Dit artikel hoort bij: de Vliegende Hollander 11 | 2016
Parels van de Nederlandse luchtvaartindustrie
Aeronamic van MKB naar hoogwaardige luchtvaartonderhoud
De Nederlandse industrie is al jaren nauw betrokken bij de ontwikkeling en productie van de F-35. Maar ook in het onderhoud van de toekomstige F-35-vloot liggen volop kansen. Recent nog sloten zowel Fokker als Aeronamic een groot onderhoudscontract af met het F-35 Joint Program Office van het Amerikaanse ministerie van Defensie. Een portret van de ondernemer dat met deze order het midden- en kleinbedrijf ontstijgt.
De oorsprong van Aeronamic ligt bij Urenco. Dit Duits-Brits-Nederlandse consortium ziet in 1970 het levenslicht. Een jaar later bekrachtigen drie landen in Almelo de samenwerking in een verdrag. De bouw van de Nederlandse vestiging in dezelfde plaats volgt hierop en tot op de dag van vandaag produceren ze hier verrijkt uranium met behulp van centrifugetechnieken. Vanwege de kernramp in Tsjernobyl in 1986 realiseert Urenco zich dat hun markt zal veranderen en dat ze nieuwe moeten aanboren. Vanwege hun expertise in de hoogwaardige productie van snel roterende systemen die ook de luchtvaartindustrie gebruikt, besluit Urenco tot toetreding tot deze markt. Daarmee is Aeronamic geboren en in 2005 volgt een zogenoemde management buy out; Aeronamic gaat zelfstandig verder. In de jaren die volgen weet Aeronamic aan de hoge kwaliteitseisen van de luchtvaartindustrie te voldoen en breidt zo haar orderportefeuille gestaag uit. Meest recent: met succes het onderhoudscontract voor het F-35 Power & Thermal Management System (PTMS).
2 periodes
Het PTMS kent diverse functies. Zo zorgt dit systeem ervoor dat de hoofdmotor kan worden opgestart, het koelingssysteem werkt, de cabinedruk kan worden opgebouwd en als noodstroomvoorziening functioneert. Het PTMS-contract beslaat twee periodes. Het eerste deel gaat tot 2025 waarbij Aeronamic het onderhoud van het PTMS voor alle Europese en Aziatische F-35 toestellen voor zijn rekening neemt. Hiertoe behoren ook de Amerikaanse F-35’s die in deze twee werelddelen zijn gestationeerd. Het onderhoud van het PTMS van alle F-35’s in Amerika doet Honeywell op Marine Corps Air Station Cherry Point.
In de periode na 2025 blijft Aeronamic verantwoordelijk voor de Europese F-35 vloot. Voor Azië selecteert Lockheed Martin een nieuwe partij. Met een levensverwachting van minimaal 40 jaar voor de F-35 biedt dit voor Aeronamic werk voor decennia. “Op dit moment behoren wij tot het MKB, maar met dit contract ontstijgen wij dit niveau zeker”, zegt drs. ing. Reinoud Siezen, vice president Business Development & Programs, met trots.
Civiel en militair
Vandaag de dag richt het Almelose Aeronamic, dat ook een vestiging in Roemenië heeft, zich zowel op de civiele- als de militaire luchtvaartindustrie. De ongeveer 180 medewerkers produceren verschillende subsystemen ten behoeve van diverse leveranciers. Als voorbeeld gelden compressors voor de Airbus A330 en A350 en Boeings B767 en de militaire KC-46A. De jarenlange relatie met Honeywell heeft bijgedragen aan het verwerven van de opdracht voor de F-35.
Daarnaast houdt Aeronamic zich bezig met productontwikkeling, onderhoud en revisie van subsystemen. Op dit moment is 80% van de opdrachten gerelateerd aan de civiele luchtvaart. Maar door de nieuwe opdrachten voor de F-35 zal de verhouding verschuiven naar 60% civiel en 40% militair.
Nieuwe banen
De keuze voor derde vestiging op vliegbasis Woensdrecht, is een bewuste. Hiervoor tekenen Aeronamic en het Logistiek Centrum Woensdrecht (LCW), het onderhoudsbedrijf van de luchtmacht, al in 2015 een intentieovereenkomst. Hiermee wordt voor decennia werkgelegenheid gegarandeerd en zullen de komende jaren tussen de 50 en 100 nieuwe banen bij Aeronamic ontstaan. Siezen: “Komend jaar bestellen we de testapparatuur en de verwachting is dat onze derde vestiging in het tweede kwartaal van 2019 haar deuren opent.“ De contractonderhandelingen gaan nu beginnen en daar worden de definitieve afspraken met Lockheed Martin vastgelegd.
100 Nederlandse bedrijven
Eind 2015 had het Nederlandse bedrijfsleven al voor meer dan 1,2 miljard dollar aan opdrachten voor de F-35 binnengehaald. De uiteindelijke omzet voor de Nederlandse luchtvaartindustrie aan F-35 gerelateerde opdrachten, kan de komende jaren oplopen tot ongeveer 9 miljard dollar, meer dan het dubbele van wat de aanschaf van de F-35 kost. Op dit moment zijn al meer dan 100 Nederlandse bedrijven aangehaakt bij de productie en de instandhouding van de F-35. Dit kan voor de toekomst werkgelegenheid bieden aan 4.000 à 5.000 mensen. Met de recente opdracht voor Fokker en Aeronamic toont de Nederlandse luchtvaartindustrie wederom aan dat zij met hun hoogwaardige technologieën een belangrijk deel van het productie- en het onderhoudsproces van de F-35 voor haar rekening neemt. De tendens dat nieuwe contracten nu voor een langere periode van 5 à 10 jaar worden afgesloten, is daarbij alleen maar in het voordeel van het Nederlandse bedrijfsleven.
Aan de reeks productieopdrachten voegde Fokker recent een onderhoudscontract voor het landingsgestel toe. De afgelopen jaren is Fokker nauw betrokken bij de productie van de F-35. Fokker Aerostructures kreeg al een vervolgcontract voor het bouwen van vleugelonderdelen. Dochter Fokker Elmo neemt de productie van de bekabeling voor haar rekening. Fokker Landing Gear produceert de vanghaak voor de F-35C, de marine versie van de JSF, die vanaf de vliegkampschepen opereert.
Tekst: Frank Visser
Foto’s: Aeronamic
