedgeschouderde commandant ook zélf niet in beeld. Veel begrip bij het camerateam voor de beperkingen, overigens. Ze dragen natuurlijk tegelijkertijd bij aan een aansprekende vorm van geheimzinnigheid.

Download afbeelding (160 kB)

Er gelden voorschriften over aantallen mensen, voertuigen en wapens. Natuurlijk wil de NOS naar buiten, voor de couleur local en om mensen te spreken van het VN-hoofdkwartier in Gao en de gouverneur van Gao. Gaan we regelen. (Foto: Adry Huybregts)

Het konvooi alleen al levert mooi beeld op. Reclame voor onze eenheden hier. De tocht voert om te beginnen over nauwelijks begaanbare wegen buiten Gao en door de schaarse groenstroken langs de Nigerrivier. Dan de stoffige stad in. Veel armoede, maar ook vooral veel lachende, trotse mensen. De sfeer in de stad voelt goed. Veel zwaaiende kinderen ook. Hun toekomst, in een stabiel land, daar gaat het ons eigenlijk allemaal om.

Download afbeelding (162 kB)

Voorafgaand aan de ceremonie vond een herdenkingsdienst plaats voor beide vliegers. Iedereen probeert de klap een plek te geven, want er moet juist nu doorgepakt worden. (Foto: eigen collectie)

In no time zitten alle disciplines rond de tafel. Wie moet op welke wijze geïnformeerd worden, wie pakt wat op? Het draaiboek biedt uitkomst. Zelf veel contact met Krijgsmacht & Operaties van de Directie Communicatie in Den Haag. De persconferentie van de Commandant der Strijdkrachten wordt daar voorbereid. Met het nieuws dat in Mali al als een lopend vuurtje rondgaat, is prio 1: het informeren van de families van het huiveringwekkende nieuws. Een race tegen de klok. Pas daarna mag ook de VN naar buiten treden en kan ik journalisten in het gebied op de hoogte stellen.

Download afbeelding (167 kB)

Collega’s van het helikopter detachement droegen beide vliegers naar een C-130 Hercules voor de eerste etappe richting Nederland. Uit veiligheidsoverwegingen zijn hun gezichten niet te zien. (Foto: eigen collectie)

Het team van het Mediacentrum Defensie (MCD) is door zandstormen gestrand in Bamako. Een grote aderlating. Beeldverslag van de rampceremonie is improviseren. Zelf verslag doen en fotograferen, tweede fotograaf geregeld bij het SOLTG en een cameraman bij de VN. We doen wat we kunnen. Direct na de ceremonie (bewegend) beeld door het MCD in Den Haag. Voor Defensie.nl en het NOS-journaal. Belangrijke voorwaarde: er mag geen beeld van de kisten onder de ogen van nabestaanden komen voordat de vliegers in Nederland aan de familie zijn overgedragen.

Download afbeelding (157 kB)

Hoop laten gloren aan de horizon; dat is de inzet van de Nederlandse bijdrage aan MINUSMA. Die kwaliteit, daar staat Nederland bekend om, zo klonk het tegenover de NOS op het VN-sectorhoofdkwartier in Gao. (Foto: Gerben van Es, MCD)

’s Middags even langs kapster landmachtkorporaal 1 Bianca. Ze groeide hier uit tot miljonair, maar dan wel in ‘XOF-ies’: West-Afrikaanse Francs. Ze geeft het geld – omgerekend ruim € 2.000 – grootmoedig weg aan het Kinderfonds van Ronald McDonald. Ten slotte nog even mailen met 3FM voor de ‘Compound Request’ van zondag. Het laatste PAO-kunstje: kort vertellen over onze missie en een plaatje aanvragen voor mijn dochter: ‘Nothing Really Matters’ van Mr. Probz. De titel heeft niets met onze missie te maken, want die doet er heel erg toe. Niet van vandaag op morgen, maar wel op de langere termijn.

Naar de Inhoudsopgave