De pioniers van 306

‘Een buitenkans om hieraan mee te werken’

Werken bij het 306 Squadron betekent pionieren. Enthousiaste en leergierige luchtmachters gingen op ontdekkingstocht. Samen richtten ze een eenheid op en introduceerden ze de MQ-9 Reaper. Vier militairen van het detachement op Curaçao, waar het verkenningsvliegtuig onlangs zijn eerste trainingsvlucht maakte, vertellen over hun functie en aandeel in het grote geheel.

‘Het allereerste vliegtuig opbouwen, een mooi moment’

Sergeant Thomas| Onderhoudsmonteur

“Na een stageperiode liep ik een aantal jaar mee met  avionica-specialisten van de F-16. De MQ-9 is daarmee op geen manier te vergelijken. Ja, het heeft ook twee vleugels…

Nu ben ik alweer bijna twee jaar bij 306 geplaatst. Daar heb ik zelf gesolliciteerd. Een nieuw systeem inregelen bij een opstartend squadron leek me super interessant. Bovendien werk je als MQ-9-onderhoudsmonteur zowel aan de avionica als mechanica. Dat doe je op geen enkel ander wapensysteem binnen de luchtmacht.

Vanaf het moment dat het schip uit Amerika aankwam met de onderdelen begon voor ons het echte werk op Curaçao. Eerst de containers waterpas plaatsen, de airco aansluiten en het Ground Control Station erin opbouwen. Daarna het allereerste vliegtuig opbouwen. Het was zo’n mooi moment daarmee eindelijk te starten. Gaandeweg bekijken we hoe we de werkprocessen het meest efficiënt kunnen inregelen binnen de gestelde kaders. Het is pionieren. Tegen dingen aanlopen en zelf oplossingen bedenken. Dat vind ik het leuke hieraan.

We werken veel samen met de monteurs van de Amerikaanse fabrikant GA-ASI (General Atomics Aeronautical Systems, Inc.; red.). Onze technische dienst is namelijk nog niet volledig gecertificeerd. Wel leren wij de Amerikanen werken volgens ons kwaliteitssysteem wat gereedschappen en veiligheid betreft. We hebben gelukkig veel overeenkomsten. De operationele test- en evaluatieperiode (OT&E, red.) die nu aanbreekt staat voor ons in het teken van bekend worden met het systeem door het herhaaldelijk uitvoeren van inspecties en onderhoud. En natuurlijk het opbouwen van de twee andere toestellen!”

Bedenken hoe we hier de Reaper op strategisch niveau kunnen inzetten’

Sergeant-majoor Paul | Sensoroperator

“Ik was in 2016 de vijfde persoon bij het MQ-9-projectteam, toen was er nog geen squadron. Ik heb de eenheid mee opgebouwd vanaf de eerste tafels en computers op Leeuwarden. Nu is eindelijk ook het vliegtuig binnen. Hiervoor werkte ik als surveillance operator op de AWACS. Ik denk dat onbemande vliegtuigen de toekomst zijn. Mede daarom wilde ik heel graag als een van de eerste sensoroperators hierbij betrokken zijn.

Er was ontzettend veel werk in de voorbereiding naar de eerste trainingsvlucht. Zo zijn we bezig geweest met het intekenen van de coördinaten op de digitale kaarten: waar kunnen en mogen we wel en niet vliegen, in welke vlieggebieden vliegt de kustwacht, waar liggen de territoriale wateren en de economische zones, et cetera. Ook de noodprocedures hebben we uitgedacht. Wat te doen als het vliegtuig neerstort? Afhankelijk van waar dat gebeurt, gelden er andere procedures. Die hebben we allemaal afgestemd met onder meer de lokale autoriteiten, luchtverkeersleiding, Kustwacht, Object Grondverdediging, brandweer en de juridische afdeling van de Staf CLSK in Breda. Die procedures en bellijnen hebben we vervolgens ook beoefend.

Verder heb ik meegevlogen met de Dash-8 van de Kustwacht om te zien hoe de tacco (tactisch coördinator, red.) en sensoroperator hun werk doen. Met dat inzicht kunnen wij bedenken hoe we hier straks de Reaper op strategisch niveau kunnen inzetten en daarmee van toegevoegde waarde kunnen zijn. Dat gaat uiteraard in overleg met de Commandant der Zeemacht in het Caribisch Gebied. We maken ook al verschillende mission plans, zodat we daarmee kunnen oefenen. Het is jammer dat ik vlak voor de eerste vlucht moest uitroteren.”

