Leeswijzer

Kleurrijke KLu – 50 jaar speciale beschilderingen (inclusief MLD)

Voor luchtvaartpublicist Cor van Gent is dit niet het eerste boek dat hij samenstelt over bijzondere of soms simpelweg afwijkende beschilderingen van KLu-toestellen. Deze keer doet hij dat met inbegrip van die van de (voormalige) Marineluchtvaartdienst.
Van Gent geeft aan dat er voor 1970 al demonstratieteams vliegen bij de Koninklijke Luchtmacht, maar die blijven tamelijk kleurloos. Het keerpunt ligt volgens hem rond 1970. Dit boek kijkt dan ook naar alles wat vanaf dan de revue passeert. Denk daarbij in eerste instantie aan de diverse demonstratieteams die de luchtmacht kent, maar daarnaast aan speciale beschilderingen voor missies, (squadron-)jubilea, nose art of kunstuitingen op andere plekken op helikopters en vliegtuigen.
In het boek is een indrukwekkende hoeveelheid (vrijwel alleen) kleurenfoto’s opgenomen. Kritische noot daarbij; één keer van iedere kant zou wellicht voldoende zijn, want met een tweede of soms derde keer verandert de beschildering niet; kies de beste, al betekent dat kill your darlings. Het grootste deel van de foto’s komt van de hand van Van Gent zelf.
Het boek is voor de Nederlandse militaire luchtvaartliefhebber zeker een interessante aanvulling, maar voor de modelbouwer waarschijnlijk nog meer. Feit is dat met de steeds grijzer wordende luchtvloot een kleurrijk overzicht als dit in de toekomst niet meer te maken is.

The NEI Army Aviation Corps in Australia and British India February 1942 - May 1943 – A collection of research papers by dr. P.C. Boer

Dankzij de inzet van Theo Wesselink worden de zeer interessante research papers van dr. P.C. Boer inzichtelijk voor het grote(re) publiek. Wesselink mag ze van Boer allemaal uitgeven in boekvorm. De vorige publicatie ging over de luchttransporteenheden van de Royal Netherlands East Indies (NEI) Air Force en later de ML KNIL. Dit boek behandelt niet één, maar vier onderzoeks-papers van Peter Boer:
* The Depot Squadron of the NEI Army Aviation Corps February-March 1942: the Java-Australia airlift and the evacuation flights to Australia
* Refugee, stranded and evacuated aircraft of the NEI Army Aviation Corps in Australia and British India
* Early North American Aviation B-25C Mitchells of the NEI Army Aviation Corps, February 1942-June 1942
* No.18 (N.E.I.) Squadron RAAF: the first difficult year, 4 April 1942- 10 May 1943. Forming up, training and the first operations
Wesselink heeft wederom een zeer verzorgd boek samengesteld met een ongekende hoeveelheid zwart-wit- en enkele kleurenfoto’s. Daarmee is het niet alleen het lezen, maar zeker ook het kijken waard. Met dit boek is een belangrijk deel van vaak vergeten Nederlandse luchtmachtgeschiedenis vastgelegd.
Meer lezen over bovenstaande onderwerpen? Kijk dan nog eens naar deze verhalen in de Vliegende Hollander van juni 2020  en juli-augustus 2020.

