12

Dit artikel hoort bij: de Vliegende Hollander 05 | 2015

Luchtwapen in het informatietijdperk

Air Power Symposium over Pilots versus Nerds

“Ik ben net terug van een bezoek aan China. De ontwikkelingen die ik daar zag geven aan dat we in Europa niet achterover kunnen leunen. Stilstaan is géén optie.” Zo introduceerde C-LSK luitenant-generaal Sander Schnitger op 30 mei het Air Power Symposium. “Als we ons blijven gedragen zoals nu, gaan we er niet komen.”

Schnitger geeft aan dat het invoeren van nieuwe wapensystemen niet genoeg is. “We moeten naar een 5de generatie-cultuur. Daarom is er CLSK 3.0. We zullen op onze bek gaan, maar fail is the first attempt to learning. Daarom roep ik iedereen op: blijf werken zoals je doet, maar ga 1 dag in de week out of the box werken. Dan zijn we over een paar jaar veel beter af.”

Voor een indruk van deze dag, hieronder de opvallendste uitspraken van de sprekers.

Richard van Hooijdonk, Professional Trendwatcher

“Robots nemen meer en meer onze traditionele banen over. Dat wil je niet, maar is dat zo erg? De mens is misschien niet altijd de beste optie. Alles moet slimmer. Ook binnen de luchtmacht. Dat vraagt om disruptief, radicaal anders, denken.” “Als je denkt dat je data de komende jaren veilig is, dan kun je dat vanaf nu vergeten. Blijven denken zoals we doen, brengt ons zelf in onveiligheid. Ga je niet mee in de ontwikkeling, ga je ‘failliet’.” “We zijn op weg naar het internet of things. Alle apparatuur is via sensoren of internetaansluitingen met elkaar verbonden.

Colonel Paul Caltagirone, USAF Chief Joint ISR Integration and Interoperability

“We zeggen intern goed samen te werken, maar in de praktijk is dat in het geheel niet zo. Systemen kunnen niet met elkaar praten. We hebben, ook in de USA, nog een lange weg te gaan voordat we van echt joint kunnen spreken.” “Er komt in de toekomst teveel informatie beschikbaar om door mensen te laten interpreteren. Een deel moet automatisch, anders verspillen we menskracht. Nu al bekijken bij de USAF 700 tot 800 man continu beelden.” “Krijgsmachten moeten verder kijken dan traditionele wapenleveranciers, dus meer naar computerbedrijven.”

Daniël Pronk, Militaire Inlichtingen en Veiligheidsdienst

“Informatie is essentieel voor oorlog voeren. De tegenstander weet dit ook en zorgt dus voor misleiding en frustratie. De filosofie daarachter is het verstoren van de OODA-loop: Observe (Observeren), Orient (oriënteren), Decide (beslissen), Act (handelen).” “Defensie leunt op 7 pijlers: deny (camoufleren of ondergronds gaan), deceive (misleiden), deter (afschrikken), detect (ontdekken), disrupt (verstoren), degrade (verblinden) en destroy (vernietigen).”

Sofie van den Enk

Dagvoorzitter Sofie van den Enk was voor de tv-serie Eureka in 2013 al eens te gast bij de luchtmacht. Voor het APS kreeg ze een spoedcursus luchtmacht op Volkel en Nieuw Milligen. “Verder had ik van tevoren niet zoveel met de luchtmacht. Oh ja, ik heb een pilotenzonnebril. En mijn opa redde in WO II een gesprongen Canadese vlieger uit een bos voordat de Duitsers hem vonden. Dat vond ik altijd een indrukwekkend verhaal.”

Majoor Pascal Smaal, vlieger F-35A

“Het concept van de F-35 kent aan de ene kant een live chain die gaat over overlevingskansen: avoid (ontwijken), detect (detecteren), track (volgen), shots (schieten), break, guide and survive hit. Aan de ander kant is er de kill chain over ‘dodelijkheid’: acquire (verkrijgen), track (volgen), ID (identificeren), accurate firing power (wapens selecteren), deliver weapons (aanvallen), Battle Damage Assessment (beoordelen gevechtsschade).” “De belangrijkste kracht van de F-35 is sensor fusing; alle informatie van radar en andere sensoren samenvoegen.” “De F-35 is geen electrical jet maar een digital jet.”

Martijn Aslander, Professional Lifehacker

“De vele informatie is niet ons probleem, maar het filteren ervan. Slimmer werken op weg naar moeiteloos leven.” “We leven al een jaar of 10 in een nieuwe renaissance. Dankzij het web, door de vele ontwikkelingen tegelijkertijd. Want na het internet of things, komt het internet of everything.” “Rekenkracht van computer is in 60 jaar, 1000 miljard keer toegenomen. We kunnen als mens niet voorstellen én niet aan, hoe het over 10 jaar is.” “Ontwikkelingen gebeuren onder je neus en je hebt het niet door. En dan, boem, is het te laat. Kijk naar Free Recordshop. We moeten anders gaan denken, van centraal naar decentraal.”

Colonel Paul Shortsleeve, Assistant Chief of Staff for Intelligence, Ramstein Air Base

“De juiste informatie op het juiste moment, van sergeant tot generaal, levert beslissend voordeel op het slagveld op. Denk aan Pearl Harbor; de info over de aanstaande aanval was er, maar kwam uren te laat binnen.” “Informatie is een krachtig wapen in de wereldopinie. Iedere 15 minuten komt meer data beschikbaar dan de US Library of Congress in 200 jaar verzamelden: 20 miljoen boeken.” “Iedere operatie begint en eindigt met ISR. Het is dus niet meer de vraag ‘kun je je ISR veroorloven’, maar ‘kun je je het veroorloven níet te doen’. De sleutel om beslissingsvoordeel te krijgen is multisource sensor fusing. Zo ga je van situational awareness naar situational understanding.”

Commodore Onno Eichelsheim, Directeur Operaties CLSK

“Er is een gat tussen waar we staan en waar we denken heen te moeten. Dat gaan we slechten, maar niet door pakken papier te schrijven. We beginnen met een brug. Daar vallen we wel eens af, maar we gáán het doen.” “We investeren in ISR, radars die verder kunnen kijken en space. En we gaan experimenteren, bijvoorbeeld een Chinook uitrusten met drones. Die toekomst voeren we dit jaar al uit. De future is er.” “Als organisatie willen we niet het ‘Kodak’ van de toekomst worden. Wij staan wél open voor ontwikkeling. Daarom zetten we dit nu in gang.”

Tekst: Arno Marchand
Foto’s: Herman Zonderland