‘Alleen hier komen vliegwereld en satcom-wereld zó dicht bij elkaar’

Adjudant John | Specialist Communicatie en Informatie Systemen (CIS)

“306 heeft als vliegend squadron een eigen CIS-eenheid. Dat komt omdat verbindingen en IT essentiële onderdelen zijn van de Reaper, zonder juiste frequentie en signaalsterkte vliegt het toestel niet. Ik vond het een buitenkans om hieraan mee te mogen werken. Alleen hier binnen Defensie komen de vliegwereld en satcom-wereld zó dicht bij elkaar.

Normaal zorg je als CIS’er in een inzetgebied alleen voor de verbindingen tussen de satelliet en computers, zodat er data uitgewisseld kan worden, met Nederland en met andere NAVO-partners. Bij 306 zijn we verantwoordelijk voor de satellietschotel in het vliegtuig, de schotel op de mast voor het opstijgen en landen en de grote satellietschotel die tijdens de missie wordt gebruikt. Die moeten allemaal met elkaar, en met de grondstations van waaruit het toestel bestuurd wordt, in verbinding staan. Alles voor het eerst aanleggen en testen is een leuke uitdaging. Sowieso vind ik de opbouwfase altijd het mooist. Als eerste ter plaatse zijn samen met de logistiek en gronduitrusting, gaandeweg je plan de campagne moeten aanpassen omdat dingen net wat anders lopen… dat pionieren en inregelen is fantastisch. Daarna wordt het business as usual.”

‘Eindelijk daar gaan we dan’

Majoor Martin (‘Hook’) | Vlieger en hoofd operaties

“Vier vliegers op Curaçao hebben de eerste vlucht gevlogen. Een crewwissel tijdens de missie is namelijk prima uitvoerbaar bij een cockpit op de grond. Samen met een collega ben ik als enige gecertificeerd om met de Reaper op te stijgen en weer te landen, daarom deed ik de take off. Vervolgens heb ik een half uur gevlogen. Dat was supergaaf. ‘Eindelijk, daar gaan we dan’, dacht ik met een grote lach.

Ik heb hier drieënhalf jaar naartoe gewerkt. Vanaf de heroprichting van het squadron was ik erbij. Naast veel opleidingen heb ik me vooral heel veel bezig gehouden met het regelen van alle randvoorwaarden. Daarmee had ik al ervaring, want ik was ook nauw betrokken bij het invoeren van de Apache in 1996. In het begin zijn er nog geen standaard operatieprocedures, je staat dus echt aan de basis van hoe we als luchtmacht gaan opereren met het nieuwe wapensysteem. Dat is zo gaaf. Op Curaçao ben ik veel bezig geweest met het regelen van de permit to fly (vliegvergunning, red.), die wordt afgegeven door de Militaire Luchtvaart Autoriteit. Je moet dan aan veel wetten en regels voldoen. Ook moesten we aan de wet- en regelgeving voldoen van de Curaçaose autoriteit, daarvan kregen we de avond voor de eerste vlucht een go. Alle lichten stonden toen op groen.

We gaan nu beginnen met het afvinken van de OT&E. En ondertussen ben ik bezig om met de Commandant Zeemacht in het Caribisch Gebied af te stemmen hoe wij hen kunnen ondersteunen met inlichtingen. Zij werken al met diverse spelers samen zoals het stationsschip van de marine, de mariniers en de Kustwacht. We kunnen onszelf daar niet opeens aan toevoegen. Daarover moeten we afspraken maken. Tijdens de OT&E gaan we proberen al zoveel mogelijk bij hen aan te haken. Want ik kan wel een bootje inhuren om die vervolgens te gaan zoeken, maar dan kan ik net zo goed op zoek gaan naar een echt bootje dat verdacht wordt van drugstransport.”

Meer lezen over de eerste (trainings)vlucht en operationele test- en evaluatiefase? Lees dan het artikel op de vorige pagina.