U-2 – Hoogvlieger met geheimen

Een bekend maar tegelijkertijd geheimzinnig vliegtuig van de Amerikaanse luchtmacht is de U-2. Het spionagevliegtuig, door Lockheed ontwikkeld voor de Amerikaanse spionagedienst CIA, wordt op 1 mei 1960 wereldnieuws. Die dag wordt CIA-piloot Francis Gary Powers met zijn U-2- neergeschoten bij Sverdlovsk in de toenmalige Sovjet-Unie. Een situatie die de verhoudingen tussen beide landen nog scherper stelt dan ze al zijn.
De U-2 wordt ontworpen door Kelly Johnson van Lockheed Skunk Works. Het toestel is gebaseerd op de Starfighter, maar waar dat toestel uiterst kleine vleugels heeft, krijgt de U-2 ze met een enorme spanwijdte. Daarmee kan de Dragon Lady, zoals de latere bijnaam luidt, vliegen op ruim 21 kilometer hoogte. Naar men denkt onbereikbaar voor Sovjet-luchtafweer.
Dick van der Aart – voormalig coördinator buitenland en eindredacteur van het NOS Journaal en defensieredacteur van NRC Handelsblad – is zeer bekend met de verhoudingen in de Koude Oorlog. Hij schrijft er diverse boeken over. Sinds 1991 is hij lid van de Netherlands Intelligence Studies Association. In dit boek zoomt hij in op alles was met de U-2 te maken heeft. Hij bestudeert daarvoor honderden recent vrijgegeven top secret-documenten. Het boek is met vele zwart-witfoto’s verzorgd uitgevoerd, de verhalen zijn enorm interessant en zeer toegankelijk geschreven. Daarbij haalt hij alle facetten van dit bijzondere vliegtuig naar boven zodat een zeer compleet plaatje in woord en beeld van de inzet tijdens de Koude Oorlog ontstaat. Een leesbare aanrader.

Verhaaltjes, ben je ooit uitverteld? en Langs hier, langs daar en terug naar vergaarbak

Niet één, maar twee boeken uit de stal van luchtvaartpublicist Martin Leeuwis. Als vijfde en laatste deel in de serie ‘verhaaltjes’ is er ‘Verhaaltjes, ben je ooit uitverteld?’ De 183 luchtvaartverhalen, geschreven door 33 auteurs, zijn verzameld door – voormalig luchtmachtmilitair – Jan Algera. Het zijn verhalen van cockpitbemanningen of personeel dat anderszins met de luchtvaart is verbonden, zowel de militaire als de burger. Ondanks dat er veel foto’s in het boek staan, gaat het om de verhalen. De afbeeldingen zijn vaak van mindere kwaliteit, maar geven net even een beetje beeld bij het woord. De korte, op werkelijkheid gebaseerde verhalen zijn makkelijk leesbaar en geven een humoristische, spannende of verrassende kijk op de luchtvaart van de afgelopen decennia. Met dit boek zijn er in vijf delen 951 luchtvaartverhalen door 94 schrijvers gebundeld. Voldoende leesplezier dus.

De tweede titel behoeft enige uitleg, voor wie het niet heeft meegemaakt. Het verwijst naar de uitleg van een Belgische docent over het hydraulische systeem van het lesvliegtuig Fouga Magister. De theorieles over dat systeem was niet veel meer dan een uitgetekend schema, met de uitleg ‘Langs hier, langs daar en terug naar vergaarbak’. In de jaren zestig werken Nederland en België samen om hun luchtmachtvliegers op te leiden. Zo ook luitenant-kolonel b.d. Peer Dekkers.
In dit vierde deel met verhalen over de Nederlandse militaire vliegerij verzamelt Dekkers 160 verhalen van 47 luchtmachtvliegers, onder wie Dekkers zelfs. Rode draad is de militaire vliegopleiding van zowel helikopter- als jachtvliegers. De verhalen beslaan grofweg de periode 1960-1990, het meest uit Nederland, België, Canada en de Verenigde Staten. Ze geven aan wat er in die tijd allemaal gebeurde, bijna misging, grappig was, enzovoort.
Een makkelijk leesbaar boek dat rijk is geïllustreerd. Sommige foto’s hadden wel even een bewerking mogen hebben voordat ze in het boek terechtkwamen. Dat had het geheel net even mooier gemaakt. Voor (oud-)vliegers een feest van herkenning, voor geïnteresseerden een mooie inkijk in de militaire vliegerwereld en wat daar allemaal gebeurde.

En extra reden om het boek te kopen: een groot gedeelte van de opbrengst wordt overgemaakt aan het Van Weerden Poelmanfonds ter ondersteuning van (ex-)luchtmachters in financiële nood. Lees daarover dit verhaal in de Vliegende Hollander.