Tekst André Twigt
Foto sergeant 1 Eva Klijn
Luchtmacht test in VS met succes Small Diameter Bomb
Vlieger Sebastiaan is een blije kapitein. Een half uur geleden liet hij het Small Diameter Bombs ‘regenen’ op White Sands Missile Range in New Mexico. Nu staat hij met een smile van oor tot oor op het asfalt van tijdelijke thuishaven Davis Monthan Air Force Base in Arizona. Missie geslaagd? “Zoals verwacht”, aldus de testdirector. Alle acht 250-pounders troffen doel. “Niet slecht voor zo’n eerste keer.”
Al tientallen jaren bestaat de bommenlast van de jets uit 500- en 2000-pounders. Die voldoen prima om een industrieel complex of een brug mee uit te schakelen, een commandobunker te beschadigen of een zwaar gepantserde infanterie-eenheid aan te grijpen. Maar in de strijd tegen wereldwijd terrorisme heeft het afwerpen van zware projectielen op vaak minder robuuste doelen beperkingen. Houdt de vijand zich schuil tussen een religieus gebouw en een school, dan is ongewenste nevenschade uit den boze. De inzet van de Small Diameter Bomb (SDB) biedt uitkomst. Met een bomlichaam van 250 pound, gevuld met 17 kilo hoogwaardige springstof, is het ding sowieso de helft lichter dan een reguliere 500-pounder. Daarbij treft de bom ‘met ruitvormige vinnen’ nauwkeurig doel. Sebastiaan: “Je kunt een SDB vanaf grote hoogte en bij zeer hoge snelheden afwerpen. Je blijft daarbij als vlieger ver uit de buurt van vijandelijke luchtverdediging.”
Combinatie
Met minder springstof doet de SDB niet veel onder voor zijn grotere broers. Nog steeds is het een zeer potent wapen dat beschikt over een grote doordringbaarheid van tot bijna een meter gewapend beton. Het vernietigen van gepantserd materieel, concentraties vijandelijk personeel of logistieke installaties behoren tot de mogelijkheden. De – formeel geheten – GBU-39B vormt dan ook een goede aanvulling op het wapenpakket van de F-16. Pluspunt is dat 1 toestel met de SDB’s meerdere kleine(re) doelen tegelijk kan uitnemen. Desgewenst kiest de vlieger ervoor de projectielen tijdens een run met meerdere tegelijk of na elkaar af te werpen. Maar sommige doelen vragen toch om een zwaardere ‘jongen’ . Een combinatie van 4 SDB’s aan de ene vleugel en een 500- of 2000-pounds bom onder de andere zou volgens de vliegers een prima combinatie zijn.
Parameters
De U.S. Air Force heeft met de SDB al veel ervaring. Bij de grootste luchtmacht ter wereld vliegen F-15E Strike Eagles al sinds 2006 met de projectielen rond. Inmiddels wordt er driftig geëxperimenteerd om het wapen te integreren met toestellen als de F-22 Raptor, de F-35 Lightning II en ook de oude vertrouwde A-10 Thunderbolt. Israël en Italië hebben de kleine diameter bom eveneens in het arsenaal.
De Koninklijke Luchtmacht heeft nog weinig ervaring met de nieuweling. Om daarbij meer gevoel te krijgen, zet men een testtraject op met de beproeving boven White Sands als hoogtepunt. “Enerzijds deden we die beproeving om vertrouwen met het wapensysteem op te doen. Anderzijds om ‘domweg’ de cijfertjes na te lopen”, vertelt Sebastiaan.
Verbaasd
Volgens de wapenspecialist heeft de test de nodige voeten in aarde. “Met een Nederlandse F-16 scherpe munitie boven Amerikaans grondgebied afwerpen, blijft voor de lokale autoriteiten een potentieel risico.”
Gelukkig verloopt de drop zonder enig incident en gaan boven White Sands acht bommen van het wapenrek. Vier dropt Sebastiaan tijdens 1 run dicht bij elkaar. 1 slaat onder een hoek in tegen de zijkant van een gebouw, een ander levert de vlieger in een bijna rechte lijn zo snel mogelijk op de plaats van bestemming af. En 2 bommen lost hij vliegend in een scherpe bocht. De resultaten die de speciallisten op de grond vaststellen, laten geen misverstand bestaan over de enorme nauwkeurigheid. “De mannen van Boeing waren er zeer tevreden over.”
Bekijk hier de clip van het afwerpen van de Small Diameter Bomb boven de White Sands Missile Range. Beelden: sergeant Henry Westendorp en Boeing.
Hulp
Bij de grote generale test schakelen de specialisten ook het Kantoor Testvliegen op Vliegbasis Leeuwarden in. Testvlieger majoor Ralf komt voor advies en hulp over naar de zandbak van Arizona. Ruim een kwartier voordat Sebastiaan zijn wielen tegen het asfalt van ‘Davis Monthan’ drukt, zet Ralf zijn F-16 aan de grond. Hij vliegt naar White Sands om een drop uit te voeren met drie zogenoemde Guided Test Vehicles. Uiterlijk lijkt zo’n apparaat op een bom, maar het is een zender die alle parameters voor en tijdens het afwerpen opslaat en doorseint naar een grondstation. Zaken als de vooraf geprogrammeerde hoek van impact en of het projectiel op de ingegeven hoogte ontploft, worden feilloos vastgelegd. Ralf: “Ook deze test draagt bij aan het vertrouwen in het wapensysteem.”
Foto onder: De High Profile Test wordt uitgevoerd met F-16’s van het Nederlandse Opleidingsdetachement op Tucson Air National Guard Base. Beide machines staan hier klaar voor vertrek, terwijl een A-10 landt op zijn thuisbasis Davis Monthan Air Force Base.
